Πηγή εικόνας: theancientwebgreece.wordpress.com
Η φιλοσοφία: Οι απαρχές της
H φιλοσοφία ως τρόπος σκέψης έχει τις απαρχές στον 6 π.Χ. αιώνα στις ακτές της Ιωνίας. Στη συνέχεια, η αρχαία ελληνική φιλοσοφία διένυσε μια μεγάλη πορεία δώδεκα αιώνων, από τον 6ο π.Χ. αιώνα μέχρι τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Από την εποχή του Πλάτωνα αποκτά την αυτονομία της. Ακούγεται και γράφεται μαζί με την ιστοριογραφία, την αρχαία τραγωδία, την κωμωδία, τα μαθηματικά, τη φυσική, την αστρονομία. Ήταν η απόληξη των όσων προκαλούσαν τον θαυμασμό και την απορία στον άνθρωπο κατά τον Αριστοτέλη. Αποτέλεσε επιστήμη αυθύπαρκτη και όχι χρηστική. Από τις ακτές της Ιωνίας μέχρι τους Νεοπλατωνικούς φιλοσόφους του 6ου αιώνα μ.Χ. έδωσε έναυσμα για πνευματικές αναζητήσεις, οδήγησε σε διαφορετικές ερμηνείες σχετικά με την ανθρώπινη ύπαρξη και θέσπισε κανόνες ηθικής.
Η φιλοσοφία ως μάθημα διδασκαλίας στο σημερινό σχολείο
Η φιλοσοφία στις μέρες μας μετατράπηκε σε «μάθημα» όχι μόνο των Φιλοσοφικών σχολών. Έγινε ένα ακόμα σχολικό μάθημα. Οι γνώμες, σχετικά με τον καίριο ή όχι ρόλο της φιλοσοφίας ως μαθήματος διδασκαλίας, είναι ποικίλες. Το αποτέλεσμα δυστυχώς αναμενόμενο. Δεν προσελκύει αρκετά το ενδιαφέρον των μαθητών συχνά ακόμα και όσων επιλέγουν τις ανθρωπιστικές σπουδές. Πολλοί, μάλιστα, μαθητές ισχυρίζονται ότι το βιβλίο είναι δυσνόητο, ενώ οι υποψήφιοι της θεωρητικής κατεύθυνσης καλούνται να αποστηθίσουν σελίδες ερμηνευτικών σχολίων. Έτσι μόνο θα ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των εξετάσεων. Τι θα θυμούνται, όμως, μετά το πέρας των εξετάσεων από το μάθημα της φιλοσοφίας; Και τι θα έχουν αποκομίσει από τη μελέτη των σκέψεων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη;
Η φιλοσοφία και ο τρόπος διδασκαλίας της
Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι αν τελικά η φιλοσοφία θα αποτελέσει μάθημα και αν θα συνεχίσει να διδάσκεται. Το ζητούμενο είναι να δοθεί με τέτοιο τρόπο στους μαθητές ώστε να συνειδητοποιήσουν την αξία της φιλοσοφίας ως τρόπου σκέψης. Να κατανοήσουν μέσα από μια απλή ερμηνευτική προσέγγιση των αντίστοιχων κειμένων πως η φιλοσοφική σκέψη όπως αναπτύχθηκε αποτελεί διανοητική διερεύνηση καίριων ερωτημάτων. Ερωτημάτων που αφορούν τη σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό.
Είναι απαραίτητο να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές πως μέσω της φιλοσοφίας το άτομο οξύνει τις νοητικές του λειτουργίες και ιδιαίτερα την κριτική του ικανότητα. Κατανοεί καλύτερα τα προσωπικά του προβλήματα και η σκέψη διακρίνεται από ελευθερία. Πολλές επιστημονικές ανακαλύψεις στηρίχθηκαν, αρχικά, σε φιλοσοφικές συζητήσεις και απορίες. Η θεωρία του Νεύτωνα και η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν αλλά και ιδέες των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κοινωνικού συμβολαίου της εποχής της Γαλλικής Επανάστασης και του Γαλλικού διαφωτισμού.
Συμπέρασμα
Πηγή εικόνας: archaia-ellada.blogspot.com
Μόνο όταν πάψει η φιλοσοφία ως μάθημα διδασκαλίας, αποτελεί ένα ακόμα τυπικό μάθημα του διδακτικού προγράμματος στο σχολικό πλαίσιο, θα αποτελέσει εφαλτήριο του τρόπου σκέψης. Τότε μόνο θα προσφέρει αφειδώς σε κάθε νεανικό μυαλό τροφή για σκέψη. Και όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ακαδημαϊκός και συγγραφέας Λού Μαρίνοφ, στο βιβλίο του «Πλάτωνας, όχι προζάκ»:
«Εάν ξεκινήσεις να ανακαλύπτεις τον εαυτό σου φιλοσοφικά, η ζωή σου μπορεί ν’ αλλάξει και μερικές φορές αυτή η αλλαγή είναι άβολη και χρειάζεται κουράγιο και αποφασιστικότητα για να την ολοκληρώσεις. Μια τέτοια φιλοσοφική ανάπτυξη οδηγεί στη φιλοσοφική αυτάρκεια, και αυτό σου επιτρέπει να είσαι αληθινός με τον εαυτό σου».
Πηγή:
Το μάθημα της φιλοσοφίας στη μέση εκπαίδευση από τη σκοπιά των μαθητών και των εκπαιδευτικών. Ανακτήθηκε από https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/19802
Είμαι φιλόλογος και ειδική παιδαγωγός και εργάζομαι πολλά χρόνια στο φροντιστηριακό χώρο.
Πηγή: https://www.maxmag.gr/
