Πηγή: https://agioitheodoroi.blogspot.com
- Του Γιώργου Γρηγοράκου
H Ορθοδοξία και η Πολιτεία αποτελούν εδώ και πολλούς αιώνες τους σπουδαιότερους παράγοντες με τους οποίους ρυθμίζεται η κοινωνική συμβίωση των Ελλήνων. Ωστόσο η συνύπαρξη αυτών των δυο κορυφαίων θεσμών του Ελληνισμού έχει δυσκολίες κυρίως στον θεσμικό και ιδιοκτησιακό τομέα.
Η Εκκλησία της Ορθοδοξίας συγκροτεί έναν ιερό οργανισμό ο οποίος αγωνίζεται για την σωτηρία της ανθρώπινης ψυχής, σύμφωνα με την διδασκαλία του Ιησού Χριστού και των Αποστόλων μαθητών του, αποτελείται από όλους όσους μοιράζονται την ίδια πίστη και διακρίνεται στον κλήρο και στον λαό.
Αντίθετα ο όρος Πολιτεία συγκρινόμενος προς τον όρο Εκκλησία, αναφέρεται σε έναν λαό που βρίσκεται εγκατεστημένος σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο, είναι οργανωμένος και διοικείται από την κυβέρνηση. Η Πολιτεία διακρίνεται σε τρία βασικά και ισοδύναμα μεταξύ τους στοιχεία, τον λαό, τη χώρα και την εξουσία.
Όμως η Ορθόδοξη εκκλησία και η Ελληνική πολιτεία αν και είναι δυο σαφώς διακρινόμενοι μεταξύ τους οργανισμοί, αυτοτελείς και αυτόνομοι, από κοινού και διαχρονικά αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των αναγκών των Ελλήνων.
Στην κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού η Ορθοδοξία απέδειξε ότι μπορεί να συνεργάζεται με την συντεταγμένη Πολιτεία, αφού έχει την ικανότητα να διαισθάνεται τις ανάγκες του λαού και έχει τη δυνατότητα να αποτινάσσει αγκυλώσεις και δογματισμούς του παρελθόντος, προκειμένου να ανταποκριθεί στις επιταγές των καιρών. Έτσι λοιπόν η Διαρκής Ιερά Σύνοδος υιοθετώντας όλα τα μέτρα που έλαβε η Ελληνική Πολιτεία για την αντιμετώπιση διασποράς του ιού, έλαβε χωρίς δεύτερη σκέψη σκληρές αποφάσεις, όπως την λειτουργία των ναών χωρίς πιστούς (και μάλιστα εντός της Μεγάλης Εβδομάδας) και ανέστειλε τις καθημερινές Ιερές Ακολουθίες και όλα τα προγραμματισμένα Μυστήρια Βαπτίσεως και Γάμου. Ταυτόχρονα συνέστησε ηρεμία, αυτοσυγκράτηση, εμπιστοσύνη στις Υγειονομικές Αρχές και στην Κυβέρνηση, τονίζοντας ότι αποτελεί υποχρέωση όλων η συμμόρφωση στις εντολές των ειδικών επιστημόνων και των υπηρεσιών Δημοσίας Υγείας.
Από την πλευρά του ο οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, θίγοντας το λεπτό θέμα της πίστης και της τήρησης των μέτρων, διασαφήνισε ότι αυτό που κινδυνεύει δεν είναι η πίστη αλλά οι πιστοί, δεν είναι ο Χριστός αλλά οι Χριστιανοί, δεν είναι ο Θεάνθρωπος αλλά οι άνθρωποι.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος έδειξε το εκσυγχρονισμένο πρόσωπο της Ορθοδοξίας και στο μήνυμά του προς τους πιστούς ανέφερε ότι κανείς δεν θα επικριθεί γιατί θα απέχει για λίγο από τη συμμετοχή του στις παραδοσιακές λειτουργικές πρακτικές της Εκκλησίας, αφού αυτά τα μέτρα δεν αλλάζουν τις παραδόσεις της Εκκλησίας, αλλά είναι μια προσωρινή προφύλαξη κατά τη διάρκεια της περιόδου της κρίσης.
Στο ίδιο μήκος κύματος συντονίστηκε και η συντριπτική πλειοψηφία ιερέων και πιστών. Όμως αποτελεί θέσφατο ότι για να ισχύει ένας κανόνας πρέπει να υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Έτσι και εδώ υπήρξαν οι κοινωνικά ασυνείδητοι "ζηλωτές" της πίστης. Ο ζηλωτισμός τους ενδεχομένως θα μπορούσε να ήταν αποδεκτός εφόσον οι συνέπειες του θα αφορούσαν αποκλειστικά και μόνο τους ίδιους. Όταν όμως εξαιτίας της θρησκοληψίας τους μπορεί να επέλθει βλάβη στο κοινωνικό σύνολο, τότε γίνονται αποκρουστικοί και απάνθρωποι. Στην παρούσα συγκυρία, με τον κορωνοϊό να βρίσκεται σε εξέλιξη και να περιζώνει τον πλανήτη ως μια θανάσιμη καταχνιά, οι ζηλωτές της πίστης, κατεχόμενοι από τον δικό τους μυστικισμό, αποτελούν θανάσιμες πηγές διασποράς του ιού.
Η συμβολή της Ορθόδοξης εκκλησίας, αν εξαιρέσουμε τους ελάχιστους προαναφερόμενους, αποτέλεσε μια από τις κύριες συνισταμένες στην επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού στην χώρα μας. Απέδειξε ότι δεν παραμένει στάσιμη αλλά εξελίσσεται παράλληλα με την ανθρωπότητα και κατέδειξε για μία ακόμη φορά ότι παρά τις όποιες διαφορές υπάρχουν με την Ελληνική πολιτεία, όταν τίθενται μείζονα θέματα επιβίωσης, αυτές οι διαφορές μένουν στο περιθώριο. Άλλωστε η Ορθοδοξία πέραν των άλλων αποτελεί για τους Έλληνες ένα άξιο πολιτιστικό αγαθό, η κληρονομιά της γιαγιάς και του παππού, μια κιβωτός της παράδοσης, άξια προστασίας και προαγωγής σήμερα περισσότερο από ποτέ.