Η βασιλόπιτα είναι το πιο γνωστό έθιμο της πρωτοχρονιάς, αφού κόβεται σε κάθε σπίτι με την αλλαγή του χρόνου και το φλουρί θεωρείται ένδειξη καλής τύχης και οιωνός μιας δημιουργικής κι εύφορης χρονιάς.
Όμως σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας οι βασιλόπιτες δεν είναι γλυκιές. Στην Ήπειρο, η βασιλόπιτα είναι κρεατόπιτα, και έχει τις ρίζες της στην παράδοση των Βλάχων και των Σαρακατσάνων που ήταν ως επί το πλείστον βοσκοί. Οι Σαρακατσάνοι επίσης έφτιαχναν και μια γλυκιά πίτα το πρωί της παραμονής, και την έτρωγαν ανήμερα του Αγίου Βασιλείου για να πάει καλά η χρονιά. Στο Μέτσοβο, από την άλλη φτιάχνουν ακόμα και σήμερα μια αρωματική πίτα με κιμά σκεπασμένη με το φλουρί να είναι κρυμμένο στη ζύμη και όχι στη γέμιση. Στα Ιωάννινα, σύμφωνα με μια παλιά συνταγή, η πίτα ήταν ανοιχτή, και η γέμιση αποτελούνταν από κρέας προβάτου ή κοτόπουλο, μαζί με πολλά αυγά και ψιλοκομμένα ζεματισμένα κρεμμύδια.
Στη νησιωτική Ελλάδα τώρα υπάρχουν αμέτρητες παραλλαγές. Στην Κρήτη φτιάχνουν βασιλόπιτες με ανθόνερο, ενώ στη Ρόδο, άνοιγαν με τη ζύμη της βασιλόπιτας ένα χοντρό φύλλο, το έκοβαν σε τετράγωνο σχήμα και σχεδίαζαν πάνω έναν δικέφαλο αετό, το σύμβολο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Στη Νάξο τάρα συναντάμε τις λεγόμενες βασιλοκουλούρες και στη Λευκάδα βασιλόπιτες που θυμίζουν χαλβά.
Υπάρχουν επίσης πολλές συνταγές βασιλόπιτας με γέμιση τυριού, που ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς σε κάθε οικογενειακό τραπέζι, ιδίως μέχρι τη δεκαετία του ΄50. Στη Σιάτιστα, έφτιαχναν δύο βασιλόπιτες: μια γλυκιά και μια αλμυρή με φύλλα.
Στην Κάρπαθο και τη Σκύρο, έπλαθαν ξεχωριστή πίτα για τα μεγάλα ζώα, που θεωρούνται οι καλύτεροι συνεργάτες του κάθε νοικοκύρη, την οποία ονόμαζαν «βουόπιτα» ή «βοδόκλουρα» και θρυμματισμένη, με λίγο αλάτι, τους την τάιζαν ανήμερα της πρωτοχρονιάς. Στα Χάσια, ξεχωριστή πίτα έπλαθαν και για τον τσομπάνο, τον βοσκό των προβάτων.
Βασιλόπιτα με καρύδια
Υλικά Συνταγής
250 γραμ. αιγοπρόβειο βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου
1 φλ. ζάχαρη
5 αυγά
2 πορτοκάλια (χυμός)
2 πορτοκάλια (ξύσμα)
1/2 κ.γλ. σόδα μαγειρική
1½ φλ. ψιλοκομμένη καρυδόψιχα
1/2 φλ. μαύρη σταφίδα
500 γραμ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 πρέζα αλάτι
ζάχαρη άχνη για το πασπάλισμα
Εκτέλεση
Για τη βασιλόπιτα με καρύδια, χτυπάμε στο μίξερ τα αυγά με τη ζάχαρη για 6΄-7΄, μέχρι να κρεμώσει το μείγμα. Προσθέτουμε το βούτυρο και χτυπάμε μέχρι να το απορροφήσει. Στο χυμό πορτοκαλιού αραιώνουμε τη σόδα και τον προσθέτουμε στο μίξερ. Προσθέτουμε το ξύσμα και το αλάτι.
Στη χαμηλή ταχύτητα ανακατέματος ρίχνουμε και το αλεύρι μέχρι να έχουμε έναν πηχτό χυλό. Αμέσως μετά προσθέτουμε την καρυδόψιχα και τις σταφίδες.
Σε βουτυρωμένο και αλευρωμένο ταψί 30 ή 32 εκ. αδειάζουμε τη βασιλόπιτα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170°C, για 45΄-50΄. (Εάν θέλουμε να ξεφορμάρουμε ολόκληρη την πίτα από το ταψί, πρέπει πριν βάλουμε το μείγμα να στρώσουμε το ταψί –το οποίο έχουμε ήδη βουτυρώσει– με λαδόκολλα).
Αφού ψηθεί, πασπαλίζουμε τη βασιλόπιτα με ζάχαρη άχνη.
Πηγή: https://www.ekklisiaonline.gr
