Βασίλης Αικατερίνης
Ακόμη και ο πιο αδαής μπορεί να δώσει έναν πρόχειρο ορισμό τού τι εστί Δημοκρατία: Σύσσωμη λαϊκή εξουσία που ασκείται βάσει ενός οργανωμένου κι εφαρμοσμένου από όλους συντάγματος το οποίο διέπεται απ’ τις διαχρονικές και με αίμα κερδισμένες αξίες της πάσης φύσεως Ελευθερίας και της ανεξαίρετης Ισότητας. Επειδή όμως δεν ζούμε στην εποχή του Περικλή και του Εφιάλτη ώστε να μετέχουμε υποχρεωτικά και με καμάρι όλοι, όπως συνέβη σαν θαύμα της ιστορίας κάποτε, σήμερα κάνουμε λόγο για αντιπροσωπευτική δημοκρατία, διεξαγόμενη δια μέσου του κοινοβουλευτισμού. Η ψήφος είναι εκείνη που δίνει τη δανειζόμενη εξουσία στον εκάστοτε υποψήφιο πολιτικό και μ’ αυτή διαπράττει το καθήκον του.
Διανύουμε, και επισήμως πια, άλλη μια προεκλογική περίοδο με όλα τα δυσάρεστα παρελκόμενά της. Ξέρουμε τι έπεται από εδώ και πέρα μέχρι την ημέρα της κάλπης, ενημερωνόμαστε για όλα τα σενάρια, ασχέτως αν αληθεύουν ή όχι, αν προέρχονται από αξιόπιστες πηγές ή μη, με την αισχροκέρδεια των μικροδημοσιογράφων από παραπλανητικές ειδήσεις και κιτρινισμούς (τα λεγόμενα clickbait) να δίνουν και να παίρνουν, γεμίζοντας ανερυθρίαστα τοίχους χρονολογιών με φερόμενες αποκλειστικές αποκαλύψεις και σοκαρίσματα, χωρίς ίχνος δεοντολογίας ή και στοιχειώδους ηθικής, παραπληροφορώντας ως απότοκο και θολώνοντας την κρίση αρκετών πολιτών· μόνο καπήλευση του δικαιώματος της ελευθερίας του λόγου μπορεί μετριοπαθέστατα να χαρακτηριστεί αυτή η «μιντιακή πανδημία» των fake news.
Απ’ την άλλη, γυροφέρνει τον νου μου συνέχεια μια φράση που φαίνεται να αναδύθηκε από μια συζήτηση που είχα τελευταία με θέμα τα τοπικά πολιτικά τεκταινόμενα: «Κάθε δήμος και το Βυζάντιό του». Επιστράτευση νέων, ακούμε, που θα αναζωογονήσουν τον τόπο, προς στάξιμο στάχτης στα μάτια βλέπουμε αιφνιδίως να χρηματοδοτούνται την τελευταία στιγμή δημοτικά έργα που προεκλογικώς είχαν ανακηρυχθεί ως καίρια, παρατάξεις που στο βωμό της ψηφοθηρίας πράττουν το ανθρωπίνως δυνατό για τη διασφάλιση της δημαρχίας. Πλέον αυτό που υποκινεί έστω και το ύστατο δράμι πατριωτισμού στον μέσο Έλληνα είναι ουσιαστικά η επίδοξη ανέλιξή του στη γερή καρέκλα, η ικανοποίηση υποσχόμενων, με αίμα και τιμή (!), ρουσφετιών και διευκολύνσεων, η κατασκευή μιας αδιάβλητης εικόνας ενός πατρώνου που αφού τον υπηρετούν δια της ψήφου «υπηρετεί» με αυθαίρετους θεσμούς και κανόνες, ένα είδος εξευγενισμένης ομερτά που απ’ τη στιγμή που σε βολεύει στα συμφέροντά σου καλύτερα να σιωπάς.
Μετά από αυτά, που ελπίζω να μην είναι πρωτάκουστα, άραγε η έννοια της «δημοκρατίας» εξακολουθεί να υφίσταται; Κι αν, αναλογικά, όχι, τότε ποιοι φορούν τα ρούχα της; ποιοι ντύνονται Κοκκινοσκουφίτσες στο δάσος με τους λύκους; Διότι έφτασα, τολμώ να πω, στο σημείο σε κάθε εκλογές, από ορισμένους υποψηφίους αλλά και πολίτες, να αισθάνομαι πως γίνομαι μάρτυρας ενός σόου «δημοκρατικής παρενδυσίας» με τον αλαφιασμένο απ’ τη φιλοχρηματική του λίμπιντο λαό να χαυνώνεται απ’ τον αέρα που τους κουνούν με τις δεσμίδες οι πολιτικοί, οδηγώντας τους, σαν υπό τον ήχο ενός μαγικού αυλού, στις κάλπες με το φακελάκι έτοιμο στην τσέπη και σταυρωμένο. Δαγκωτό, που λέμε.
Θα πρέπει πρώτα πρώτα επειδή είμαστε Έλληνες να ντρεπόμαστε διπλά γι’ αυτό το θλιβερό γεγονός που λαμβάνει χώρα στον τόπο μας ανά τετραετία, μόνο και μόνο για το άκουσμα της φράσης: «για να κατέβεις στην πολιτική θα πρέπει να έχεις μπόλικο παραδάκι πίσω σου», λες και μιλάμε για παιχνίδι ρουλέτας και τζόγου… ή μήπως μιλάμε;
Είναι θέμα παιδείας; Είναι θέμα εκπαίδευσης και πνευματικής καλλιέργειας; μια λάθος στροφή που οδήγησε σε αδιέξοδο σταυροδρόμι καταστροφικών ατραπών; Μήπως είναι θέμα θεσμών, με τα σκάνδαλα που ακούμε ολημερίς να λογίζονται ως αποδεικτικά απόνερα δομικών δυσλειτουργιών του εκλογικού μας συστήματος; Τα ερωτήματα μείζονα μα και αναπάντητα, εντός και εκτός δημοτικών, περιφερειακών αλλά και εθνικών συνόρων.
Όποιοι και να ‘ναι, εν πάση περιπτώσει, εκείνοι που φοράνε αυτά τα κοστούμια δημοκρατίας –γεγονός εξόφθαλμο προς όλους μιας και το ρούχο «δεν πρέπει να σε φοράει αλλά να το φοράς»– το ψαλίδι κοπτικής έχει μόνο έναν κάτοχο, κι αυτός είσαι εσύ, εγώ, ο συμπολίτης μας. Η συνειδητοποίηση της εκλογικής μας δύναμης είναι αυτή που θα μας απαλλάξει απ’ τα κακά ζιζάνια που ανατροφοδοτούνται ξανά και ξανά με κάλπικες υποσχέσεις, φθηνά πολυχρησιμοποιημένα και επιρρεπή στην απάτη κόλπα.
Δαγκωτό λοιπόν όχι στο συμφέρον αλλά στο προσωπικό ήθος που δίνει το λάκτισμα των ουσιωδών αλλαγών και αγώνων.
*Απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.