Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός († 2009)
Πολλές φορές μας ερωτούν ποία θέση και σημασία έχει στη ζωή του ανθρώπου ο πόνος, είτε γενικώς είτε μερικώς, ιδίως δε στις ημέρες μας, που φαίνεται, ότι πλεονάζει. Το θέμα αυτό έχει λεπτομερώς ερμηνευθή από τους Πατέρες μας, ώστε να μη γεννάται καμμία απορία. Επειδή όμως το πατερικό πνεύμα δεν είναι τόσο προσιτό στα κοινωνικά στρώματα, που και η δοκιμασία του πόνου πλεονάζει, αναφερόμαστε με συντομία στο ενδιαφέρον αυτό θέμα προς παρηγορίαν των ενδιαφερομένων.
Ο πόνος είναι αντίθετος στη θέληση του ανθρώπου, εκβιάζει την προαίρεση, επιβάλλεται διά της βίας επί του σώματος ή επί της ψυχής και κατατυραννεί. Η φύση του πόνου είναι βεβαίως μία, οι μορφές όμως και η έντασή του ποικίλλουν, και φθάνουν μέχρι την κατάλυση και αυτών των όρων της ζωής. Εν τοιαύτη περιπτώσει, καλώς χαρακτηρίζουν μερικοί τον πόνο ως μόριο του θανάτου, δηλαδή της προσκαίρου ζωής. Ο πόνος δεν έχει φυσική θέση στη ζωή του ανθρώπου, ή μάλλον δεν είχε, ούτε καν υπήρχε, εφ’ όσον απέχει «οδύνης, λύπης και στεναγμού» η αποκατάστασή μας στη μέλλουσα ζωή, που ήταν και η αρχή της πλάσεώς μας. Άρα λοιπόν η ύπαρξη του πόνου είναι μεταπτωτικό παράσιτο και προϊόν της εξορίας μας αυτής, η οποία ως κανών αποτελεί, τρόπον τινά, έκτιση ποινής, όπως συμβαίνουν τα δεινά σ’ αυτούς που βρίσκονται στην εξορία.