Του Bobby Ghosh
Βλέποντας την τηλεοπτική κάλυψη τεθωρακισμένων οχημάτων να κυλούν στον παλαιστινιακό προσφυγικό καταυλισμό στη Τζενίν το σαββατοκύριακο, θυμήθηκα την τελευταία φορά που οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) πραγματοποίησαν μια μεγάλης κλίμακας επίθεση στην πόλη της Δυτικής Όχθης. Την άνοιξη του 2002, κάλυπτα την πρώτη μου πολεμική σύγκρουση και η ωμή δύναμη των IDF μού άφησε μια μόνιμη, ισχυρή εντύπωση.
Για όσους θυμούνται τη λεγόμενη Μάχη της Τζενίν, οι φωτογραφίες και τα βίντεο από τον απόηχο της τελευταίας εισβολής προκαλούν μια αίσθηση deja vu: βομβαρδισμένα κτίρια, δρόμοι σχισμένοι από ερπύστριες με βαριά αποτυπώματα, ηλεκτρικά καλώδια τα οποία κρέμονται από στύλους. Υπάρχουν απόηχοι από τη μνήμη των παλαιστινιακών ισχυρισμών για αδιάκριτη βία από τον ισραηλινό στρατό και ισραηλινές διαμαρτυρίες ότι οι δυνάμεις του εβραϊκού κράτους είχαν αποκλειστικό στόχο πυρήνες τρομοκρατών και εργοστάσια βομβών.
Μετά, υπάρχουν οι γνώριμες φιγούρες των ενόπλων της Ισλαμικής Τζιχάντ. Αυτοί είναι απόγονοι, μεταφορικά και ίσως κυριολεκτικά, των ανδρών που με συνέλαβαν το 2002: με είχαν περάσει για κατάσκοπο της Μοσάντ, ισραηλινής υπηρεσίας Πληροφοριών. Έψαχνα τότε για τον διοικητή τους, Mahmoud Tawalbeh, τον κύριο στόχο της επιχείρησης των IDF, ο οποίος τελικά σκοτώθηκε στις μάχες. Ο θάνατός του διέλυσε τον πυρήνα των επιχειρήσεων αυτοκτονίας της Ισλαμικής Τζιχάντ και για πολλά χρόνια η ομάδα κύλησε στο παρασκήνιο καθώς η Χαμάς, κατακτώντας τη Γάζα, έγινε ο κύριος εκφραστής της βίας κατά του Ισραήλ.
Οι μαχητές της Ισλαμικής Τζιχάντ μπορούσαν μονάχα να παρακολουθούν με φθόνο καθώς η Χαμάς, χρηματοδοτούμενη και εξοπλισμένη από το Ιράν, κατασκεύαζε ένα οπλοστάσιο ρουκετών και πυραύλων και κατά καιρούς εξαπέλυε επιδεικτικές - αν και σε τελική ανάλυση μάταιες - επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ. Η Δυτική Όχθη, η οποία ελέγχεται από την Παλαιστινιακή Αρχή και παρακολουθείται στενά από τη Μοσάντ, ήταν πιο δύσκολη για τη διείσδυση της ιρανικής επιρροής.
Επιμονή και... Νετανιάχου
Οι θεοκράτες στην Τεχεράνη ωστόσο πριν και πάνω απ’ όλα είναι επίμονοι και τα τελευταία χρόνια έχουν εκμεταλλευτεί τη συρροή ευνοϊκών συνθηκών για να διεισδύσουν στη Δυτική Όχθη. Η μακρά και σταθερή παρακμή της Παλαιστινιακής Αρχής υπό τον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς και η εγκατάλειψη της παλαιστινιακής υπόθεσης από τα περισσότερα αραβικά κράτη συνέβαλαν στο να γίνουν πόλεις όπως η Τζενίν, με τους τεράστιους προσφυγικούς καταυλισμούς τους, γόνιμο έδαφος για στρατολόγηση από την Ισλαμική Τζιχάντ.
Αναμφισβήτητα, ωστόσο, ο μεγαλύτερος σύμμαχος του Ιράν στην υπόθεση ήταν ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, του οποίου η μακρόχρονη ενθάρρυνση της ιδιοποίησης του παλαιστινιακού εδάφους της Δυτικής Όχθης από Ισραηλινούς εποίκους - και η τέρψη του από την επιθετική, συχνά βίαιη συμπεριφορά τους προς τους Παλαιστίνιους - παρέχει εδώ και χρόνια την Ισλαμική Τζιχάντ με προπαγανδιστικό "χρυσό".
Εάν όμως οι πολιτικές του επέτρεψαν στο Ιράν να διεισδύσει στη Δυτική Όχθη, αυτό με τη σειρά του έδωσε στον Νετανιάχου βολικό λόγο για να στείλει τον ισραηλινό στρατό σε μέρη όπως η Τζενίν, καθώς και μια χρήσιμη απόσπαση της προσοχής από τα πολιτικά του προβλήματα, όπως η ισχυρή αντίσταση στις προτάσεις του για μεταρρύθμιση του ισραηλινού δικαστικού συστήματος.
Οι αξιωματούχοι της Παλαιστινιακής Αρχής αναγνωρίζουν πλέον ιδιωτικά ότι το Ιράν έχει φορτωθεί στην πλάτη τους, μέσα στο έδαφός τους. Ο γενικός γραμματέας της Ισλαμικής Τζιχάντ, Zeyad al-Nakhala, ο οποίος επισκέπτεται την Τεχεράνη μαζί με τους ομολόγους του από τη Χαμάς, αναφέρει ότι οι μαχητές του ενίσχυσαν τις επιχειρήσεις τους στη Δυτική Όχθη με εντολή του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ. Αυτό δίνει στον Νετανιάχου το τέλειο πρόσχημα για στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Το πόση επιρροή έχει δημιουργήσει το Ιράν, μαζί με τη λιβανική Χεζμπολάχ, στην περιοχή, έγινε σαφές τον περασμένο μήνα, εν μέσω εντεινόμενων συγκρούσεων στην Τζενίν μεταξύ του Ισραήλ και της Ισλαμικής Τζιχάντ. Στη συνέχεια, στις 26 Ιουνίου, δύο πύραυλοι εκτοξεύτηκαν από την Τζενίν - σύμφωνα με πληροφορίες ήταν η πρώτη φορά εδώ και 18 χρόνια που βλήματα είχαν εκτοξευθεί από οπουδήποτε αλλού εκτός από τη Γάζα. Αν και δεν έφτασαν μακριά και δεν προκάλεσαν ζημιές, αντιπροσώπευαν μια σημαντική κλιμάκωση της απειλής από τη Δυτική Όχθη.
Η επόμενη μάχη
Καθ' όλη τη διάρκεια των μαχών των τελευταίων εβδομάδων, η Παλαιστινιακή Αρχή στάθηκε ανίκανη να σχεδιάσει ακόμη και μια προσωρινή παύση των εχθροπραξιών. Δεν θα έχει διαφύγει της προσοχής των Παλαιστινίων ότι οι ηγέτες του αραβικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπέγραψαν τις Συμφωνίες του Αβραάμ με το Ισραήλ, έκαναν ελάχιστα για να συγκρατήσουν τον Νετανιάχου. Η επίκληση του πρωθυπουργού του Ισραήλ στην ιρανική απειλή άφησε στην κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ελάχιστες επιλογές πέραν του να υπερασπιστεί το δικαίωμα του Ισραήλ να προστατεύει τον εαυτό του.
Το αποτέλεσμα είναι ότι, παρ' όλους τους ισχυρισμούς των IDF ότι η τελευταία επίθεση στην Τζενίν μείωσε τις δυνατότητες της Ισλαμικής Τζιχάντ, σίγουρα δεν θα έχει βλάψει τη φήμη του Ιράν - το αντίθετο - ή την αποφασιστικότητα της Τεχεράνης να εμβαθύνει την επιρροή της.
Μέχρι να υπάρξει μια αλλαγή στις συνθήκες οι οποίες επέτρεψαν στο Ιράν να ευδοκιμήσει στο παλαιστινιακό έδαφος, το Ισραήλ μπορεί να περιμένει περισσότερες επιθέσεις από τη Δυτική Όχθη. Δεν πρόκειται να περάσουν δύο δεκαετίες μέχρι να ξεσπάσει η επόμενη Μάχη της Τζενίν.
Πηγή: https://www.capital.gr/
