Από τους σημαντικότερους, αρχιτεκτονικά και ιστορικά, ναούς της Κορινθίας, είναι αδιαμφισβήτητα ο ναός του Αγίου Γεωργίου της Ζάχολης- όπως είναι γνωστός-, στο Δήμο Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνη. Σπανιότατος, ιδιαίτερος και εντυπωσιακός με τους 17 τρούλους του και το σχετικό θρύλο να τον ακολουθεί. Σύμφωνα με αυτόν ο ναός χτίστηκε το 1811 εντός 39 ημερών, μετά από υπεράνθρωπες προσπάθειες των κατοίκων του χωριού, αφού η προθεσμία για την ανέγερσή του είχε οριστεί από τον Τούρκο διοικητή σε 40 ημέρες, διαφορετικά είτε θα γκρεμιζόταν, είτε θα γινόταν τζαμί. Ο Άγιος Γεώργιος άνηκε διοικητικά και οικονομικά στη Μονή Προφήτου Ηλία και χτίστηκε στα θέση παλαιότερου, μικρότερου ναού. Στα ιερά σκεύη του ναού υπάρχουν επιγραφές του 1893.
Ο ναός είναι βασιλική βυζαντινού ρυθμού με 17 τρούλους, έξι σε κάθε πλευρά του ναού, οι οποίοι συμβολίζουν τους 12 Αποστόλους, τέσσερις μεγαλύτεροι σε κάθε γωνία που συμβολίζουν τους 4 Ευαγγελιστές κι ένας κεντρικός, μεγαλύτερος όλων, που συμβολίζει τον Παντοκράτορα.
Η σκεπή στηρίχτηκε σε 36 κολώνες με κιονόκρανα βυζαντινού ρυθμού, ενώ το τέμπλο κατασκευάστηκε από την ξυλεία ενός και μόνο θρυλικού κυπαρισσιού. Πάνω του σκαλίστηκαν εικόνες από την Παλαιά Διαθήκη, αλλά και η σκηνή της κοπής του κυπαρισσιού, το οποίο χρησιμοποιήθηκε γενικότερα για ξυλεία στην κατασκευή του ναού.
Χωρίζεται σε τρία κλίτη από δύο κιονοστοιχίες με επτά κτιστά επιχρίσματα η καθεμία. Οι κίονες είναι χωρίς βάση. Η στέγη είναι κεραμοσκεπής, δίρριχτη και καλύπτει με ενιαίο τρόπο όλα τα κλίτη.
Ο ναός είναι τρισυπόστατος, έχει δηλαδή τρεις τράπεζες, την αριστερή αφιερωμένης στους Αγίους Κωσταντίνο και Ελένη, τη μεσαία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και τη δεξιά αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο.
Ο ναός που πρόσφατα κρίθηκε διατηρητέος έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια προγενέστερου ναού και έχει μείνει στην νεώτερη ιστορία του έθνους καθώς εδώ ο Γέρος του Μοριά προέδρευσε επαναστατικών συμβουλίων. Στο προαύλιο του ναού βρίσκεται ο τάφος και η προτομή του οπλαρχηγού Παναγιωτάκη Γεραρή, τοπικού ήρωα της επανάσταση.
Πηγή: https://www.ekklisiaonline.gr
