Επιμέλεια: Ελένη Σοφού!
«Και ποια είναι η μαμά σου;» με ρώτησε απεγνωσμένα.
«Έχω δύο. Η μία είναι η μητέρα σου».
Μέσα σε αυτές τις δύο σειρές κρύβεται όλη η ουσία μιας ευαίσθητης και συγκινητικής ιστορίας, από το βιβλίο που θα σας παρουσιάσω (προτείνω) με τίτλο «Αρμινούτα» της Ιταλίδας συγγραφέως Ντονατέλα Ντι Πιετραντόνιο. Το best seller, που το 2017 κατέκτησε κοινό και κριτικούς στην Ιταλία, βραβεύτηκε με το Premio Campiello και το Premio Napoli και πρόκειται να κυκλοφορήσει σε 21 χώρες, ενώ αναμένεται και η κινηματογραφική του μεταφορά. Στη χώρα μας η πρώτη έκδοση έγινε το Νοέμβριο του 2018, από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Με μια βαλίτσα στο ένα χέρι και μια τσάντα με παπούτσια στο άλλο, η Αρμινούτα χτυπάει το κουδούνι μιας πόρτας, πίσω από την οποία την περιμένει ένας άγνωστος, ξένος κόσμος… Κάπως έτσι ξεκινά αυτή η εκρηκτική, καθηλωτική ιστορία. Η Αρμινούτα είναι ένα μυθιστόρημα αντιθέσεων ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς και αντίθετους κόσμους που καλείται να ζήσει η μικρή έφηβη. Ανάμεσα στην αστική οικογένεια που άτυπα την «υιοθέτησε» και την φτωχή αγροτική οικογένεια στην οποία αρχικά ανήκε κι εκεί επέστρεψε. Ανάμεσα στην μεγάλη πόλη με τις πολλές ευκαιρίες και την θάλασσα που μεγάλωσε τα πρώτα 13 χρόνια της ζωής της και την μικρή απομονωμένη πόλη που καλείται να συνεχίσει την ζωή της. Ανάμεσα σε δυο σχετικά διαφορετικές γλώσσες, των ιταλικών και της τοπικής διαλέκτου που μιλούν στο χωριό που επέστρεψε. Μα το κυριότερο, ανάμεσα σε δύο οικογένειες τόσο διαφορετικές. Ανάμεσα σε δυο μητέρες! Κι εκείνη; Ενώ έχει δύο οικογένειες, δεν ανήκει σε καμία. Και καλείται να αποδεχθεί την αλλαγή στη ζωή της. Καλείται να γίνει μια διαφορετική κόρη σε μια διαφορετική και πολυμελή οικογένεια, τη βιολογική της οικογένεια που της είναι παντελώς άγνωστη. Επιβιώνει. προσπαθεί, μα τα «γιατί» γίνονται το κύριο μέλημα της. Πρέπει να μάθει τι συνέβη και την επέστρεψαν στην βιολογική της οικογένεια, τι οδήγησε στην εγκατάλειψη της για δεύτερη φορά στη ζωή της. Πρέπει να ξέρει τι κάνουν οι γονείς της στην πόλη, αν είναι καλά, αν την περιμένουν να γυρίσει πίσω, αν έφταιγε εκείνη σε κάτι και τη γύρισαν πίσω. Αλήθεια, τι μπορεί να οδηγήσει μια μητέρα- θετή ή βιολογική- να δώσει το παιδί της; Αυτό αναρωτιέται η μικρή 13χρονη έφηβη και συνεχίζει να ονειρεύεται την επιστροφή της στη θετή μητέρα.
Η ΝΤΟΝΑΤΕΛΑ ΝΤΙ ΠΙΕΤΡΑΝΤΟΝΙΟ στο βιβλίο της με αριστοτεχνικό τρόπο, πραγματεύεται το θέμα της μητρότητας, της γονικής ευθύνης, της οικογενειακής φροντίδας, της εγκατάλειψης και του « ανήκειν» από μια πρωτότυπη οπτική και με μια σπάνια εκφραστική ένταση. Η Αρμινούντα είναι ένα δυνατό κοινωνικό μυθιστόρημα. Είναι ένα πανέμορφο και γλυκόπικρο βιβλίο, μια περιληπτική καταγραφή των δυνατοτήτων που έχουμε οι ενήλικοι να γινόμαστε σκληροί με τα παιδιά. Τι καταφέρνει η Πιετραντόνιο; Να μας μεταφέρει πολλά στοιχεία της ηρωίδα της με άμεσο και ευθύ τρόπο. Δεν υπερβάλλει στο συναίσθημα, δεν χρησιμοποιεί πληθωριστικά σχήματα να μας κάνει να την αγαπήσουμε. Μέσα από το βιβλίο ζούμε την εγκατάλειψη που βιώνει η πρωταγωνίστρια, τη φτώχεια, τους ανύπαρκτους οικογενειακούς δεσμούς, την απομόνωση, την ελπίδα, την απελπισία, τα αδιέξοδα, τον πόνο, την αγάπη, τη θυσία, τη συγχώρηση. Επίσης, το περιβάλλοντος στο οποίο κινείται το μυθιστόρημα είναι δομημένο με στέρεο και γλαφυρό τρόπο. Ο κλειστός κόσμος της ιταλικής επαρχίας, τα σφραγισμένα στόματα, η ενοχή και η σιωπή που κυριαρχούν εντός των τειχών, γίνονται απαραίτητο υλικό στο μυθιστόρημα και πλέκονται άρρηκτα με τη δομή του. Αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής η μητρότητα, η σχέση μητέρας-κόρης, αλλά και οι οικογενειακοί δεσμοί, οι αδελφικές σχέσεις. Το τι απέγινε με την Αρμινούτα, ο αναγνώστης θα το γνωρίσει μέσα από το αναγνωστικό του ταξίδι. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί άρτια αφηγηματική τεχνική ανάμεσα στην διπλή γονική σχέση και ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους ,σταθμοί για την Αρμινούτα. Σκιαγραφεί άριστα την ψυχοσύνθεση όλων των ηρώων όχι μόνο της τραγικής ηρωίδας, στις ανθρώπινες σχέσεις, στις σχέσεις των μελών μιας οικογένειας, γίνεται ενδοσκόπηση στις πιο τραγικές πλευρές της ανθρώπινης ψυχής, στην ανεπάρκεια του ρόλου της μητρότητας, ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική κατάσταση της μητέρας , στους αδύναμους αντρικούς ρόλους, στους αδύναμους «μπαμπάδες» . Μεγάλη ενδιαφέρον στις σελίδες αυτού του βιβλίου είναι η μεστή γλώσσα . Φαινομενικά απλή, δίχως να είναι ιδιαίτερα φορτισμένη συναισθηματικά, στεγνή και ίσως αιχμηρή για κάποιους, καταφέρνει μέσα απ’ την αφοπλιστική ειλικρίνεια να δημιουργήσει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις, που θα οδηγήσουν στη γέννηση ατόφιων συναισθημάτων, και ίσως να προξενήσουν και τη συγκινησιακή φόρτιση του αναγνώστη, χωρίς βέβαια αυτό να αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο της συγγραφέως, η οποία πετυχαίνει τελικά να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα πλημμυρισμένο συναισθήματα! Η υιοθεσία, τόσο η άτυπη όσο και η τυπική, ως θεσμός. Η αλήθεια και η δύναμη της επικοινωνίας. Ο αποπροσανατολισμός. Οι αναμνήσεις. Συγκλονιστικές σκηνές αρκετές, όπως τα μοναχικά γενέθλια των 14 ετών, η στιγμή της αποκάλυψης, η αφήγηση του ατυχήματος, το γράμμα, η συγχώρηση και τόσα άλλα. Τα μικρά κεφάλαια και η αμεσότητα της αφήγησης καθιστούν τον αναγνώστη δέσμιο του έργου μέχρι το τέλος του. Η τελευταία σκηνή (με ένα ιδιαίτερο δείγμα αφήγησης) είναι μια μαχαιριά στην καρδιά, μια λαβωματιά που πονάει και καίει ακόμα και όταν ο αναγνώστης έχει τελειώσει το διάβασμα του βιβλίου.
Καλό διάβασμα!
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:
Η Ντονατέλα Ντι Πιετραντόνιο γεννήθηκε το 1963 στην Αρσίτα, ένα ορεινό χωριό της περιφέρειας του Αμπρούστο της Ιταλίας. Ζει στην πόλη Πένε και εργάζεται ως παιδοδοντίατρος. Πρωτοεμφανίστηκε ως συγγραφέας με το μυθιστόρημα «Η μητέρα μου είναι ένας ποταμός»(2011-Βραβείο Tropea). Το δεύτερο βιβλίο της «Όμορφη μου»(2014-βραβείο Brancati). Το τρίτο μυθιστόρημα της «Αρμινούτα» (2017), θεωρείται εκδοτικό γεγονός και βραβεύεται την ίδια χρονιά με το βραβείο Premio Campiello και με το Premio Napoli. Κοινός παρονομαστής και στα τρία βιβλία της Ντι Πιετρανόνιο είναι ο γενέθλιος τόπος της, το Αμπρούτσο.