|Shutterstock
Το χιόνι προηγήθηκε του ανθρώπινου είδους και ξέρουμε ότι οι μακρινοί πρόγονοί μας ήταν σχετικώς εξοικειωμένοι με αυτό. Πρώτοι περιέγραψαν τη συμμετρία των νιφάδων οι Κινέζοι, τον 2ο αι. προ Χριστού. Οι Ευρωπαίοι έκαναν τις ίδιες παρατηρήσεις τον Μεσαίωνα. Και μέχρι σήμερα δεν έχουμε σταματήσει να το μελετάμε και να ανακαλύπτουμε τη σημασία του για την επιβίωσή μας
Protagon Team
Ο ισχυρισμός ότι οι Εσκιμώοι έχουν εκατό λέξεις για το χιόνι δεν είναι αληθινός αλλά δεν απέχει και τόσο από την πραγματικότητα. Συγκεκριμένα, έχουν μόλις 49 λέξεις για το χιόνι, αλλά αυτό δεν είναι και τόσο παράλογο. Τόσες και ακόμη περισσότερες έχουν όλες οι γλώσσες του κόσμου· όταν θέλεις να μιλήσεις σοβαρά για το χιόνι και να περιλάβεις όλες τις πιθανές παραλλαγές του, οι συνδυασμοί είναι άπειροι. ΄Οσες και οι μορφές που παίρνει πέφτοντας.
Οι χιονονιφάδες είναι σαν τα δακτυλικά αποτυπώματα: Καμία δεν είναι ίδια με την άλλη. Και όταν το χιόνι «κάθεται», επίσης δεν είναι ποτέ το ίδιο εδώ και παραδίπλα.
Σε μας όλα αυτά είναι κάπως άγνωστα, το χιόνι –τις σπάνιες φορές που το βλέπουμε– σημαίνει συνήθως δύο πράγματα: Ομορφιά ή ταλαιπωρία. Οι συμβολισμοί του δεν μας είναι άγνωστοι, όμως. Και για μας είναι ταυτισμένο με την καθαρότητα, την αγνότητα, την απομόνωση, την προστασία και την ησυχία. Τα τελευταία χρόνια, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μάθαμε και τη σημασία του, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι οι παγετώνες καλύπτουν το 10% της επιφάνειας του πλανήτη και θα είναι πάρα πολύ κακό όταν πάψουν να το κάνουν. Υπάρχουν πολλά ακόμη που χρειάζεται να μάθουμε, όπως ότι το ένα τρίτο των υδάτων που χρησιμοποιούνται για τις καλλιέργειες προέρχονται από χιόνι που λιώνει και τι πρέπει κάνουμε για να μην τα χάσουμε, όπως αναφέρει στο πολύ κατατοπιστικό άρθρο του στο Atlantic ο Κάλεν Μέρφι.
Όπως το θέτουν οι καναδοί υδρολόγοι Γκρέι και Μέιλ στο βιβλίο τους «Εγχειρίδιο του Χιονιού», «κανένα μηχανικό επίτευγμα, όσο σημαντικό κι αν είναι, δεν φτάνει τη συνθετότητα του μηχανισμού του χιονιού». Και αν από τη συγγραφή του άρθρου του Atlantic έχουν περάσει κάποια χρόνια και έχουμε μάθει πολλά ακόμη, παραμένουμε σχετικά αμήχανοι μπροστά στην ολότητα του μηχανισμού αυτού, σαν «την ιατρική επιστήμη που κάνει αλματώδεις προόδους, αλλά ακόμη δεν έχει αποκωδικοποιήσει πλήρως το ανθρώπινο σώμα και τον τρόπο που αυτό δουλεύει».
Το χιόνι προηγήθηκε του ανθρώπινου είδους και ξέρουμε ότι οι μακρινοί μας πρόγονοι ήταν σχετικώς εξοικειωμένοι με αυτό. Πρώτοι περιέγραψαν τη συμμετρία των νιφάδων οι Κινέζοι, τον 2ο αι. προ Χριστού. Οι Ευρωπαίοι έκαναν τις ίδιες παρατηρήσεις τον Μεσαίωνα. Και μέχρι σήμερα δεν έχουμε σταματήσει να μελετάμε το χιόνι και να ανακαλύπτουμε –κάπως όψιμα– τη σημασία του για την επιβίωσή μας.
Παρ’ όλη την πρόοδο που έχει γίνει στη μελέτη του, όμως, ακόμη αγνοούμε βασικά πράγματα για τους μηχανισμούς του. Ξέρουμε με βεβαιότητα πόσο επηρεάζει το παγκόσμιο κλίμα, δεδομένου ότι τα κέρδη και οι απώλειες ενέργειας στην ατμόσφαιρα είναι αυτές που στροβιλίζουν τις αέριες μάζες σε όλο τον πλανήτη. Δεν υπάρχει φυσική επιφάνεια στη γη με υψηλότερη ανακλαστική δύναμη από το φρέσκο χιόνι. Ένα χωράφι μπορεί να αντανακλά μόλις το 3% της ηλιακής ακτινοβολίας βραχέων κυμάτων.
Η έρημος Μοχάβε μπορεί να αντανακλά έως και 30%, ο θαλάσσιος πάγος έως και 40 %. Το φρέσκο χιόνι μπορεί να αντανακλά πλήρως το 95%. Αντί να διατηρείται ως θερμότητα, η ενέργεια του ήλιου αποστέλλεται πίσω από όπου προήλθε. Το λιώσιμο του χιονιού ενός χειμώνα απαιτεί τόση πολλή ενέργεια που, παρόλο που ο ήλιος στο βόρειο ημισφαίριο είναι πιο έντονος τον Ιούνιο, η ατμόσφαιρα παραμένει πιο δροσερή από ό,τι «θα έπρεπε» να είναι μέχρι τον Αύγουστο.
Ξέρουμε, συνεπώς, ότι η μείωσή του θα επιφέρει σαρωτικές αλλαγές, επιταχύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Η ζωή με το χιόνι δεν είναι εύκολη. Απαιτεί έναν βαθμό οργάνωσης άγνωστο στα πιο ήπια κλίματα. Στους -30 βαθμούς Κελσίου, με πλήρη χιονοκάλυψη ύψους αρκετών μέτρων επί μήνες, αυτό που για τους απλούς παρατηρητές είναι όμορφες εικόνες λευκής απεραντοσύνης, για τους κατοίκους των περιοχών αυτών γίνεται διαρκής αγώνας επιβίωσης. Αν τους ρωτήσεις, πιθανώς θα σου πουν ότι ζηλεύουν τις δικές μας, ήπιες κλιματικές συνθήκες και δεν βλέπουν την ώρα να καθαρίσουν ο ουρανός και το τοπίο γύρω τους. Παραδόξως, αυτό που δείχνει –και είναι– ένα τόσο σκληρό και αφιλόξενο τοπίο για την ανθρώπινη διαβίωση είναι σήμερα και αυτό που χρειαζόμαστε όσο ποτέ για να επιβιώσουμε συλλογικά.
Πηγή: https://www.protagon.gr/