Διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια για την εκλογή των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπως ονομάζεται το νομοθετικό σώμα της Κύπρου.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1960, ο αριθμός των βουλευτών ανερχόταν σε 50 (35 Ελληνοκύπριοι και 15 Τουρκοκύπριοι). Οι άλλες τρεις θρησκευτικές μειονότητες της Κύπρου (Αρμένιοι, Μαρωνίτες και Λατίνοι) εξέλεγαν από ένα αντιπρόσωπό τους στη Βουλή, χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου.
Με την τροποποίηση του Συντάγματος, το 1985, τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων αυξήθηκαν σε 80 (56 Ελληνοκύπριοι και 24 Τουρκοκύπριοι). Οι εκπρόσωποι της τουρκοκυπριακής κοινότητας αποχώρησαν από τη Βουλή μετά την ανταρσία του 1963 κι έκτοτε δεν επέστρεψαν.
Στην Κύπρο, οι βουλευτικές εκλογές δεν έχουν τη σημασία των προεδρικών εκλογών, καθώς στη μεγαλόνησο ισχύει το προεδρικό σύστημα και η κυβέρνηση δεν χρειάζεται ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Πρέπει, όμως, το κυβερνών κόμμα, όταν δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία, να χτίζει συμμαχίες με άλλα κόμματα για να μπορεί να περνάει τα νομοσχέδια.
Το πολιτικό σύστημα της Κύπρου είναι πολυκομματικό, με παλαιότερο κόμμα το Ανορθωτικό Κόμμα του Εργαζόμενου Λαού (ΑΚΕΛ), που ιδρύθηκε το 1941 και αποτελεί διάδοχο σχήμα του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου (1926-1941). Μαζί με τον κεντροδεξιό «Δημοκρατικό Συναγερμό» (ΔΗΣΥ), το κεντρώο «Δημοκρατικό Κόμμα» (ΔΗΚΟ) και την ΕΔΕΚ - Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών, αποτελούν τους βασικούς πολιτικούς σχηματισμούς της Κύπρου.
Το ισχύον εκλογικό σύστημα για τις βουλευτικές εκλογές είναι μία σύνθεση απλής και ενισχυμένης αναλογικής.
Οι εκλογικές αναμετρήσεις
31 Ιουλίου 1960
Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές έγιναν επί προεδρίας του αρχιεπισκόπου Μακαρίου και πριν από την επίσημη ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου (15 Αυγούστου 1960). Ήταν οι μοναδικές εκλογές, στις οποίες ψήφισαν και οι Τουρκοκύπριοι. Τις 35 ελληνοκυπριακές έδρες κατέλαβαν το κεντροδεξιό «Πατριωτικό Μέτωπο» υπό τον Ιωάννη Κληρίδη (30 έδρες, 56.1% των ψήφων) και το ΑΚΕΛ (5 έδρες, 35% των ψήφων). Τις 15 τουρκοκυπριακές έδρες κατέλαβε η συντηρητική «Τουρκοκυπριακή Εθνική Ένωση» υπό τον Φαζίλ Κιουτσούκ. Το εκλογικό σύστημα ήταν πλειοψηφικό.
5 Ιουλίου 1970
Οι εκλογές του 1965 αναβλήθηκαν λόγω της έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε στη μεγαλόνησο, μετά την τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963. Πραγματοποιήθηκαν, ύστερα από πολλές αναβολές, στις 5 Ιουλίου 1970 και παρόλο που το ΑΚΕΛ έλαβε περισσότερες ψήφους, πήρε λιγότερες έδρες, λόγω του ιδιόρρυθμου πλειοψηφικού συστήματος που εφαρμόστηκε. Τα αποτελέσματα: ΑΚΕΛ 40.70% (9 έδρες), Ενιαίον Κόμμα 26.11% (15 έδρες), Προοδευτική Παράταξη 18.3% (7 έδρες), ΕΔΕΚ 13.7% (2 έδρες) και ανεξάρτητοι (2 έδρες).
5 Σεπτεμβρίου 1976
Οι εκλογές έγιναν με καθυστέρηση ενός χρόνου, λόγω της τουρκικής εισβολής του Ιουλίου του 1974, επί προεδρίας του αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Τις 35 έδρες των Ελληνοκυπρίων διεκδίκησαν δύο συνασπισμοί κομμάτων. Ο πρώτος μεταξύ Δημοκρατικής Παράταξης, AKEΛ και ΕΔΕΚ συγκέντρωσε το 71.2% των ψήφων κι εξέλεξε 34 βουλευτές (21 η Δημοκρατική Παράταξη, 9 το ΑΚΕΛ και 4 η ΕΔΕΚ), ενώ ο δεύτερος μεταξύ ΔΕΚ και Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ) συγκέντρωσε το 27.60% των ψήφων, αλλά δεν εξέλεξε βουλευτή, λόγω του πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος. Εκλέχθηκε κι ένας ανεξάρτητος βουλευτής.
24 Μαΐου 1981
Οι εκλογές έγιναν επί προεδρίας Σπύρου Κυπριανού, του ιδρυτή και πρώτου προέδρου του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΗΚΟ). Τα αποτελέσματα: ΑΚΕΛ 32,86% (12 έδρες), ΔΗΣΥ 31,85% (12 έδρες), ΔΗΚΟ 19,69% (8 έδρες), ΕΔΕΚ 8,17% (3 έδρες).
8 Δεκεμβρίου 1985
Πρόωρες εκλογές, επί προεδρίας Σπύρου Κυπριανού. Έλαβαν: ΔΗΣΥ 33.5% (19 έδρες), ΔΗΚΟ 27.6% (16 έδρες), ΑΚΕΛ 27.4.% (15 έδρες) και ΕΔΕΚ 11.1% (6 έδρες).
19 Μαΐου 1991
Οι εκλογές διεξήχθησαν επί προεδρίας του Γιώργου Βασιλείου, που είχε υποστηριχθεί από το ΑΚΕΛ. Τα αποτελέσματα: ΔΗΣΥ 35.81% ( 20 έδρες), ΑΚΕΛ 30.63% (18 έδρες), ΔΗΚΟ 19.55% (11 έδρες) και ΕΔΕΚ 10.89% ( 7 έδρες).
26 Μαΐου 1996
Οι εκλογές διεξήχθησαν επί προεδρίας του Γλαύκου Κληρίδη, ιδρυτή και πρώτου προέδρου του Δημοκρατικού Συναγερμού. Τα αποτελέσματα: ΔΗΣΥ 34.47% ( 20 έδρες), ΑΚΕΛ 33% (19 έδρες), ΔΗΚΟ 16.43% (10 έδρες), ΕΔΕΚ 8.13% (5 έδρες) και Κίνημα Ελεύθερων Δημοκρατών, το κόμμα του τέως προέδρου Γιώργου Βασιλείου, 3.69% (2 έδρες).
27 Μαΐου 2001
Οι εκλογές διεξήχθησαν επί προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη. Τα αποτελέσματα: ΑΚΕΛ 34.71% (20 έδρες), ΔΗΣΥ 34% (19 έδρες), ΔΗΚΟ 14.84% ( 9 έδρες), ΕΔΕΚ- Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών 6.51% (4 έδρες), Νέοι Ορίζοντες 3% (1 έδρα), Ενωμένοι Δημοκράτες 2.59% (1 έδρα), Αγωνιστικό Δημοκρατικό Κίνημα 2.16% (1 έδρα) και Κίνημα Οικολόγων - Περιβαλλοντιστών 1.98% (1 έδρα).
21 Μαΐου 2006
Οι εκλογές διεξήχθησαν επί προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου, που υποστηρίχθηκε από το κόμμα του ΔΗΚΟ και το ΑΚΕΛ. Τα αποτελέσματα: ΑΚΕΛ 31.13% (18 έδρες), ΔΗΣΥ 30.34% (18 έδρες), ΔΗΚΟ 17.92% (11έδρες), ΕΔΕΚ- Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών 8.91% (5 έδρες), ΕΥΡΩΚΟ 5.73% (3 έδρες) και Κίνημα Οικολόγων - Περιβαλλοντιστών 1.95% (1 έδρα).
22 Μαΐου 2011
Οι εκλογές διεξήχθησαν επί προεδρίας του Δημήτρη Χριστόφια, του πρώτου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, που προερχόταν από τις τάξεις του ΑΚΕΛ. Τα αποτελέσματα: ΔΗΣΥ 34.28% (20 έδρες), ΑΚΕΛ 32.67% (19 έδρες), ΔΗΚΟ 15.76% (9 έδρες), ΕΔΕΚ- Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών 8.93% (5 έδρες), ΕΥΡΩΚΟ 3.88% (2 έδρες) και Κίνημα Οικολόγων - Περιβαλλοντιστών 2.21% (1 έδρα).
22 Μαΐου 2016
Οι εκλογές γίνονται επί προεδρίας του Νίκου Αναστασιάδη, τέως προέδρου του ΔΗΣΥ. Τα αποτελέσματα: ΔΗΣΥ 30.69%, (19 έδρες) ΑΚΕΛ 25.67% (15 έδρες), ΔΗΚΟ 14.49% (9 έδρες), ΕΔΕΚ - Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών 6.18% (3 έδρες), Συμμαχία Πολιτών 6.01%, (3 έδρες) Αλληλεγγύη 5.24% (3 έδρες), Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών 4.81% (2 έδρες) και ΕΛΑΜ 3.71% (2 έδρες). Η αποχή έφθασε στο 33.36%.
30 Μαΐου 2021
Οι εκλογές γίνονται επί προεδρίας του Νίκου Αναστασιάδη, τέως προέδρου του ΔΗΣΥ. Τα αποτελέσματα: ΔΗΣΥ 27,77%, (17 έδρες) ΑΚΕΛ 22,34% (15 έδρες), ΔΗΚΟ 11,29% (9 έδρες), ΕΛΑΜ 6,78% (4 έδρες), ΕΔΕΚ - Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών 6,72% (4 έδρες), Δημοκρατική Παράταξη 6,10%, (4 έδρες) Αλληλεγγύη 5.24% (3 έδρες), Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών 4,41% (3 έδρες). Η αποχή έφθασε στο 34,28%.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1107
© SanSimera.gr
