Ο κόσμος όπως τον ξέρουμε αρχίζει και καταρρέει. Η νέα πανδημία προκαλεί αναταραχές στο παγκόσμιο σύστημα, αποκαλύπτει τις τεράστιες ελλείψεις στον τομέα της υγείας και δημιουργεί συνεχώς νέα δεδομένα. Κλεισμένοι συνεχώς στο σπίτι μας, χρειάζεται να λαμβάνουμε άδεια για την κάθε μετακίνησή μας και η ανάγκη για την προστασία της δημόσιας υγείας αρχίζει και καταλύει την έννοια της ιδιωτικότητας.
Όταν ο κορονοϊός αποτελεί πια παρελθόν, οι αλλαγές που επέφερε στη ζωή μας θα έχουν, άραγε, μόνιμο αντίκτυπο; Θα ζήσουμε έναν άλλο Μεγάλο Αδερφό, όπου κάθε μας κίνηση θα καταγράφεται και κάθε αντίδραση του οργανισμού μας θα αναλύεται;
O κόσμος μετά τον κορονοϊό
Ο ισραηλινός ιστορικός Γιουβάλ Νώε Χαράρι, με άρθρο του στους Financial Times, δίνει τις δικές του απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα και διατυπώνει τους προβληματισμούς του για το μέλλον της ανθρωπότητας. Εκφράζει την άποψη πως η τηλεργασία, που λόγω των έκτακτων συνθηκών επιβλήθηκε σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, θα αποτελέσει τη νέα εργασιακή πραγματικότητα και ότι η εργασία έξι μήνες με μισό μισθό θα καθιερωθεί.
Επιπλέον, πιστεύει πως οι νέοι θα αρχίζουν να εκπαιδεύονται κυρίως από το σπίτι, μέσω του υπολογιστή ή του κινητού τους, και απομονωμένοι από κάθε κοινωνική επαφή. Ο γνωστός ισραηλινός ιστορικός μοιράζεται, ακόμη, την ανησυχία πως αρκετά άτομα θα καταστούν πειραματόζωα σε φάρμακα αλλά και σε διάφορες άλλες καταστάσεις.
Ωθείται η χρήση νέων, παράκαιρων, ακόμη και επικίνδυνων τεχνολογιών, επειδή είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος της απραξίας
Ένα κοινωνικό πείραμα
Συγκεκριμένα, ο Γιούβαλ Νώε Χαράρι επισημαίνει: «Πολλά από τα βραχυπρόθεσμα έκτακτα μέτρα θα γίνουν στο μέλλον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Αυτή είναι η φύση των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, επισπεύδουν τις ιστορικές συγκυρίες και διαδικασίες. Αποφάσεις που υπό κανονικές συνθήκες μπορεί να χρειάζονταν χρόνια διαβουλεύσεων για να ληφθούν, παίρνονται πλέον μέσα σε λίγες ώρες. Ωθείται η χρήση νέων, παράκαιρων, ακόμη και επικίνδυνων τεχνολογιών, επειδή είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος της απραξίας. Χώρες ολόκληρες μετατρέπονται σε πειραματόζωα σε μεγάλης κλίμακας κοινωνικά πειράματα. Τι συμβαίνει όταν όλοι εργάζονται από το σπίτι και επικοινωνούν μόνο εξ αποστάσεως; Τι συμβαίνει όταν ολόκληρα σχολεία και πανεπιστήμια κάνουν τα μαθήματα διαδικτυακά; Υπό κανονικές συνθήκες οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και τα εκπαιδευτικά συμβούλια ουδέποτε θα συναινούσαν στη διεξαγωγή τέτοιων πειραμάτων. Αλλά αυτές δεν είναι κανονικές συνθήκες»
Το κράτος γίνεται ο Μεγάλος Αδερφός;
O ιστορικός εκφράζει, ακόμη, τον φόβο ότι η στενή παρακολούθηση των ατόμων για την αποφυγή της διάδοσης του ιού θα ανοίξει τον δρόμο για μια νέα εποχή παρακολούθησης, όπου το κράτος θα γνωρίζει πια τους πολίτες καλύτερα από ό,τι ξέρουν οι ίδιοι τον εαυτό τους και, συνεπώς, θα μπορεί εύκολα να τους χειραγωγεί προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ας σκεφτούμε υποθετικά ότι μια κυβέρνηση απαιτεί να φορά κάθε πολίτης βιομετρικό βραχιόλι που παρακολουθεί τη θερμοκρασία του σώματος και τους καρδιακούς παλμούς 24 ώρες το 24ωρο. Τα δεδομένα που θα προκύπτουν θα αποθηκεύονται και θα αναλύονται από κυβερνητικούς αλγορίθμους. Οι αλγόριθμοι θα γνωρίζουν ότι είστε άρρωστοι, πριν ακόμα το αντιληφθείτε εσείς οι ίδιοι και θα ξέρουν επίσης πού πήγατε και ποιον συναντήσατε. Οι αλυσίδες της μόλυνσης θα μπορούσαν να μειωθούν δραστικά, ακόμα και να κοπούν. Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε ενδεχομένως να σταματήσει την επιδημία στην αρχή της σε λίγες μέρες. Ακούγεται υπέροχο, έτσι;Το μειονέκτημα είναι, φυσικά, ότι αυτό θα προσέδιδε νομιμότητα σε ένα τρομακτικό νέο σύστημα παρακολούθησης».
Η ελπίδα της παγκόσμιας αλληλεγγύης
Ο Γιούβαλ Νώε Χαράρι καταλήγει στο συμπέρασμα πως η νέα πανδημία μπορεί να αποτελέσει την απαρχή ενός κόσμου παγκόσμιας αλληλεγγύης, εάν καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε σωστά την εφιαλτική εμπειρία: «Η ανθρωπότητα πρέπει να κάνει μια επιλογή. Θα βαδίσουμε στο δρόμο της ασυμφωνίας ή θα υιοθετήσουν την πορεία της παγκόσμιας αλληλεγγύης; Αν επιλέξουμε την ασυμφωνία, αυτό όχι μόνο θα παρατείνει την κρίση, αλλά πιθανόν να οδηγήσει σε ακόμη χειρότερες καταστροφές στο μέλλον. Αν επιλέξουμε την παγκόσμια αλληλεγγύη, αυτό θα συνιστά μια νίκη όχι μόνο ενάντια στον κορονοϊό, αλλά και ενάντια σ’ όλες τις μελλοντικές επιδημίες και κρίσεις, που θα μπορούσαν να απειλήσουν την ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα».
Πηγή:https://www.iliakanea.gr
