Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, η προσέλκυση των εργαζομένων και ιδιαίτερα των νέων αλλά και η διατήρησή τους στη θέση εργασίας συνιστά μείζονα πρόκληση.
Η νέα γενιά πλέον έχει άλλη αξιολόγηση των προϊόντων και των υπηρεσιών καθώς και των θέσεων εργασίας, διότι την απασχολούν λόγω της σύγχρονης πολυπλοκότητας άλλα ζητήματα που συνδέονται με την ποιότητα ζωής, τη συνεχή κατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων και τη συνεχή αναβάθμιση του εκπαιδευτικού της επιπέδου, τη βιωσιμότητα, το περιβάλλον, την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες και την κοινωνική διάσταση της επιχειρηματικότητας.
Η παραπάνω διαπίστωση γίνεται εύκολα αντιληπτή από το κύμα της μεγάλης παραίτησης στις ΗΠΑ, που αλά ελληνικά αποτυπώνεται στις σχεδόν 50.000 κενές θέσεις εργασίας που ξεκινάει η φετινή τουριστική σεζόν. Οι ανάγκες αυτές έρχονται στο προσκήνιο, θέτοντας σε προτεραιότητα την ανάγκη για προσαρμογή στα νέα δεδομένα που προκύπτουν σε παγκόσμιο αλλά και σε εθνικό επίπεδο.
Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί οι νέοι κυρίως σε ηλικία εργαζόμενοι να αρνούνται θέσεις εργασίας, κατά κύριο λόγο στον κλάδο του τουρισμού και του επισιτισμού, δύο κομβικών οικονομικών δραστηριοτήτων για τη χώρα.
Η έντονη εποχικότητα της απασχόλησης στους συγκεκριμένους κλάδους σε συνδυασμό με χαμηλές οικονομικές απολαβές, εξοντωτικά ωράρια εργασίας, μορφές ελαστικής απασχόλησης, υποαπασχόλησης, υποδηλωμένης ή αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας, φαίνεται να λειτουργούν αποτρεπτικά για τους εργαζόμενους. Αντιθέτως, οι νέοι φαίνεται να στρέφονται προς τη λήψη του επιδόματος ανεργίας, το οποίο κάποιες φορές συνδυάζεται και με ευέλικτες μορφές αδήλωτης εργασίας, με σκοπό την ενίσχυση του εισοδήματός τους.
Επομένως, οι ανάγκες των νέων ανθρώπων ως εργαζόμενων επιτάσσουν διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας. Οι νέοι αναζητούν πλέον καλά αμειβόμενες και σταθερές θέσεις εργασίας, με ποιότητα, προοπτικές εξέλιξης και ανάπτυξης των δεξιοτήτων τους.
Με άλλα λόγια, είναι οι ίδιοι που δίνουν ένα δυνατό μήνυμα για το εργασιακό τους μέλλον διεκδικώντας καλύτερες και ποιοτικότερες σχέσεις εργασίας και, παράλληλα, αναγκάζοντας επιχειρήσεις και Πολιτεία να μετασχηματιστούν οι πρώτες και να παρέμβει η δεύτερη.
Επομένως, σε ό,τι αφορά τις ίδιες τις επιχειρήσεις προβάλλουν αναγκαίες οι ασφαλισμένες θέσεις εργασίας και εύλογα πλήρους απασχόλησης με προοπτικές ανέλιξης, οι καλές αμοιβές, η αναβάθμιση του περιβάλλοντος εργασίας, η διακράτιση των ταλέντων, η αξιοποίηση και ανάλογη αξιολόγηση της κάθε είδους εξειδίκευσης.
Επίσης, σ’ ό,τι αφορά την Πολιτεία, και αυτή κρίνεται επωφελές να παρέμβει νομοθετικά με ποικίλους τρόπους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και το πρόγραμμα «Πρώτο Ένσημο», που θεσμοθέτησε η Κυβέρνηση από τις αρχές του χρόνου και αφορά νέους ηλικίας 18-29 ετών χωρίς προϋπηρεσία.
Μέσα από πρόσφατες βελτιώσεις, τριπλασιάζεται πλέον το χρηματικό ποσό της επιδότησης τόσο για τους νέους εργαζόμενους όσο και για τους εργοδότες, φιλοδοξώντας να καταστεί περισσότερο ελκυστικό και να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα ως εργαλείο αύξησης της απασχόλησης.
Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαν να δοθούν περισσότερα κίνητρα τόσο φορολογικά όσο και στην κατεύθυνση της περαιτέρω μείωσης του μη μισθοδοτικού κόστους για τις επιχειρήσεις που απασχολούν τους εργαζόμενούς τους με συμβάσεις πλήρους απασχόλησης.
Ακόμα ένας τρόπος θα ήταν η αποφορολόγηση της υπερωρίας για τις επιχειρήσεις που απασχολούν το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζόμενων με πλήρη απασχόληση. Παράλληλα, είναι απαραίτητοι οι έλεγχοι για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και η ενθάρρυνση της σύναψης συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία και η εδραίωση της ως νέο οικονομικό μοντέλο θα μπορούσε να αποτελέσει ακόμα μια κοινωνική μεταρρύθμιση της οικονομίας. Η σημερινή Κυβέρνηση φαίνεται να ενστερνίζεται τον παραπάνω στόχο θεσμοθετώντας πολλές μεταρρυθμίσεις που τον υπηρετούν. Πέρα από τα προφανή οφέλη στο περιβάλλον, το νέο αυτό παραγωγικό μοντέλο δίνει τη δυνατότητα για δημιουργία νέων βιώσιμων και αναγκαίων θέσεων εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, αναμένεται δημιουργία νέων και εξειδικευμένων θέσεων στους τομείς της επαναχρησιμοποίησης και επισκευής για την παράταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, στο σχεδιασμό προϊόντων και συσκευασιών, στην εξυπηρέτηση πελατών και στην αντίστροφη εφοδιαστική αλυσίδας, που ξεκινά από το σημείο της κατανάλωσης και καταγράφει την αξία των προϊόντων για τη σωστή απόρριψη ή επαναχρησιμοποίηση των επιμέρους υλικών.
Οι ανάγκες των νέων εργαζομένων είναι καταφανείς και δεν μπορούν να αγνοηθούν. Το γεγονός αυτό προβάλλει αναγκαία την εφαρμογή διαρθρωτικών αλλαγών στη αγορά εργασίας. Μια πρόκληση αλλά και μία μεγάλη ανταμοιβή για τη νέα γενιά.
Η νέα γενιά είναι το μέλλον και η ελπίδα μας και πρέπει να εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα, για να μείνει στη χώρα μας και να αποτελέσει και αυτή ένα βασικό μοχλό σε ένα νέο και υγιές αναπτυξιακό μοντέλο.
*Η Άννα Ευθυμίου είναι δικηγόρος με εξειδίκευση στο εργατικό δίκαιο και βουλευτής Ν.Δ. Α΄ Θεσσαλονίκης
Πηγή: https://www.topontiki.gr/
