Πηγή εικόνας: diaforetiko.gr
Ο ποταμός Νέστος είναι το φυσικό όριο μεταξύ Μακεδονίας και Θράκης. Πηγάζει από τη Βουλγαρία και αφού διασχίσει βαθιές κοιλάδες και φαράγγια στα βουνά μεταξύ Ορβήλου και Ροδόπης ξεχύνεται απέναντι από τη Θάσο. Δεξιά και αριστερά των όχθων του υδροδοτούσε με τα νερά του, το ωραιότερο και πολυτιμότερο δάσος της Ευρώπης, το Κοτζά Ορμάν. Το όνομα Κοτζά Ορμάν στην τουρκική γλώσσα σημαίνει «μεγάλο δάσος». Το ονομαστό παρθένο δάσος Κοτζά-Ορμάν γεωγραφικά βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νομού Ξάνθης.
Υπάρχουν κάποιες αναφορές στο Κοτζά Ορμάν σε ιστορικές πηγές. Ο Ηρόδοτος περιέγραφε ότι στην περιοχή υπήρχαν λιοντάρια, τα οποία μάλιστα κατασπάραξαν τον στρατό του Ξέρξη, όταν προσπάθησε να το διασχίσει. Επίσης, ο Αριστοτέλης έκανε λόγο για μια ζούγκλα κοντά στο παραποτάμιο δάσος.
Η καταστροφή του Κοτζά Ορμάν
Η καταστροφή του Κοτζά Ορμάν αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα σε βάρος της ελληνικής φύσης. Το δάσος, πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτεινόταν σε 130.000 στρέμματα και καταλάμβανε σχεδόν το 1/4 της συνολικής έκτασης του Δέλτα του Νέστου. Τα δέντρα του έφταναν τα 40 μ. σε ύψος. Κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις του εμφύλιου, κάηκε περίπου το μισό. Κατά τη δεκαετία του 1950, εκχερσώθηκε και το υπόλοιπο μισό με σκοπό την καλλιέργεια της γης.
Η εκχέρσωση του δάσους είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγικότητας. Οι αγροί που δημιουργήθηκαν σταδιακά εγκαταλείφθηκαν σχεδόν από όλους τους αγρότες. Το ίδιο συνέβη και με τις καλλιέργειες λεύκας. Οι μεγάλες αποδόσεις που παρατηρήθηκαν το πρώτο έτος, έγιναν μικρότερες το δεύτερο και το τρίτο, μέχρι που τα δέντρα ξεράθηκαν μετά από 5-10 έτη.
Μέχρι σήμερα, έχουν περισωθεί περίπου 4.500 στρέμματα – συνολικά και από τις δύο πλευρές του ποταμού – τα οποία βρίσκονται κάτω από καθεστώς απόλυτης προστασίας και είναι περιφραγμένα.
Πηγή εικόνας: o-klooun.com
Η χλωρίδα και η πανίδα
Το Κοτζά Ορμάν έχει ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για όλο τον επιστημονικό κόσμο, τόσο και για την χλωρίδα του όσο και για την πανίδα του. Η ασπρόλευκα, η μαύρη λεύκα και από τα ευγενή και πολύτιμα πλατύφυλλα, η οξύκαρπος και η ολότριχος μελία, η πεδινή πτελέα, η ποδισκοφόρος δρυς, ο πεδινός και ταταρικός σφένδαμος, καθώς και το σκλήθρο αποτελούν τα κυριότερα δένδρα μεταξύ πολλών άλλων. Η ολότριχος μελία με τα βελουδωτά φύλλα, που από όλη την Ευρώπη φύεται μόνον στο δάσος αυτό κατά συστάδες και σε ελάχιστες ποσότητες στη Δροβρυτσά, είναι γνωστή ως το πολυτιμότερο ξύλο της Ευρώπης, και αποτελέσει αντικείμενο παγκοσμίου δασικού και βοτανικού ενδιαφέροντος.
Λέγεται πως από όλη την Ευρώπη, μόνο στο Κοτζά Ορμάν εύρισκαν τροφή και καταφύγιο πολλά αγρίμια όπως για παράδειγμα, αγριόχοιροι, λύκοι, λύγκες, τσακάλια δύο ειδών, ενυδρίδες, ασβοί και πολλά άλλα. Υπάρχουν, επίσης, και όλα τα υδρόβια, διαβατικά και ενδημικά πτηνά. Από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο και κατά το θέρος είναι θαυμάσιος βοσκότοπος για τις μέλισσες.
Πηγή εικόνας: xanthitimes.gr
Προσπάθειες ανάδειξης της περιοχής
Μόλις τα τελευταία χρόνια, οι αρχές αντιλήφθηκαν το μέγεθος της καταστροφής που προκλήθηκε στην περιοχή. Σήμερα, γίνεται προσπάθεια από τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, το Κοτζά Ορμάν να ενταχθεί στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσουν να δημιουργηθούν όλες οι προϋποθέσεις για να βλαστήσει και πάλι το θρυλικό «Μέγα Δάσος». Θα δημιουργηθεί, έτσι, ένα υψηλής οικολογικής αξίας πάρκο, προσιτό σε όλους, τόσο από ξηρά όσο και θάλασσα.
Πηγή εικόνας: xanthi2.gr
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν
Μέγα Δάσος. Κοτζά Ορμάν. Ανακτήθηκε από Topeiros.gr. (Τελευταία προβολή 22/05/2021 στις 21:00).
Δάσος Κοτζά Ορμάν. Ανακτήθηκε από Wondergreece.gr. (Τελευταία προβολή 22/05/2021 στις 21:30).
Κοτζά Ορμάν: Μία από τις τελευταίες «ζούγκλες» της Ευρώπης στα νερά του Νέστου. Ανακτήθηκε από Newsbeast.gr. (Τελευταία προβολή 22/05/2021 στις 22:00).
Πηγή: https://www.maxmag.gr/
