Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2024

ΚΩΣΤΑΣ ΓΑΒΡΑΣ!

Ο Κώστας Γαβράς είναι από τους πιο γνωστούς κινηματογραφιστές παγκοσμίως, χάρη στις πολιτικές του ταινίες με έντονα τα στοιχεία του θρίλερ (από το «Ζ» έως τους «Eνήλικους στο Δωμάτιο»), που προκαλούν συζητήσεις όπου κι αν προβάλλονται.

Έλληνας σκηνοθέτης του κινηματογράφου, ο οποίος από το 1952 ζει στο Παρίσι και έχει αποκτήσει την γαλλική υπηκοότητα. Ο Κώστας Γαβράς είναι από τους πιο γνωστούς κινηματογραφιστές παγκοσμίως, χάρη στις πολιτικές του ταινίες με έντονα τα στοιχεία του θρίλερ (από το «Ζ» έως τους «Ανήλικους στο Δωμάτιο»), που προκαλούν συζητήσεις όπου κι αν προβάλλονται. Ο ελληνογάλλος σκηνοθέτης κάνει ταινίες για το πλατύ κοινό, ενταγμένος πλήρως στο εμπορικό κινηματογραφικό κύκλωμα. Στο ενεργητικό έχει ένα Όσκαρ σεναρίου για την ταινία «Ο Αγνοούμενος» (1983).
Ο Κωνσταντίνος Γαβράς γεννήθηκε στα Λουτρά Ηραίας Αρκαδίας στις 12 Φεβρουαρίου 1933 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ενταγμένος στην Αριστερά, όπως και ο πατέρας του, εγκατέλειψε την Ελλάδα το 1952, λόγω του δυσμενούς πολιτικού κλίματος και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.
Σπούδασε Φιλολογία στην Σορβόνη και στη συνέχεια κάνοντας το όνειρό του πραγματικότητα φοίτησε στη Σχολή Κινηματογράφου του Παρισιού (IDHEC). Ξεκίνησε την κινηματογραφική του σταδιοδρομία ως βοηθός σκηνοθέτης, κοντά σε γνωστά ονόματα του γαλλικού κινηματογράφου (Ιβ Αλεγκρέ, Ρενέ Κλεμάν, Ρενέ Κλερ, Ζακ Ντεμί), προτού σκηνοθετήσει το 1965 την πρώτη ταινία με τίτλο «Το τραίνο των δολοφόνων» («Compartiment tueurs»), ένα θρίλερ στον ρυθμό και την ατμόσφαιρα των αμερικανικών ταινιών του είδους.
Ακολούθησε τον επόμενο χρόνο το πολεμικό δράμα «Μακί, τα Λιοντάρια της Κολάσεως» («Un homme de trop»), που αναφέρεται σ’ ένα επεισόδιο της Γαλλικής Αντίστασης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ταινία προσέχτηκε από τους κριτικούς αποσπώντας θετικά σχόλια.
Το 1969 ήταν η χρονιά της παγκόσμιας αναγνώρισης του Κώστα Γαβρά. Το πολιτικό δράμα «Ζ», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Βασίλη Βασιλικού για την δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη στην Θεσσαλονίκη το 1963, γνώρισε μεγάλη επιτυχία διεθνώς και συζητήθηκε πολύ σε μια εποχή που η Ελλάδα βρισκόταν κάτω από την μπότα των συνταγματαρχών. Η ταινία κέρδισε το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας και ο Γαβράς ήταν υποψήφιος για το Όσκαρ σκηνοθεσίας.
Ύστερα από τη μεγάλη επιτυχία του «Ζ», ο Γαβράς στράφηκε και σ’ άλλα κοινω­νικά και πολιτικά θέματα που τον ενδιέφεραν. Στην «Ομολογία» («L ’Aveu», 1970), στόχος του ήταν οι δίκες των αντιφρονούντων στα κομμουνιστικά κράτη της Ανατολικής Ευρώπης (το σενάριο, μια διασκευή του πολύκροτου βιβλίου του τσέχου διαφωνούντα Άρτουρ Λόντον, είναι γραμμένο, όπως κι εκείνο του «Ζ», από τον Χόρχε Σεμπρούν), ενώ στην «Κατάσταση πολιορκίας» («Etat de siege», 1973), στόχος του ήταν τα δικτατορικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής, μέσα από τον αγώνα των Τουπαμάρος να ανατρέψουν το στρατιωτικό καθεστώς της Ουρουγουάης.
Ένα θλιβερό επεισόδιο με θέμα την εκτέλεση κομμουνιστών αντιστασιακών στη Γαλλία, στα χρόνια της κατοχής, ήταν στο επίκεντρο της ταινίας του «Ειδικό Δικαστήριο» («Section speciale», 1975), ενώ στην επόμενη ταινία του «Στη λάμψη μιας γυναίκας («Claire de Femme», 1977), ο Γαβράς, μέσα από τις σχέσεις ανάμεσα σ’ έναν άντρα και μια γυναίκα, έστρεψε το ενδιαφέρον του σε θέματα όπως ο θάνατος και η μοναξιά.
Το 1982 γύρισε το πολιτικό θρίλερ «Ο αγνοούμενος («Missing»), για πολλούς η κορυφαία δημιουργία του. Θέμα της ται­νίας οι προσπάθειες ενός απολιτικού Αμερικανού μπίζνεσμαν (τον υποδύεται συγκλονιστικά ο Τζακ Λέμον) να ανακαλύ­ψει τι απέγινε ο γιος του στη Χιλή του στυγερού δικτάτορα Πινοσέτ. Η ταινία απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών (μαζί τον «Δρόμο» του τούρκου Γιλμάζ Γκιουνέι) και το Όσκαρ σεναρίου (1983).
Την ίδια χρονιά, μέσα από την δραματική ταινία του «Χάνα Κ.» («Hanna Κ.», καταπιάστηκε με τις σχέσεις Ισραηλινών και Παλαιστινίων, μέσα από την ιστορία μιας μοναχικής γυναίκας που ψάχνει την ταυτότητά της. Το 1986, δοκιμάστηκε στο είδος της κωμωδίας με την ταινία «Οικογενειακή Υπόθεση» («Conseil de Famille»).
Το 1988, επέστρεψε στο πολιτικό φιλμ με «Το στίγμα της Προδοσίας» («Betrayed»), που θίγει το ζήτημα της λευκής υπεροχής στις ΗΠΑ και η επόμενη ταινία του «Μουσικό Κουτί» («Music Box», 1989), αναφέρεται στην δίωξη ενός Ναζί στις ΗΠΑ. Με ένα διάλειμμα στην Γαλλία, για την σάτιρα «Μικρή Αποκάλυψη» («La Petite Apocalypse», 1993), ο σκηνοθέτης με φόντο και πάλι τις ΗΠΑ, επισημαίνει την δύναμη των ειδήσεων στην ταινία «Mad City» (1997), με πρωταγωνιστές τους Τζον Τραβόλτα και Ντάστιν Χόφμαν.
Το 2002, αντλεί έμπνευση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με το δράμα «Αμήν» (Amen) και το 2005 επανέρχεται στο σήμερα με την ταινία «Το τσεκούρι» («Le Couperet»), που έχει ως ήρωα έναν απελπισμένο άνεργο που αποφασίζει να σκοτώσει τους συνδιεκδικητές μιας θέσης εργασίας. Το 2012 καταγγέλλει την εταιρική διαφθορά και απληστία στην ταινία «Tο «Κεφάλαιο» ( «Le Capital») και το 2019, στην πιο πρόσφατη δημιουργία του «Ενήλικοι στο δωμάτιο» («Adults in the room», 2019), διασκευάζει το ομώνυμο μπεστ-σέλερ του Γιάνη Βαρουφάκη σχετικά την διαπραγμάτευση που έκανε ως υπουργός Οικονομικών με την τρόικα το πρώτο εξάμηνο του 2015. Η ταινία συζητήθηκε πολύ στην χώρα μας, λόγω και του θέματός, συχνά σε οξείς τόνους.
Ο Κώστας Γαβράς έχει την δική του εταιρεία παραγωγής, την K.G Productions, σημαντικό ρόλο στην οποία παίζει η σύζυγός του Μισέλ Ρε (γ.1939). Το ζευγάρι έχει αποκτήσει τρία παιδιά, τον Αλεξάντρ Γκαβράς (γ.1969), την Ζουλί Γκαβράς και τον Ρομέν Γκαβράς (γ. 1981), που ακολουθούν τα βήματα του πατέρα τους.

Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2239

© SanSimera.gr