Από N.
Κώστας Λουλουδάκης
Για να γαληνεύσει το πνεύμα σας, που συγκινήθηκε από την συγκλονισμένη βυζαντινολόγο Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, η οποία με αφορμή την ενδεχομένη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί μίλησε για «δεύτερη Άλωση της Πόλης» και για τα «ψηφιδωτά που έχουν δακρύσει» καθώς οι βάρβαροι «χτυπούν την χριστιανοσύνη», θα σας πω μια ιστορία που αφορά ολάκερη την ορθοδοξία…
Όχι, μην φοβάσαι: δεν θα επιβαρύνω τον αναγνώστη με περιττές επεξηγήσεις για το ανιστόρητο των δηλώσεων της επιφανούς βυζαντινολόγου. Ούτε και θα αναλωθώ να εξηγώ το αυτονόητο: πως η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς θίγει τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Από κει και πέρα κοιμάμαι ήσυχος, γιατί, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος «Μωυσής» Μητσοτάκης είχε την ευγενή καλοσύνη να «διεθνοποιήσει την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί με τηλεφωνικές επαφές σε διεθνές επίπεδο»! Ενώ ο μέγιστος Κώστας Μπακογιάννης, με σπουδές στο Χάρβαρντ παρακαλώ, μετά από εμβριθή και πολύπλοκη πνευματική προσπάθεια, ήδη εισηγείται «την έκδοση ψηφίσματος, για να στείλουμε το δικό μας μήνυμα. Το μήνυμα που λέει ότι οι όποιες δικαστικές ή πολιτικές αποφάσεις είναι, εν τέλει, πολύ μικρές και εφήμερες μπροστά στην ιστορία της Αγίας Σοφίας»
Με τέτοιους ηγέτες πώς να μην βλέπουν τους χειρότερους εφιάλτες τους οι εχθροί της χριστιανοσύνης και πώς να μην δακρύσουν από την συγκίνηση τους τα Βυζαντινά ψηφιδωτά;
Αλλά φτάνει ως εδώ. Πρέπει να ξεκινήσει η περιπλάνηση μας.
Θα ξεκινήσω την αφήγηση με τις απαίσιες μυρουδιές και εικόνες της σφαγής 30.000 ευσεβών χριστιανών στο Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.
Αλλά όχι… δεν είναι αυτή η Απαρχή…
Ας πάμε λίγο πιο πίσω…
Που λέτε από το σωτήριων έτος 527 μ.Χ την Αγία Γη της χριστιανοσύνης: το Βυζάντιο, το κυβερνούσε, έως το θάνατο του το 565, ο μονάρχης Ιουστινιανός Α΄. Αυτός ο τελευταίος ήταν τόσο αγροίκος, εξαχρειωμένος και αιμοδιψής που η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία μας -δικαίως θα τολμήσω να πω καθώς ήταν ειδική να διευκρινίσει ακόμα και την φύση του Θεού-τον ονόμασε Άγιο Ιουστινιανό.
Η πιστή του Αυτοκράτορά μας, ο οποίος δεν ήξερε την ελληνική γλώσσα, ήταν τόσο εκστατική, τόσο μυστικιστική, τόσο φλογερή και τόσο βαθιά που το πρώτο μέλημα του ήταν να υποσχεθεί, «ταίς εσχάταις υπαχθήσεται τιμωρίαις» στους «παρά των νοσούντων την τών ανοσίων Ελλήνων μανίαν». Δηλαδή στους πιστούς της ελληνικής (ειδωλολατρικής) θρησκείας που αφθονούσαν στην βυζαντινή επικράτεια, υποσχόταν θάνατο εάν δεν απαρνηθούν την «Ελληνική πλάνην» και αρνηθούν να βαπτιστούν. Μετά διέταξε να κλείσουν όλες οι φιλοσοφικές σχολές της Αθήνας.
Η κοιτίδα της φιλοσοφίας έπειτα από οκτώμισι αιώνες που είχε επιβιώσει, σιώπησε οριστικά.
Ήταν μια πολιτισμική συμφορά, σαν να φυτεύεις φοίνικες σε τσίγκινες-τενεκεδένιες ζαρντινιέρες…
Το δεύτερο μέλημα του ήταν να επιβάλει σκληρή φορολογική πολιτική, όχι στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά σε έναν λαό που όσο χριστιανικός κι αν ήταν δεν άντεχε άλλο τις αρπαγές των ισχυρών: είτε παπάδων είτε αρχόντων. Πόσο μάλλον που οι φόροι χρησιμοποιούνταν για τα όργια της αυτοκράτειρας Θεοδώρας και για την ικανοποίηση της μανίας του Αγίου Ιουστινιανού να φτιάχνει μεγάλα οικοδομήματα. Έκτισε και πολυάριθμες εκκλησιές, μονές, ανάκτορα και οχυρά.
Όμως ο κόσμος έφτασε σε απόγνωση, οι αυτοκρατορικοί εισπράκτορες φερόταν στον λαό σκληρά και απάνθρωπα. Η φορολογία οδήγησε τον πληθυσμό της αυτοκρατορίας στην αθλιότητα και στην δυστυχία. Όποιος δεν πλήρωνε φυλακίζονταν ως τον θάνατο του…Όλοι αυτοί οι εκβιασμοί όλη αυτή η βαρβαρότητα προκάλεσαν φρίκη και αγανάκτηση.
Ξέσπασε εξέγερση.
Η Στάση του Νίκα
Το 532 μ.Χ ο εξεγερμένος λαός, ένας ανακατεμένος όχλος στην ουσία που παίρνει θάρρος από την ιαχή «Νίκα», πυρπολεί αυτοκρατορικά κτίρια, πολιορκεί το παλάτι, λεηλατεί και καταστρέφει την Αγία Σοφία η οποία ουδεμία σχέση είχε, ακόμα, με το οικοδόμημα που ξέρουμε.
Ωστόσο πολλοί ευγενείς, επιχειρούν να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους το πλήθος. Ωθούν τον κόσμο να συγκεντρωθεί στον Ιππόδρομο και χρίζουν αυτοκράτορα έναν ανιψιό του πρώην αυτοκράτορα Αναστάσιου, τον Υπάτιο.
Εκεί στον Ιππόδρομο τους εγκλωβίζει ο διοικητής της αυτοκρατορικής φρουράς στρατηγός Ναρσής. Αποδεκατισμός…
Ο αυτοκράτορας Άγιος Ιουστινιανός αφού εκ των προτέρων είχε εξασφαλίσει την άφεση των αμαρτιών του, έστειλε, υποθέτω, αν και δεν παίρνω όρκο, 30.000 (σύμφωνα με τον βυζαντινό χρονογράφο από την Αντιόχεια Ιωάννη Μαλάλα) εξεγερμένους στον χριστιανικό παράδεισο σφάζοντας τους αργά- αργά σαν πρόβατα.
Έπειτα από το πανηγύρι του αίματος ο ελέω Θεού μονάρχης προσέλαβε τους μαθηματικούς και αρχιτέκτονες Ανθέμιο τον Τραλλιανό και τον Ισίδωρο τον Μιλήσιο για να κτίσουν μια νέα Αγία Σοφία. Όχι όμως να την σχεδιάσουν. Γιατί, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, ένας άγγελος αποκάλυψε στον βυζαντινό αυτοκράτορα τα θεϊκά σχέδια της Αγίας Σοφίας μέσα σε όνειρο…
Ο Άγιος Ιουστινιανός διέταξε το οικοδόμημα να είναι το μεγαλύτερο και το πιο μεγαλοπρεπές από όσα είχαν χτιστεί στην αυτοκρατορία μέχρι τότε.
Με αυτοκρατορική εντολή και υπό την προτροπή των σπαθιών των μισθοφόρων του Ιουστινιανού, όλες οι επαρχίες υποχρεώθηκαν να στείλουν χρυσό, άργυρο, πορφύρα, ελεφαντοστό και μάρμαρα, γενικά όλα τα πολύτιμα υλικά που θα χρησιμοποιούνταν για το χτίσιμο του οικοδομήματος. Παράλληλα, ξηλώθηκαν οι κίονες και τα μάρμαρα από τους ελληνικούς ναούς, όπως οι ναοί που βρισκόταν στην σημερινή Συρία, της Ηλιουπόλεως της Αιγύπτου, της Εφέσου, των Δελφών κ.α. και χρησιμοποιήθηκαν για να τονίσουν την μεγαλοπρέπεια του νέου ναού και του παντοδύναμου Θεού.
Ο Τραλλιανός και ο Ισίδωρος κατασκεύασαν, είναι η αλήθεια, κυριολεκτικά «Ένα κομμάτι ουρανού που κρέμεται στη γη».
Οι πόρτες της Αγίας Σοφίας άνοιξαν στις 27 Δεκεμβρίου του 537 μ.Χ.
Είναι καταπληκτικό ότι αυτό το αρχαίο μνημείο ακόμη στέκεται όρθιο και δεν κατέρρευσε από τους καταστροφικούς σεισμούς που έχουν χτυπήσει κατά περιόδους την Κωνσταντινούπολη.
***
Ήταν 12 Δεκεμβρίου του 1452 ημέρα του Αγίου Σπυρίδωνα όταν ο καρδινάλιος του Πάπα, Ισίδωρος, παρουσία του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και του Πατριάρχη Γρηγορίου Μάμα, διάβασε την διακήρυξη της ένωσης της καθολικής και ορθόδοξης εκκλησίας μέσα στον Ναό της Αγίας Σοφίας. Η ίδια η διακήρυξη είχε διαβαστεί και πριν δεκατέσσερα χρόνια από τον Μητροπολίτη Βησσαρίωνα και τον ακόμα Μητροπολίτη, Κιέβου τότε, Ισίδωρο στην Μητρόπολη της Φλωρεντίας παρουσία του Πάπα Ευγένιου Δ’.
Κατά την διάρκεια της λειτουργίας που ακολούθησε στην Αγία Σοφία ο καρδινάλιος Ισίδωρος και ο Πατριάρχης Γρηγόριος Μάμας έψαλαν το Πιστεύω με την προσθήκη «και» στο εκ του Υιού. Μετά μοιραστήκαν τα άζυμα των Λατίνων στη Θεία Ευχαριστία… Τεράστια αμαρτία και μεγάλη ασέβεια προς τα πατερικά κείμενα!
Η διακήρυξη όμως έλαβε νομική ισχύ μετά την ανάγνωση της στην Αγία Σοφία.
Ο Ιστορικός Πασπάτης γράφει στο έργο του Πολιορκία και άλωσις Κωνσταντινουπόλεως: «Τελουμένης της ενώσεως εν Αγία Σοφία μέγα πλήθος λαού συνωθείτο εν τω περιβόλω, κραυγάζοντες αράς κατά των ενωτικών και αφόβως καθυβρίζοντες βασιλέα, άρχοντας και πάντα Λατίνων δόγματα.»
Από κείνη την στιγμή η Αγία Σοφία στα μάτια του λαού και των χιλιάδων μοναχών (ένας στους τρεις κατοίκους της Πόλης ήταν κλεισμένος σε μοναστήρι) βεβηλώθηκε από τις παράνομες παπικές προσθήκες. Η Αγία Σοφία, συμβόλιζε την υποταγή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Πάπα και ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος θεωρούνταν προδότης γιατί εγκατέλειψε το αρχικό ανόθευτο Σύμβολο της Πίστεως…
Από κείνη την ημέρα του Αγίου Σπυρίδωνα και μετά η Κωνσταντινούπολη (η οποία ήταν ζωντανό πτώμα αφού από το 1373 πλήρωνε φόρο υποτελείας στον Οθωμανό σουλτάνο) και το σύμβολο της η Αγία Σοφία ήταν ετοιμοθάνατες.
«Κρειττότερον βασιλεύσαι εν μέση Πόλει φακιόλιον Τούρκων παρά καλύπτρα λατινικήν»!…
Αυτή η φράση κυριαρχούσε και οι παπάδες με προεξάρχοντα τον Γεννάδιο Σχολάριο αναθεμάτιζαν τον Παλαιολόγο για την φοβερή προδοσία του, και πίστευαν πως ο Θεός έχει αποτρέψει το πρόσωπο του από την Αγία Σοφία. Άλλωστε η πλειοψηφία θεωρούσε και δικαιώθηκε από τα γεγονότα, πως κάτω από το τούρκικο σπαθί η ορθόδοξη πίστη θα διατηρηθεί καθαρή από τις προσθήκες και νοθεύσεις των παπικών.
Όπερ και εγένετο.
Έτσι κι αλλιώς ο Μωάμεθ ο Πορθητής είχε εγγυηθεί την θρησκευτική ελευθερία και πήρε τους παπάδες, τα μοναστήρια, τις εκκλησιές και τα πιο σημαντικά εκκλησιαστικά οικοδομήματα, υπό την προστασία του. Δηλαδή ο Σουλτάνος δεν μαχόταν την χριστιανική πίστη αλλά τον Αυτοκράτορα Παλαιολόγο.
Τον μοναχό Γεννάδιο Σχολάριο μετά την άλωση και την κατάργηση από τον ίδιο της διακήρυξης της ένωσης των εκκλησιών, οι Τούρκοι τον όρισαν Πατριάρχη των ορθόδοξων χριστιανών. Εκείνος παρέδωσε την μιασμένη Αγία Σοφία στον Μωάμεθ επιλέγοντας ως Πατριαρχική Εκκλησία και έδρα του την μονή του Παντοκράτορα.
Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία έζησε και άκμασε απρόσκοπτα στην καρδιά της οθωμανικής αυτοκρατορίας υπό την προστασία μάλιστα όλων των σουλτάνων…
Χωρίς την Αγία Σοφία!
Πηγή: http://www.nostimonimar.gr/
