Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019

ΠΡΟΤΑΣΗ…ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗ!

Επιμέλεια: Ελένη Σοφού


Όταν είπα ότι σε αγαπώ εννοούσα ότι σε αγαπώ για πάντα και θα συνεχίσω να σε αγαπώ…

Γιατί είναι το μόνο πράγμα που θέλω να κάνω
Δεν θέλω να κοιμηθώ
Θέλω απλά να σε αγαπώ! 
Σήμερα θα σας παρουσιάσω (προτείνω) το αριστουργηματικό βιβλίο του νομπελίστα συγγραφέα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες «Έρωτας στα χρόνια της χολέρας» (1961), o πιο βαθύς και καρτερικός έρωτας στην ιστορία της λογοτεχνίας.
Ένα βιβλίο που αναφέρεται στον έρωτα, στον χρόνο, στα γηρατειά. Το χρονικό μιας μακρόχρονης και υπομονετικής αναμονής, ενός πόθου που δεν σβήνει με τον καιρό μα δυναμώνει και ξεπερνά όλα τα εμπόδια. 
Η ιστορία του βιβλίου εκτυλίσσεται μεταξύ 1880 και 1930, μέσα στην κουφόβραση μιας ανώνυμης πόλης στην Καραϊβική. Ο έρωτας χτυπάει τις καρδιές του νεαρού Φλορεντίνο Αρίσα και της πλούσιας συνομίληκής του Φερμίνα Δάσα. Ο πατέρας της νεαρής όμως έχει αντιρρήσεις που τους χωρίζουν και την παντρεύει με το γιατρό Χουβενάλ Ουρπίνο. Η Φερμίνα δημιουργεί οικογένεια και εκλογικεύει την απώλεια του πρώτου άντρα στη ζωή της. Ο Φλορεντίνο αντίθετα θα παραμείνει συναισθηματικά ανάπηρος σχεδόν για όλη του τη ζωή, μη μπορώντας να την ξεχάσει. Θα ξαναβρεθούν με φόντο τις ακτές της Καραϊβικής 51 χρόνια 9 μήνες και 4 ημέρες αργότερα έχοντας ζήσει δυο ζωές υπό τη δαμόκλειο σπάθη της χολέρας και του άσβεστου έρωτά τους. Το πάθος και η εμμονή του Φλορεντίνο θα κερδίσει την Φερμίνα μετά το θάνατο του άντρα της και θα αποφασίσει πως πρέπει να ακολουθήσει το μεγάλο της έρωτα στο λίγο χρόνο ζωής που της μένει… Το πείσμα και η προσκόλλησή του για να την αποκτήσει, αφήνει μια γλυκιά αίσθηση-άλλοθι σε εκείνους που θυσιάζονται για ένα ιδανικό, ένα συναίσθημα, μια ιδέα, έναν έρωτα…
Δεν υπάρχει μύθος καλύτερα πλεγμένος, καλογραμμένος με περίπλοκη ροή για τις ανθρώπινες σχέσεις, τον έρωτα, ανεκπλήρωτο κι εκπληρωμένο, δεν υπάρχει μεγαλύτερη, σπουδαιότερη ιστορία αγάπης από τον «Έρωτα στα χρόνια της χολέρας». Ο συγγραφέας με το περιγραφικό στυλ που επιλέγει καταφέρνει να συγκινήσει τον αναγνώστη με την ιδιάζουσα απόδοση των συναισθημάτων των ηρώων. Το μυθιστόρημα ξεκινά από το παρόν με ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, που γίνεται προσιτό και συμπαθές στον αναγνώστη. Ένα ζευγάρι της διπλανής πόρτας… και αναπάντεχα με όμορφο γραπτό λόγο ο συγγραφέας αναφέρεται σε ένα τραγικό γεγονός στο θάνατο του άντρα και την εμφάνιση ενός άλλου άντρα από το παρελθόν για να τρέξει η ιστορία πίσω στα χρόνια της νιότης, στο παρελθόν και να τελειώσει με το παρόν και την εκπλήρωση ενός νεανικού έρωτα με την φράση που συγκλονίζει "Σε περιμένω πενήντα χρόνια, εννιά μήνες, και τέσσερις μέρες". Με την αριστουργηματική του τεχνική ο Μάρκες μετέτρεψε το βιβλίο του σε μικρό θησαυροφυλάκιο όπου μέσα του χώρεσε ολόκληρος ο κόσμος και το μαγικό νόημά του, το νόημα της αγάπης. Με εικόνες, χρώματα περιγραφές ο Μάρκες σε ταξιδεύει στις μυρωδιές της Καραϊβικής, μέσα στη μεγάλη διάσταση της αξίας του έρωτα, χωρίς ψεύτικα χαρακτηριστικά. Μια παρακαταθήκη λογοτεχνίας την οποία δε θα μπορέσει να σβήσει ποτέ ο χρόνος. Ο Μάρκες ως λογοτέχνης, στηρίχτηκε από τη μία στα ήθη και έθιμα της ιδιαίτερης πατρίδας του και από την άλλη χρησιμοποίησε από προηγούμενους γίγαντες της λογοτεχνίας το στοιχείο του μαγικού ρεαλισμού, ένα είδος που συνδυάζει πιο συμβατικές μορφές αφήγησης με μια ζωντανή, πολυεπίπεδη φαντασία. Χειμαρρώδης γραφή, παραστάσεις και χαρακτήρες, μεγάλη ποικιλία προσωπικοτήτων και καταστάσεων που στοιχειώνουν τη σκέψη του αναγνώστη. Ο συγγραφέας επιδεικνύει επιδέξια τα ανθρώπινα πάθη σε όλη τους τη γύμνια, βάθος, αισθησιασμός και ειρωνεία, έτσι που κανείς δεν μπορεί παρά να ταξιδέψει μαζί με το βιβλίο, σε οποιαδήποτε κατεύθυνση τον παρασύρει η αφήγηση. Ένα άκρως λυρικό μυθιστόρημα με τεράστιες δόσεις ρομαντισμού, χωρίς να γίνεται ιδιαίτερα μελοδραματικό. Αγάπη σε όλες τις εκφάνσεις της. Χωρίς ανταπόκριση, συζυγική, πλατωνική, οργισμένη, ζηλόφθονη, νεανική, εφήμερη, επικίνδυνη, παράνομη, πληρωμένη, αγνή, από απόσταση, ηλικιωμένη. Η αγάπη σε όλο της το μεγαλείο. Όπως πάντα στα βιβλία του Μάρκες, δίπλα στη βασική ιστορία εκτυλίσσονται κι άλλες, μικρότερες αλλά όχι λιγότερο ενδιαφέρουσες, στο παρελθόν και το παρόν, και η μυρωδιά της Λατινικής Αμερικής είναι έντονη κι εθιστική. Κι εδώ γίνονται αναφορές στους ατέλειωτους εμφύλιους πολέμους μεταξύ φιλελεύθερων και συντηρητικών. Διακρίνεται καθαρά η ικανότητα του συγγραφέα να φτιάχνει νέους κόσμους, να σκιαγραφεί όμορφα κάθε χαρακτήρα του, να γράφει με τόση τρυφερότητα και να παρατηρεί καταστάσεις, όπως τον έρωτα, το πάθος, την αγάπη, τον θάνατο, τα γηρατειά, τον γάμο και τη μοναξιά με τέτοια φαντασία, λογική και σοφία παράλληλα. Τέλος, ο Mάρκες αποδίδει τον "επαναστατικό" χαρακτήρα της αγάπης του γήρατος και το βιβλίο δεν τελειώνει με θάνατο όπως ξεκίνησε (με το θάνατο του συζύγου της Φερμίνας) αλλά με ένα ταξίδι αγάπης σε ήρεμες θάλασσες, ένα ταξίδι για το δικό τους απάνεμο λιμάνι, ένα ξεκίνημα δύο ανθρώπων που δεν θα το σταματήσει το λυκόφως της ζωής… παρά μόνο ο θάνατος. 

Καλό διάβασμα! 

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: 

Ο ΓΚΑΜΠΡΙΕΛ ΓΚΑΡΣΙΑ ΜΑΡΚΕΣ, ο Γκάμπο ή Γκαμπίτο όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά σε όλη τη Λατινική Αμερική, γεννήθηκε το 1927 στην Αρακατάκα της Κολομβίας. Το 1947 σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Μπογκοτά νομικά και πολιτικές επιστήμες και τον ίδιο χρόνο η εφημερίδα Ελ Εσπεκταδόρ δημοσίευσε το πρώτο διήγημά του με τίτλο «Η Τρίτη Παραίτηση». Από το 1948 άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος. Το 1955 δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα «Τα νεκρά φύλλα» Το 1967 κυκλοφόρησε το έργο «Εκατό Χρόνια Μοναξιά», μυθιστόρημα που αποκόμισε αμέσως τις θετικότερες κριτικές και κέρδισε το αναγνωστικό κοινό, καθιερώνοντας τον έτσι ως έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της εποχής μας. Στο μεγάλο του έργο συμπεριλαμβάνονται και τα μυθιστορήματα: Το Φθινόπωρο του Πατριάρχη, Χρονικό Ενός Προαναγγελθέντος Θανάτου, Ο Έρωτας στα Χρόνια της Χολέρας, Δώδεκα Διηγήματα Περιπλανώμενα και Περί Έρωτος και Άλλων Δαιμονίων. Ο Μάρκες το 1999 και στη διάρκεια της θεραπείας του για να αντιμετωπίσει τον καρκίνο αποφάσισε να συντάξει την αυτοβιογραφία του. Κυκλοφόρησε το 2002 με τίτλο «Ζω για να τη διηγούμαι». Δύο χρόνια μετά εξέδωσε το τελευταίο του έργο, τη νουβέλα «Θλιμμένες πουτάνες της ζωής μου». Ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αποτύπωσε μοναδικά στο έργο του την ομορφιά και την τραγωδία της Λατινικής Αμερικής και τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Neustadt το 1972 και με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1982. Πέθανε το 2014 στην Πόλη του Μεξικού.