ΤΟ ΚΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΑΓΡΙΕΥΕΙ!

    Αλέξης Παπαχελάς

Πάνε πολλές δεκαετίες που ο γεωπολιτικός μας περίγυρος έμοιαζε τόσο επικίνδυνος και απρόβλεπτος. Από πού να ξεκινήσει κανείς; Στα Βαλκάνια οι εξελίξεις είναι ραγδαίες: στη Βόρεια Μακεδονία, στη Βουλγαρία, στις σχέσεις Σερβίας – Κοσόβου, στη Βοσνία. Η Ε.Ε. μοιάζει ανίκανη να διαχειριστεί τον «βαλκανικό λογαριασμό» γιατί δεν προσφέρει ούτε απτά κίνητρα ούτε και πυγμή. Στα σύνορα της Πολωνίας ένας ακόμη δικτάτορας δοκιμάζει τις αντοχές της Ευρώπης σε ένα μπρα ντε φερ. Στα σύνορα της Ουκρανίας διακυβεύονται επίσης πολλά, αν θεωρήσουμε βάσιμες τις δυτικές ανησυχίες για τις προθέσεις της Μόσχας.

Όλα αυτά, που δεν είναι λίγα, συμβαίνουν σε μια στιγμή που η Ευρώπη δεν έχει «αφεντικό». Η αμερικανική κυβέρνηση δεν θα θελήσει να εμπλακεί σε μια κρίση στην Ουκρανία αν δεν έχει μαζί της την Ευρώπη. Ο Ομπάμα ήξερε πως αν μιλούσε με τη Μέρκελ μπορούσε να κάνει μια συμφωνία που θα παρέσυρε στο τέλος όλη την ηγεσία της Ευρώπης. Τώρα η Μέρκελ φεύγει και δεν υπάρχει, προς το παρόν, κανείς που μπορεί να κάνει τέτοιο ντιλ με τον Μπάιντεν ή και τον Πούτιν. Η Ε.Ε. είναι εξάλλου βαθύτατα διχασμένη. Οι ηγέτες της καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα πολιτικών και αξιακών αρχών, πράγμα που κάνει σχεδόν ανέφικτη την ομοφωνία σε μια κρίσιμη στιγμή.

Ποιος είναι ο κίνδυνος; Η Δύση να φανεί ανέτοιμη και αδύναμη απέναντι σε κάποιον ανοικτό εκβιασμό τύπου Λουκασένκο. Κανείς να μην τη φοβάται πραγματικά, αλλά ούτε και να πιστεύει ότι θα κερδίσει κάτι μπαίνοντας σε ένα δυτικό κλαμπ.

Ζούμε σε μια εποχή που οι ισχυροί ηγέτες βρίσκονται από την… άλλη μεριά του φράχτη. Οι παραδοσιακές δυτικές δημοκρατίες δεν διαθέτουν επάρκεια σε αυτό το είδος ηγεσίας.

Κανείς στην Ευρώπη δεν πρέπει να θέλει έναν ψυχρό πόλεμο με κανέναν. Δεν έχουμε την ανάγκη εφεύρεσης αντιπάλων, όπως έχει συχνά συμβεί με τις ΗΠΑ.

Χρειαζόμαστε όμως άμεσα τη στρατηγική ενηλικίωση της Ευρώπης. Η γειτονιά αγριεύει, ο μετα-αμερικανικός κόσμος είναι εδώ και δεν μπορούμε πια να κοιμόμαστε ήσυχοι επειδή κάποιος άλλος φροντίζει τα θέματα ασφαλείας και εξωτερικής πολιτικής για μας. Η φύση, όπως και η γεωπολιτική, απεχθάνεται το κενό. Όταν κάποιος… φεύγει και κάποιος άλλος είναι απών, όσοι δεν παίζουν με κανόνες και μακρόσυρτες διαβουλεύσεις θα αρπάξουν ό,τι και όπως μπορούν.

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/