Κωνσταντίνος Πρωτόπαπας «Βουτιά», εκδ. Ενύπνιο
Βουτιά. Βουτιά στο νερό, στο κενό, βουτιά από ψηλά, βουτιά με κλειστή τη μύτη, βουτιά στα βαθιά. Οι συνειρμοί ίσως είναι συγκεκριμένοι, όμως πώς αυτοί οι συνειρμοί διευρύνονται όταν η συγκεκριμένη λέξη αποτελεί τίτλο ποιητικής συλλογής που εντάσσεται στην μοντέρνα ποίηση; Πρόκειται για το βιβλίο του Κωνσταντίνου Πρωτόπαπα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ενύπνιο.
Το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ενύπνιο αποτελείται κυρίως από μικρά, ευσύνοπτα, ποιήματα με πεζολογικό χαρακτήρα. Είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή, άμεση, προφορική σχεδόν που μοιάζει να μην την ενδιαφέρει το «ύψος». Είναι ωστόσο στ’ αλήθεια θαυμαστό πώς κρατάει το αναγνωστικό ενδιαφέρον από το πρώτο ποίημα ως το τελευταίο. Μικρές ή μεγαλύτερες ανατροπές, κρυμμένα διλήμματα, οξυδερκείς παρατηρήσεις. Επιπρόσθετα, δίνονται διαστάσεις, ανοίγονται κόσμοι, παίζονται μουσικές.
Το βιβλίο αποτελείται από τρία μέρη. Το πρώτο, τ’ απόνερα, το δεύτερο, η αυτοσυντήρηση, το τρίτο, με την ουρά στα σκέλια. Οι τίτλοι όλοι είναι σε πεζά γράμματα και αποτελούν μέρος των ποιημάτων. Τα σημεία στίξης απουσιάζουν. Κυριαρχεί το πρώτο πρόσωπο, μα σε αρκετά ποιήματα υπάρχει απεύθυνση σε ένα εσύ. Ο έρωτας σαν θέμα κυριαρχεί, απασχολεί τον γράφοντα διαρκώς και είναι το υλικό του.
Με ελαφρύ σαρκασμό προσεγγίζει τα πράγματα. Διαβάζω:
Ήμουν στο τιμόνι/εσύ στο φρένο και στο γκάζι/κυρίως στο φρένο/πρέπει ν’ αλλάξω τακάκια/τα ‘φαγες (μαθήματα οδήγησης, σελ. 15)
Με κρατάς/σε κρατώ/με αφήνεις/σε κρατώ (έρωτας δεσμώτης, μονόπρακτο, σελ. 22)
Το χιούμορ είναι αισθητό σε αρκετά ποιήματα. Αναφέρω ενδεικτικά:
Σου διαβάζω αυτό το μακροσκελές ποίημα/και έβλεπα να κουράζεσαι στη μέση του/ζέστη είχε/και η θάλασσα ήταν σκάρτη/ σε έσωσε ο μικρός/μαμά κακά φώναξε και τσακίστηκες να τον πας/κρίμα/και έχασες το γκραν φινάλε/ (απαγγελία στη θάλασσα, σελ. 18)
Η χρήση της επανάληψης ως εκφραστικού τρόπου συναντάται σε αρκετά ποιήματα (για παράδειγμα στα ποιήματα: ένας τρόπος [1] πειθαρχία [2] χορεύοντας [3] και λίστα [4] ) και συχνά λειτουργεί σαν ρεφρέν χωρίς να γίνεται ενοχλητική.
Γιατί με ενδιαφέρει να γράψω για την εν λόγω ποιητική συλλογή; Γιατί δεν προσποιείται την μοντέρνα, δεν καμώνεται την μεταμοντέρνα, δεν το «παίζει» βαθυστόχαστη και πολλά ακόμα δεν. Δίνει μια αφορμή να συλλογιστεί κανείς εκ νέου πάνω στο ρόλο της σύγχρονης ποίησης-έχει σημασία το επίθετο που συνοδεύει τη λέξη ποίηση- και πώς αυτή μπορεί να μπει ή να βρει τη θέση της μέσα στις πολύπλοκες και αντιφατικές ζωές μας. Μήπως μέσα από αρκετές ποιητικές συλλογές του καιρού μας δίνεται το ερέθισμα να επαναπροσδιορίσουμε τα κριτήρια για την ποίηση, λαμβάνοντας υπόψιν μας και την ανάγκη- προσωπική τοποθέτηση- να αγγίξει τους νέους αναθρώπους; Χρειαζόμαστε μια ποίηση που μέσα από την αμεσότητα που διαθέτει να μπορεί να πει κάτι στους ανθρώπους που ζουν σε μια εποχή σαν και τη δική μας που είναι υπερφορτωμένη από πληροφόρηση και παραπληροφόρηση, που είναι ευάλωτη για πολλούς λόγους, που έχει ν’ ανταγωνιστεί την τεχνητή νοημοσύνη και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διεκδικούν όλο και περισσότερο χώρο στις καρδιές και το μυαλό μας.
Κωνσταντίνος Πρωτόπαπας
Το νόημα των ποιημάτων της παρούσας συλλογής δεν εκβιάζεται. Είναι εκεί, παρόν, καλεί τον αναγνώστη, είναι ανοιχτό σε όλους. Ο ποιητής με παρρησία εκφράζεται και βάζει το στοίχημα της ειλικρίνειας. Υπάρχει πάντα ένα point, η συνοχή είναι εμφανής.
Λείπει τελείως το διδακτισμός. Υποβάλλεται μια αίσθηση ζωής, μια διάθεση του τύπου η ζωή διαθέτει απ’ όλα, είναι πλουραλιστική, και ανά πάσα στιγμή ο άνθρωπος μπορεί να γίνει κοινωνός πολλών πραγμάτων. Πίσω από τα ποιήματα υπάρχουν ιστορίες που γράφτηκαν πριν από αυτά. Και το υποκείμενο της αφήγησης τις αφηγείται ή τις υπονοεί ή δίνει στοιχεία στον αναγνώστη να τις συνθέσει ο ίδιος, να τις σχηματίσει ή να τις μετασχηματίσει.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
- στη σελίδα 17,
- στις σελίδες 24-25,
- στη σελίδα 53
- στη σελίδα 59
Πηγή: https://www.fractalart.gr/
