Του Ανδρέα Μήλιου
Ζούμε στην ομορφότερη χώρα του κόσμου, σε έναν επίγειο Παράδεισο, που καθόλου δεν μοιάζει πλέον με το "πέτρινο ακρωτήρι" του Γ. Σεφέρη, (έτσι είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα ο ποιητής στην ομιλία παραλαβής του Νόμπελ λογοτεχνίας το 1963) και κάνουμε διαχρονικά ό,τι είναι δυνατόν για να απαξιώσουμε τόσο τη χώρα όσο και την ποιότητα της ζωής μας.
Ποτίσαμε με αίμα κάθε σπιθαμή γης για να απελευθερωθούμε από πανίσχυρους κατακτητές και κάθε φορά που διώχναμε τον εχθρό στρέφαμε τα όπλα αδελφός εναντίον αδελφού. Αρρωστημένος εθνικισμός και ζηλόφθονη, εκδικητική αριστεροσύνη ποτίζουν αέναα το σύνδρομο του Κάιν. Τέσσερις εμφύλιοι και επτά πτωχεύσεις στα διακόσια χρόνια ζωής του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
Τιμούμε δεόντως τις ανθρωποφυσικές, ψυχογραφικές και χαρακτηρολογικές ατέλειες της φυλής μας, αγνοώντας συνέπειες και κόστος. Ακόμα και οι Φιλέλληνες που προσέτρεξαν να πολεμήσουν στο πλευρό μας για να απελευθερωθούμε από τους Οθωμανούς απογοητεύτηκαν από τη νοοτροπία και τις συμπεριφορές μας. Μας χαρακτήρισαν ατίθασους, ζηλόφθονους, μνησίκακους, εμπαθείς, ασταθείς, ματαιόδοξους, εγωιστές, αντιφατικούς, ιδιόρρυθμους και αγνώμονες. (Π. Βακαλόπουλος, Ο χαρακτήρας των Ελλήνων). Διακόσια χρόνια μετά, αν ανατρέξει κανείς στις κρίσεις των σύγχρονων Ελλήνων διανοητών για το χαρακτήρα του ¨Έλληνα δεν θα διαπιστώσει ουσιαστικές αποκλίσεις. Από τον Θεοτοκά, τον Σεφέρη και τον Κονδύλη μέχρι τον Ράμφο, την Μ. Ευθυμίου, τον Π. Γεννηματά, κ.α. οι διαπιστώσεις είναι ταυτόσημες με τις παραπάνω. Ο Γ. Σεφέρης το εξέφρασε με μεστή λιτότητα με ένα στοίχο: "Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει."
Ο Ράμφος, που το έργο του επικεντρώνεται στην ερμηνευτική του ελληνισμού, διατυπώνει την άποψη ότι ο Νεοέλληνας είναι ναρκισσιστής, εκδικητικός, αυτοκαταστροφικός, αχόρταγα δύσπιστος, με σοβαρό έλλειμμα αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας και αχαλίνωτο συναισθηματισμό. Διαπιστώνει, επίσης, ότι ο νεοελληνικός ψυχισμός τρέφεται με τα στοιχεία του "παιδισμού" και της "εφηβοφρένειας" και είναι, κατά συνέπεια, ελλειμματικός, αστάθμητος και έρμαιο των συγκυριών της ιστορικότητας. Οι Έλληνες παραδέρνουμε ανάμεσα στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη των διαλυτικών πολώσεων, σε ένα περιβάλλον "τυπικού επαρχιωτισμού", πολιτισμικού αναχρονισμού" και "ησυχαστικού αναχωρητισμού", υψώνοντας "νευρωτικά φράγματα στη λαχτάρα της ζωής και διαιωνίζοντας την ανωριμότητα με φαντασιώσεις". "Πέφτουμε για να κοιμηθούμε ή να πεθάνουμε και όχι για να σηκωθούμε" καταλήγει χαρακτηριστικά. (Στ. Ράμφος, Ο άλλος του καθρέφτη).
Δεν πιστεύω να υπάρχει αντικειμενικός μελετητής του νεοελληνικού αξιακού συστήματος που δεν θα επικροτήσει τις παραπάνω διαπιστώσεις. Και που δεν θα διαπιστώσει ότι υπαίτιοι για τον αρειμάνιο βηματισμό μας στο χρόνο είναι ο αρρωστημένος κρατισμός με τις εξαρτήσεις του (βλ. πελατειασμός), η αντικοινωνική συμπεριφορά (βλ. φοροδιαφυγή), το στρεβλό εθνικό παραγωγικό μοντέλο (βλ. κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα), ο διαστροφικός συνδικαλισμός, η υποκριτική αριστεροφανής ιδεολογία, η ανοχή της ανομίας και ιδίως της μειοψηφικής, ο ιδιοτελής ιδιωτικισμός, ο εγωκεντρισμός, η αδυναμία συλλογικής συνεργασίας, η έλλειψη αξιοκρατίας και η νηπιακή πολιτισμική μας παιδεία.
Τα γεγονότα που σημάδεψαν την επικαιρότητα των τελευταίων εβδομάδων, όπως η πορεία για τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου και οι συγκεντρώσεις και τα επεισόδια για τη δολοφονία του Γ. Γρηγορόπουλου τη στιγμή που οι ΜΕΘ των νοσοκομείων ήταν υπερπλήρεις και εκατό συνάνθρωποί μας έχαναν καθημερινά τη ζωή τους, καθώς και ο εξευτελισμός του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου μέσα στο γραφείο του από μικρή ομάδα αναρχικών δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να επιβεβαιώνουν όλα τα παραπάνω και να μας υπενθυμίζουν, με πειστικό τρόπο, πως η δημοκρατία δεν είναι πολίτευμα, αλλά μια ατελής εμπειρία και μια ευάλωτη κοινωνικοπολιτική κατασκευή που έχει ανάγκη τη συλλογική κοινωνική κινητοποίηση για να προστατευθεί από τις εγωπαθητικές, ψευδοαριστερές και ψευδοδημοκρατικές μειοψηφίες.
Εάν δεν δώσουμε άμεσα τέλος στους καταστροφικούς παράλληλους μονολόγους που αποστεώνουν το σώμα της δημοκρατίας, μπορεί να αναγκαστούμε να απαγγείλουμε ξανά στο προσεχές μέλλον τους γνωστούς στοίχους του Γ. Σεφέρη:
"Τόσος πόνος, τόση ζωή
Πήγαν στην Άβυσσο
Για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη".
* Ο κ. Ανδρέας Μήλιος είναι διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, οικονομολόγος και συγγραφέας του βιβλίου "Εταιρική ταυτότητα και εικόνα" που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις "ΚΡΙΤΙΚΗ"
Πηγή: https://www.capital.gr/