Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2024

ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΤΗ ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ!

Γιαννης Μυλόπουλος

Σύμφωνα με την επιφανή ανθρωπολόγο Margaret Mead, το πρώτο δείγμα ανθρώπινου πολιτισμού εντοπίζεται στην παλαιολιθική εποχή. Και αντιστοιχεί σε ένα σκελετό που βρέθηκε με θεραπευμένο κάταγμα μηρού.


Η ύπαρξη επουλωμένου τραύματος στον μηρό στην παλαιολιθική εποχή προδίδει ότι εκείνη την άγρια εποχή βρέθηκε κάποιος να μεταφέρει τον τραυματία σε ασφαλές μέρος, να του φροντίσει το τραύμα και να του εξασφαλίσει τροφή μέχρι να αποθεραπευτεί.
Σε κάθε άλλη περίπτωση που ο τραυματίας θα έμενε μόνος, θα ήταν καταδικασμένος να μην επιβιώσει.
Το μήνυμα της διάσημης ανθρωπολόγου είναι ότι η κοινωνική αλληλεγγύη θεωρείται στην επιστήμη ως ένα από τα πρώτα δείγματα του ανθρώπινου πολιτισμού.
Από την παλαιολιθική εποχή που ο άνθρωπος μόνος του πάλευε με τα θηρία, μέχρι τη σημερινή, του σύγχρονου κράτους που παρέχει ασφάλεια, δημόσια αγαθά και κοινωνικές υπηρεσίες στον πολίτη, πέρασαν πολλές χιλιετίες.
Μόνο η μακρινή Ελλάδα φαίνεται να έμεινε πίσω, στην προ της εμφάνισης του πρώτου δείγματος πολιτισμού παλαιολιθική εποχή.
Καθώς είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που καταργεί το κοινωνικό κράτος, ιδιωτικοποιεί τα δημόσια αγαθά και αντικαθιστά την πολιτική της κοινωνικής αλληλεγγύης με εκείνη της ατομικής ευθύνης του κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Η μεγάλη διαφορά του ακραίου νεοφιλελεύθερου πολιτικού συστήματος που εφαρμόζει με συνέπεια και σκληρότητα στη χώρα από το 2019 η κυβέρνηση Μητσοτάκη, από το αντίπαλο δέος μιας προοδευτικής πολιτικής πρότασης που στηρίζεται στη δίκαιη ανάπτυξη, στο κοινωνικό κράτος και στις πολιτικές για την προστασία και την ανάδειξη του περιβάλλοντος, συνίσταται στην ακραία ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πλούτου και των κοινωνικών αγαθών.
Τα δημόσια αγαθά και οι κοινωνικές υπηρεσίες, δηλαδή, που στην προοδευτική πολιτική πρόταση του πολιτισμένου κόσμου αποτελούν ευθύνη του κράτους, στο νεοφιλελεύθερο σύστημα του κ. Μητσοτάκη έχουν περάσει στην κατοχή μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
Με αποτέλεσμα, οι κάποτε δωρεάν κοινωνικές υπηρεσίες να αποτελούν τώρα ατομική ευθύνη των ίδιων των πολιτών, οι οποίοι αναγκάζονται να τις αγοράζουν ακριβά από τους νέους ιδιοκτήτες τους.
Συγκεκριμένα, ο πυρήνας της νεοφιλελεύθερης κυβερνητικής πολιτικής, από το 2019 μέχρι σήμερα, είναι:
  • Οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων αγαθών και κοινωνικών δομών, όπως η Υγεία και η Παιδεία, με συνέπεια την κατάρρευση του κάποτε κοινωνικού κράτους.
  • Η υποχώρηση των κρατικών ελέγχων, σύμφωνα με την αρχή της «αυτορρύθμισης των αγορών», η οποία επέτρεψε τη ρύθμισή τους από τα ολιγοπώλια. Με αποτέλεσμα την κερδοσκοπία και τα υπερκέρδη για τα καρτέλ και την ακρίβεια στην ενέργεια και στα προϊόντα πρώτης ανάγκης για τους καταναλωτές.
  • Η πολιτική της ατομικής ευθύνης. Η υποχώρηση, δηλαδή, του κράτους και η μετάθεση της κάποτε κρατικής ευθύνης στους πολίτες για την προστασία τους από κοινωνικούς κινδύνους και φυσικές καταστροφές. Από την πανδημία και την ενεργειακή κρίση, μέχρι τις δασικές πυρκαγιές, τις πλημμύρες και τη λειψυδρία, η ευθύνη μετατίθεται στον πολίτη. Ο οποίος πρέπει να πληρώσει στους ιδιώτες που τώρα ελέγχουν τα κάποτε δημόσια αγαθά, προκειμένου να μπορέσει να επιβιώσει.
Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και της ατομικής ευθύνης, η οποία εκχωρεί δημόσια αγαθά σε ιδιώτες και μεταθέτει τις ευθύνες από το κράτος στους πολίτες, αλλάζει ριζικά τη ζωή μας.
Το κράτος, έχοντας εκχωρήσει τα δημόσια αγαθά και τις κοινωνικές υπηρεσίες σε οικονομικά συμφέροντα δεν είναι πλέον αλληλέγγυο στον πολίτη, ούτε εγγυητής της οικονομικής και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ο ρόλος αυτός, που κάποτε έπαιζε το κράτος, περνά σήμερα σε μια οικονομική ολιγαρχία, σε ένα ολιγοπώλιο, δηλαδή, που ελέγχει και ρυθμίζει όλα εκείνα που κάποτε ήταν αυτονόητη ευθύνη και θεμελιώδης υποχρέωση του κράτους να τα παρέχει και να τα εξασφαλίζει.
Ο πολίτης, πλέον, πρέπει να πληρώνει για τα πάντα.
Από τα σχολεία και τη μόρφωση των παιδιών του και από την ιατρική, τη νοσηλευτική και τη φαρμακευτική φροντίδα του ίδιου και της οικογένειάς του, μέχρι για την προστασία του από τις πυρκαγιές και για την εξασφάλιση της ακριβότερης ενέργειας και των ακριβότερων προϊόντων πρώτης ανάγκης στην Ευρώπη.
Καθώς ο σκληρός νεοφιλελευθερισμός του κ. Μητσοτάκη μας έκανε το μόνο ευρωπαϊκό κράτος χωρίς ρύθμιση των αγορών και χωρίς καμία κρατική φροντίδα για τον πολίτη.
Γι’ αυτό και η Ελλάδα έχει γίνει τα τελευταία χρόνια η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης, από εκεί που ήταν κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Έγινε, δηλαδή, η ευρωπαϊκή χώρα με τη μικρότερη αγοραστική δύναμη των μισθών και με τη μεγαλύτερη απειλή από τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ανταγωνιζόμενη στην τελευταία θέση την ανερχόμενη, σε αντίθεση με εμάς, Βουλγαρία.
Αυτή η βαρβαρότητα της αποδυνάμωσης και της κοινωνικής απομόνωσης των Ελλήνων από μια κυβέρνηση που εκχωρεί τον δημόσιο πλούτο και τις κοινωνικές υπηρεσίες σε οικονομικά συμφέροντα και που μεταφέρει όλες τις κάποτε κρατικές ευθύνες στους ίδιους τους πολίτες, είναι η αιτία της σημερινής βίας στα σχολεία, στα σπίτια, στους δρόμους και στα κοινωνικά δίκτυα.
Αυτή η απώλεια της έννοιας της κοινωνικής αλληλεγγύης, που κάποτε ωθούσε τον πολίτη στην κοινωνικοποίησή του, βρίσκεται πίσω από τη βαρβαρότητα με την οποία τα νέα παιδιά αντιλαμβάνονται το παιχνίδι, ως μέσον κακοποίησης των αδύναμων συμμαθητών τους.
Αυτή η αναγκαστική στροφή του Έλληνα στην ιδιωτικότητα, αυτή η αδυναμία που αισθάνεται ο μέσος πολίτης απέναντι στους νέους ιδιοκτήτες της χώρας, στα καρτέλ που τον κυβερνούν και αυτή υποχρεωτική στροφή στην αρχή «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», κρύβεται πίσω από μια νέα μορφή βίας που αρχίζει να δείχνει τα δόντια της παντού.
Με πρώτα τα σχολεία.
Όπου τα πιο δυνατά παιδιά κακοποιούν τα πιο αδύναμα. Αφού αυτό το μάθημα παίρνουν από τους γονείς τους. Που διδάσκουν στα παιδιά τους, μέσω του δικού τους παραδείγματος, ότι στη σύγχρονη ζωή είναι ο οικονομικά δυνατός αυτός που επιβιώνει.
Ενώ η ευαισθησία και η αλληλεγγύη είναι ενδείξεις αδυναμίας και ήττας.
Αλλά και στις οικογένειες, οι γυναικοκτονίες που όλο και αυξάνονται, δεν είναι άσχετες με το γεγονός ότι οι άνδρες που πιέζονται οικονομικά και τσαλακώνονται κοινωνικά, βρίσκουν εύκολη διέξοδο επίδειξης δύναμης στις συντρόφους και στις συζύγους τους, προκειμένου να εκτονωθούν και να αποδείξουν την υπεροχή τους.
Και τέλος στα κοινωνικά δίκτυα και στην πολιτική, όπου η βίαιη ανθρωποφαγία και η βάρβαρη καθημερινή δολοφονία χαρακτήρων, ως έκφραση διαφορετικής γνώμης, έχουν αντικαταστήσει τη διαλεκτική και την αντιπαράθεση με επιχειρήματα.
Όσο πιο πολύ βαθαίνει η πολιτική της ατομικής ευθύνης, που κάνει τον πολίτη να αισθάνεται μόνος, αδύναμος και απροστάτευτος απέναντι σε οικονομικά… θηρία, τόσο τα φαινόμενα κοινωνικής, σχολικής και οικογενειακής βίας θα οξύνονται.
Η αυστηροποίηση των ποινών και η αστυνομοκρατία, που είναι οι λύσεις που το νεοφιλελεύθερο πολιτικό σύστημα προτείνει για την αντιμετώπιση της κοινωνικής βίας, είναι ανεπαρκή μέτρα.
Γιατί δεν θεραπεύουν την αιτία που προκαλεί τη βία και τις βίαιες αντιδράσεις, αλλά κυνηγούν συμπτώματα.
Οι σκληρές νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που η κυβέρνηση Μητσοτάκη νομιμοποίησε και επέβαλε, με την κατάργηση της έννοιας της κοινωνικής αλληλεγγύης, με τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιου πλούτου και κοινωνικών αγαθών και με τη μετάθεση της ευθύνης για όλα στους ίδιους τους πολίτες, έχει ως συνέπεια την κατάλυση της κοινωνικής συνοχής.
Η οποία, ως αποτέλεσμα του νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού της Ελλάδας, είναι απόδειξη οπισθοδρόμησης στην παλαιολιθική εποχή.
Τότε που ο καθένας ήταν μόνος του απέναντι στα θηρία.
Αυτή η επιστροφή στη βαρβαρότητα της κοινωνικής ζούγκλας είναι η μήτρα που γεννά την κοινωνική, τη σχολική και την οικογενειακή βία.
Η αυστηροποίηση των ποινών όχι μόνο δεν θα καταφέρει ποτέ να θεραπεύσει τις αιτίες της βίας, αλλά αντίθετα, θα τις ανατροφοδοτήσει.
Γιατί ο φόβος που προκαλεί η αστυνομία, ο νόμος ή η δικαιοσύνη, επιβεβαιώνει την αξία που έχει η υπεροχή της δύναμης, σε μια κοινωνία που όλο και περισσότερο μοιάζει με ζούγκλα.
Οπότε ενισχύεται η ανάγκη επίδειξης δύναμης από όποιους μπορούν να το κάνουν, με όποια μέσα μπορούν να διαθέσουν. Νόμιμα ή μη. Αρκεί να επιβιώσουν και να επιβληθούν.
Ενισχύοντας, έτσι, τη λογική «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Η μόνη αποτελεσματική πολιτική αντιμετώπισης της βαρβαρότητας και καταπολέμησης της βίας που σήμερα γιγαντώνεται, είναι η επαναφορά του κράτους δικαίου, η εφαρμογή ενός μοντέλου δίκαιης ανάπτυξης και η αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους.
Αυτές είναι οι προϋποθέσεις για να επανέλθει το αίσθημα της ασφάλειας στον πολίτη και να αποκατασταθεί η έννοια της κοινωνικής αλληλεγγύης που πρέπει να εμπνέει το κράτος.
Αυτό σημαίνει ανθρώπινος πολιτισμός, απέναντι στη βαρβαρότητα και τη βία στις οποίες μας οδηγεί η Νεοφιλελεύθερη Δεξιά.

Πηγή: Tvxs

Πηγή: https://www.koutipandoras.gr/article/apo-ton-politismo-tis-allilengyis-sti-varvarotita-tis-atomikis-efthynis/