Παραγκωνίζονται πολιτικά οι μειοψηφίες, αλλοιώνεται η αντιπροσώπευση στα όργανα διοίκησης, αποδυναμώνονται τα δημοτικά συμβούλια, καταστρατηγείται η εκλογή των συμβουλίων κοινότητας, απαξιώνονται οι παρατάξεις
Αναστέλλεται οποιαδήποτε προσπάθεια διοίκησης μέσω της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων, παραβιαζομένων βασικών κανόνων της δημοκρατικής λειτουργίας
Παραβιάζονται οι αρχές της ισοτιμίας της ψήφου, της πλειοψηφίας, της εγγύτητας και της αυθεντικής έκφρασης της λαϊκής βούλησης, της ακηδεμόνευτης τοπικής αυτοδιοίκησης και εν τέλει της δημοκρατίας
Οι προθέσεις της ΝΔ ήταν γνωστές από την αρχή: Συγκεντρωτισμός, κεντρικός έλεγχος και μεγαλύτερος δυνατός αποκλεισμός της συμμετοχής των πολιτών
Στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου αποτυπώνεται η πραγματική βούληση και προσέγγιση της ΝΔ σε σχέση με την ίδια τη δημοκρατία
Ο βουλευτής Αρκαδίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
Γιώργος Παπαηλιού
κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου
για την «εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών»
στην Ολομέλεια της Βουλής (1.6.2021):
Το νομοσχέδιο για την «εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών» εντάσσεται στο πλαίσιο της νομοθέτησης που ξεκίνησε η ΝΔ με το που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας για την ακύρωση των στοιχείων, τα οποία έχουν προσδώσει στην τοπική αυτοδιοίκηση συμμετοχικό και δημοκρατικό χαρακτήρα.
Αυτή η κεντρική επιδίωξη της νεοδεξιάς διακυβέρνησης υπηρετείται με την καθιέρωση ενός δημαρχοκεντρικού συστήματος, τη συγκέντρωση εξουσιών στο πρόσωπο του δημάρχου, την αποδυνάμωση των δημοτικών συμβουλίων και τον αποκλεισμό της κοινωνίας και των οργανωμένων φορέων πολιτών από τα τεκταινόμενα στις τοπικές υποθέσεις.
Σε πρώτη φάση, αφαιρέθηκαν όλες οι βασικές αρμοδιότητες από τα δημοτικά-περιφερειακά συμβούλια και ανατέθηκαν στην ελεγχόμενη από το Δήμαρχο (και τον Περιφερειάρχη) Οικονομική Επιτροπή. Έτσι ανατρέπεται το ελληνικό αυτοδιοικητικό κεκτημένο, που ερείδεται (και) στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας, σύμφωνα με τον οποίο βασικά όργανα λήψης αποφάσεων είναι τα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης, τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια. Σε αυτό το πλαίσιο, επιτρέπεται οι Οικονομικές Επιτροπές με τη δεδομένη πλειοψηφία να προχωρούν σε αναθέσεις εκατομμυρίων, σε ανεξέλεγκτες προσλήψεις έκτακτου προσωπικού, στη δημιουργία Αναπτυξιακών Οργανισμών, σε σύναψη προγραμματικών συμβάσεων κ.α.
Με το νομοσχέδιο, καθιερώνεται ένα υπερπλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, που παρόμοιο δεν ισχύει σε καμία ευρωπαϊκή χώρα:
Ορίζεται ποσοστό 3 % ως όριο εισόδου των υποψηφίων συνδυασμών, εμποδίζοντας την εκπροσώπιση μικρών τοπικών δυνάμεων.
Προβλέπεται ότι με ποσοστό 43 % εκλέγεται ο Δήμαρχος (και ο Περιφερειάρχης) και στο συνδυασμό του (ς), κατακυρώνεται το 60 % των συμβούλων. Χωρίς τη λαϊκή νομιμοποίηση του 50 % συν 1, θεσμοθετείται ένα σύστημα υπερσυγκεντρωτικό που χορηγεί απεριόριστες εξουσίες σε μονοπρόσωπα όργανα (το Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη) που έχουν εκλεγεί με σχετική πλειοψηφία.
Επιπλέον προβλέπεται η μείωση του αριθμού των μελών των δημοτικών (και των περιφερειακών) συμβουλίων, έτσι ώστε να τίθενται εμπόδια στην ευρύτερη αντιπροσώπευση.
Μειώνεται ο αριθμός των συμβούλων, αναδεικνύοντας την ολιγαρχική αντίληψη της νεοδεξιάς για τη Δημοκρατία. Όσο λιγότεροι ασχολούνται ενεργά με τα κοινά, τόσο το καλύτερο…
Αντίθετα, αυξάνεται ο αριθμός των υποψηφιοτήτων, με συνέπεια τη δημιουργία εμποδίων προκειμένου να αποκλείονται συνδυασμοί από τις εκλογές.
Όλα αυτά αιτιολογούνται με το προσχηματικό επιχείρημα της «κυβερνησιμότητας».
Η «κυβερνησιμότητα» δεν είναι όρος της διοικητικής επιστήμης. Πρόκειται για νεολογισμό που «εισπήδησε», τελευταία, στον δημόσιο λόγο.
Εκτός του ότι «κυβερνήσιμος» δεν είναι αυτός που μπορεί να κυβερνήσει, αλλά εκείνος, που μπορεί να κυβερνηθεί, η «κυβερνησιμότητα» είναι χαρακτηριστικό της κυβέρνησης και όχι της αυτοδιοίκησης. Αφορά στην άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας και όχι την άσκηση διοίκησης και διαχείρισης των τοπικών υποθέσεων, η οποία συνδέεται με την αντιπροσωπευτικότητα.
Πάντως «κυβερνησιμότητα», χωρίς δημοκρατία και αντιπροσωπευτικότητα, δεν νοείται.
Σε αυτό το πλαίσιο, με την κατάργηση της απλής αναλογικής παραγκωνίζονται πολιτικά οι μειοψηφίες, αλλοιώνεται η αντιπροσώπευση στα όργανα διοίκησης, αποδυναμώνονται τα δημοτικά συμβούλια, καταστρατηγείται η εκλογή των συμβουλίων κοινότητας, απαξιώνονται οι παρατάξεις. Αντί για ενίσχυση της συμμετοχής, του διαλόγου και της σύνθεσης απόψεων, επανέρχονται αναπαλαιωμένες οι πολιτικές πρακτικές των πλασματικών πλειοψηφιών και των τεχνητών συγκολλήσεων και ακυρώνεται οποιαδήποτε προσπάθεια διοίκησης μέσω της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων, με την ταυτόχρονη παραβίαση βασικών κανόνων της δημοκρατικής λειτουργίας, με επίφαση την «κυβερνησιμότητα».
Αναστέλλεται δε, οποιαδήποτε προσπάθεια διοίκησης μέσω της σύνθεσης των διαφορετικών απόψεων, παραβιαζομένων ταυτόχρονα βασικών κανόνων της δημοκρατικής λειτουργίας.
Τέλος, αντί της ενίσχυσης των τοπικών κοινοτήτων με την θεσμοθέτηση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων, προβλέπεται η ακύρωση της αυτοτελούς λειτουργίας και η πλήρης αποδυνάμωσή τους με την κατάργηση των προβλέψεων για αυτόνομα ψηφοδέλτια και ξεχωριστή κάλπη.
Έτσι οι υποψήφιοι υποχρεώνονται να προσδένονται σε κάποιον δημοτικό συνδυασμό και να εξαρτώνται από τους κεντρικούς δημοτικούς συνδυασμούς και το κεντρικό αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών. Ενδεικτικά, στις τοπικές-δημοτικές ενότητες με 300 κατοίκους και άνω αποκτά πλασματική πλειοψηφία ο δημοτικός συνδυασμός του υποψηφίου που θα εκλεγεί δήμαρχος στο δεύτερο γύρο, ακόμα και αν στις συγκεκριμένες κοινότητες έλαβε τις λιγότερες ψήφους !!!
Παραβιάζονται οι αρχές της ισοτιμίας της ψήφου, της πλειοψηφίας, της εγγύτητας και της αυθεντικής έκφρασης της λαϊκής βούλησης, της ακηδεμόνευτης τοπικής αυτοδιοίκησης και εν τέλει της δημοκρατίας.
Έτσι οι νέοι και άλλοι δραστήριοι πολίτες, που εκφράζουν τη βούληση των τοπικών κοινωνιών και θα μπορούν απερίσπαστοι, να διαχειριστούν την τύχη κάθε περιοχής απογοητεύονται, αδρανοποιούνται και απέχουν.
Επιπλέον, θεσπίζεται άλλος ένας τρόπος αποκλεισμού της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στις τοπικές υποθέσεις. Με αυτό τον τρόπο, θα οδηγηθούν σε περαιτέρω ερήμωση η περιφέρεια-η επαρχία-η ύπαιθρος, ειδικά τα χωριά, και σε περαιτέρω υποβάθμιση η ζωή των κατοίκων τους.
Συμπερασματικά, στο νομοσχέδιο αποτυπώνεται η ολιγαρχική αντίληψη της νεοδεξιάς του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη δημοκρατία. Όσο λιγότεροι, και όσο πιο κομματικά ελεγχόμενοι, τόσο το καλύτερο.
Οι προθέσεις της ΝΔ ήταν γνωστές από την αρχή. Με το νομοσχέδιο, τις επιβεβαιώνετε και τις υπερακοντίζετε: Συγκεντρωτισμός, κεντρικός έλεγχος και μεγαλύτερος δυνατός αποκλεισμός της συμμετοχής των πολιτών.
Συμπερασματικά, στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου αποτυπώνεται η πραγματική βούληση και προσέγγιση της ΝΔ σε σχέση με την ίδια τη δημοκρατία.