Είναι επιστημονικό σύγγραμμα που θεωρείται ότι έθεσε τις βάσεις της εξελικτικής βιολογίας. Το έργο αυτό του Δαρβίνου εισήγαγε την θεωρία ότι οι πληθυσμοί εξελίσσονται από γενιά σε γενιά με τη διαδικασία της φυσικής επιλογής. Παρουσίαζε μία σειρά από στοιχεία και αποδείξεις ως συμπέρασμα παρατηρήσεων, πειραμάτων και επιστημονικών συζητήσεων. Πιο συγκεκριμένα “Η Καταγωγή των Ειδών” εμπεριέχει δύο βασικές θέσεις: α) ότι όλα τα είδη προήλθαν, μέσω τροποποιήσεων, από κοινά προγονικά είδη και β) ότι οι τροποποιήσεις αυτές οφείλονται στη φυσική επιλογή που δρα πάνω στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των ατόμων ενός είδους.
Εκείνη την εποχή, οι θεωρίες «περί Εξέλιξης» υπονοούσαν δημιουργία χωρίς θεϊκή παρέμβαση, και ο Δαρβίνος απέφυγε τη χρήση των λέξεων «εξέλιξη» και «εξελίσσομαι». Το βιβλίο έκανε μόνο έναν σύντομο υπαινιγμό στην ιδέα ότι και ο άνθρωπος μπορούσε να εξελιχθεί με τον ίδιο τρόπο όπως και οι άλλοι οργανισμοί.
Το έργο, παρά τις αρχικές αντιδράσεις, ιδιαίτερα από κύκλους της Εκκλησίας της Αγγλίας προσέλκυσε το γενικό ενδιαφέρον της κοινής γνώμης εκείνης της εποχής καθώς είχε γραφτεί σε ύφος που να γίνεται κατανοητό στον απλό αναγνώστη. Εντός είκοσι ετών από την δημοσίευση η θεωρία της εξέλιξης έγινε γενικά αποδεκτή στον επιστημονικό κόσμο, όμως με την πάροδο του χρόνου κυριάρχησαν διάφορα μοντέλα αυτής της επιστημονικής προσέγγισης, βασισμένη στις απόψεις του Δαρβίνου.
Μέχρι το 17ο/18ο αιώνα, οπότε έγινε κοινό κτήμα το έργο των παλαιοντολόγων και γεωλόγων, η έννοια της σταθερότητας των ειδών αποτελούσε επαρκή θεώρηση σχετικά με το σύνολο της οργανικής ζωής της Γης. Άλλωστε, η ομοιότητα μεταξύ καταγραφών διαφορετικών βιολογικών ειδών, από την αρχαιότητα μέχρι εκείνη την εποχή, φαινόταν να ενισχύει την άποψη πως τα είδη δεν είχαν εξελιχθεί για χιλιάδες χρόνια. Συγχρόνως, εναλλακτικές θεωρίες που αμφισβητούν τη στατικότητα των ειδών μπορούν να εντοπιστούν ήδη από την αρχαιότητα. Σε ένα σύντομο ιστορικό σχεδίασμα των απόψεων περί της καταγωγής των ειδών, σε μεταγενέστερες εκδόσεις της Καταγωγής των Ειδών, ο Δαρβίνος αναγνώρισε ίχνη εξελικτικών ιδεών στο έργο Περί Φυσικής Ακροάσεως του Αριστοτέλη.Ο Αναξίμανδρος (π. 610-546 ΠΚΕ) και ο Εμπεδοκλής (π. 492-432 ΠΚΕ) ισχυρίστηκαν επίσης πως τα ζώα μεταλλάσσονταν και αφανίζονταν, ωστόσο μέχρι το 17ο αιώνα, η εξαφάνιση ορισμένων ειδών θεωρούνταν αποτέλεσμα κάποιας φυσικής καταστροφής, όπως για παράδειγμα του κατακλυσμού που περιγράφεται στο βιβλίο της Γένεσης. Τέτοιου είδους προσεγγίσεις προσέκρουσαν σύντομα σε παρατηρησιακά δεδομένα, όπως το γεγονός πως ορισμένα είδη ευδοκιμούσαν σε συγκεκριμένες περιοχές.
Πριν τη δημοσίευση του έργου τού Δαρβίνου, τα ερωτήματα περί της καταγωγής των ειδών έβρισκαν εξηγήσεις στα πλαίσια της φυσικής θεολογίας που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται από φιλοσόφους και θεολόγους του 17ου αιώνα.
Πηγή: https://cyprustimes.com
