Η περίπτωση της Τουρκία και της Κίνας σ΄εναν επικίνδυνα μεταβαλλόμενο κόσμο.
Δρ. Δημήτρης Σταθακόπουλος, ΑρθρογράφοςΔρ. Παντείου Πανεπιστημίου - Οθωμανολόγος
SOPA IMAGES VIA GETTY IMAGES
Ο Μάικλ Ρούμπιν του Washington Examiner’s Beltway Confidential, διευθυντής ανάλυσης πολιτικής στο Middle East Forum και ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute, έγραψε πρόσφατα για τις (γνωστές στους Έλληνες αναλυτές) αναθεωρητικές τάσεις και τελικά αναθεωρητική στάση της Τουρκίας, που φέρει τα χαρακτηριστικά μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης και όχι απλά μιάς αναδυόμενης περιφερειακής (διαβάστε σχετικά εδώ).
Παρότι οι Έλληνες τα αναλύουμε καθημερινά και επί σειρά ετών, το να τα καταγράφει και αναδεικνύει ο Μ.Ρούμπιν, έχει ένα σημαντικό θετικό πρόσημο, ελπίζουμε δε, πως η θέση/ άποψή του, θα ληφθεί σοβαρά υπόψιν - και ως πρακτικά υλοποιήσιμη αποτροπή - από τους Έλληνες αρμοδίους, ενόψει και της συνάντησης της 13ης Μαϊου, αφού η τύχη των δικών μας ελληνικών αναλύσεων, δεν ευδοκιμεί ”εις τα ώτα των μη ακουόντων”.
Είναι γνωστό πως η Τουρκία είναι μία βαθιά αναθεωρητική χώρα με δύο προσωπεία. Του arkadaş (φίλου) και του Dayı (νταή). Ενίοτε προβάλει το ένα και ενίοτε το άλλο προσωπείο, αναλόγως της στιγμής και του καιροσκοπισμού εξυπηρέτησης των άμεσων ή μακροπρόθεσμων συμφερόντων της.
Επομένως το πρόβλημα δεν είναι της Τουρκίας, που η ιστορική φύση της είναι τέτοια, αλλά το πως οι τρίτοι και ειδικά η Ελλάδα, την βλέπει και την ερμηνεύει κάθε φορά. Προσωπικά θεωρώ πως την ερμηνεύουμε λάθος και με διαφορά φάσης, αφού πέραν της κακής ιστορικής εμπειρίας μας (ο λύκος κι άν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε την γνώμη άλλαξε, μήτε την κεφαλή του), προσπαθούμε να την ερμηνεύσουμε με εγχειρίδια δυτικής σκέψης, καλοπιστία και μέσω του δικού μας φαντασιακού, αναφορικά με το τι εμείς θα θέλαμε να είναι η Τουρκία ( πχ το Λουξεμβούργο ) και όχι με το τι πραγματικά είναι. Η Τουρκία μελετάται και ερμηνεύεται ως sui generis χώρα, μέσα από τον δικό της αξιακό κώδικα, τη γλώσσα, την ιστορική διπλωματία και πολέμους της, τους χαρακτήρες των ηγετών και πολιτικών της, κυρίως δε ερμηνεύεται ως μία ανατολίτικη μουσουλμανική χώρα, με αυτοκρατορική παράδοση και επ’ουδενί ηττοπαθής.
Ο πρόεδρος Ερντογάν, ηγείται αθροιστικά, επί σχεδόν 22 χρόνια , ως πρωθυπουργός και ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αρα, η Τουρκία φέρει ταυτοτικό ονοματεπώνυμο. Είναι η Ερντογανική Τουρκία. Στο ίδιο διάστημα η Ελλάδα έχει αλλάξει 10 πρωθυπουργούς. Εξι εκλεγμένους και τέσσερεις υπηρεσιακούς. Και ενώ κάποιος θα ανέμενε να έχει εκλείψει από τον δημόσιο διάλογο ο επιθετικός προσδιορισμός ”απρόβλεπτος Ερντογάν & Τουρκία”, αφού αφενός δεν είναι, αφετέρου μετά από 22 χρόνια υποτίθεται πως έχεις μάθει ποιόν έχεις απέναντί σου και πως χειρίζεται τα θέματα, εν τούτοις κάποιοι, στρεβλά , από αμέλεια ή βαριά αμέλεια, επιμένουν στην επίκληση του απροβλέπτου. Πιθανότατα διότι αυτός ο προσδιορισμός , τους δίνει άλλοθι για την έλλειψη πρόνοιας / προνόησης, στα όσα η Γείτονα, ιστορικά και διαχρονικά απεργάζεται.
Με την mavi vatan/ γαλάζια πατρίδα, τα σύνορα της καρδιάς, τους εξοπλισμούς και με στρατεύματα σε πολλές εμπόλεμες περιοχές της γης, η Ερντογανική Τουρκία, δεν κρύβει την επιθυμία της να αναθεωρήσει τα σύνορα, είτε ειρηνικά , είτε βιαίως. Έχει αξιώσεις σε τμήματα της Βουλγαρίας, της Ελλάδας και της κατεχόμενης παρανόμως από το 1974 Κύπρου. Τα τουρκικά στρατεύματα κατέχουν τμήματα της Συρίας και του Ιράκ, εννοείται και της κατεχόμενης Κύπρου. Οι Τουρκικές Δυνάμεις, βοηθούν τους Αζέρους στο Αρτσάχ και γενικά στα μέτωπα/ διαδρόμους της Αρμενίας. Βρίσκεται στη Λιβύη, στη Σομαλία και με πολιτιστική - οικονομική παρέμβαση και στην υποσαχάρεια Αφρική.
Ολοι θυμόμαστε και σχολιάσαμε, την αυθάδεια / νταηλίκι / επιθετική ασέβεια που έδειξαν οι Τούρκοι, τον Αύγουστο του 2023, όταν επιτέθηκαν στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ στην Πύλα της Κύπρου, στην προσπάθειά τους, να δημιουργήσουν έναν διάδρομο δικού τους ελέγχου, μεταξύ της Πύλας που είναι στα νότια της Κύπρου, δίπλα στη Λάρνακα, με τα Κατεχόμενα της Β.Κύπρου, επιχειρώντας έτσι μια ακόμη de facto αρπαγή γης, που η Τουρκία ευελπιστεί και προσπαθεί να την κάνει και de jure.
O M.Ρούμπιν με ορθή κρίση επισημαίνει πως, ”οι τουρκικοί διάδρομοι είναι σήμερα, ο δούρειος ίππος , ντυμένος με τη γλώσσα της διπλωματίας και της ανάπτυξης″ .
Εν τούτοις , η μεγαλομανία και ο μεγαλοϊδεατικός αναθεωρητισμός της Τουρκίας, πέραν της προβλεπτής αστάθειας που δημιουργεί στην περιοχή, αποτελεί πλέον απειλή για πολλές χώρες και όχι μόνον για την Ελλάδα. Αν μάλιστα προχωρήσει και το πυρηνικό της πρόγραμμα, μαζί με την ανάπτυξη της προσοδοφόρας οπλικής της βιομηχανίας, τότε γίνεται μία πασίδηλα ορατή ιμπεριαλιστική δύναμη, που οι αντίπαλοί της θα είναι οι σύγχρονες μεγάλες δυνάμεις, με συνέπεια να της ανακόψουν την πορεία. Δεν θα την αφήσουν να γίνει αυτό που οραματίζεται ο Πρόεδρος της από το 2030, μέχρι το 2053 και το 2071, ως παρακαταθήκη των επιγόνων του.
Σύμφωνα με τον Μ.Ρούμπιν, αυτή η μεγαλομανία της, την κάνει απρόσεκτη, ευάλωτη και ίσως πέσει ”στον λάκκο που ανοίγει για τους άλλους” κατά μία παραλλαγή της Θουκυδίδειας παγίδας. Είναι αυτή η αχίλλειος πτέρνα της; θα μείνει στην ιστορία της ως νέος Ατά ( πατέρας ) Τούρκ-ων, ο Πρόεδρος Ερντογάν, ή ως ο Ηρόστρατος που έκαψε το ναό της Εφεσείου Αρτέμιδος; μη αντιλαμβανόμενος ότι οι αναθεωρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν και αντίστροφα, κατά της Τουρκίας.
Περαιτέρω, στα πλαίσια του ”αλά τούρκα” αναθεωρητισμού (τα δικά μου - δικά μου και τα δικά σου, πάλι δικά μου) θέλει να ακυρώσει τη Συνθήκη της Λωζάνης, για να έρθει μετά τι; μήπως η καλύτερη για την Ελλάδα προγενέστερη Συνθήκη των Σεβρών;
Επίσης, από κοινού, η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, παραπονούνται πως η Αρμενία δεν τους επιτρέπει να χαράξουν έναν διάδρομο στη νότια Αρμενία για να συνδέσουν τις δύο χώρες τους με συνέπεια να απειλούν αμφότερες πως ενδέχεται να καταλάβουν τη γη αυτή με τη βία κατά της Αρμενίας (sic).
Η Τουρκία στο διάστημα 1923 - 1939, μέσω εποίκων, δημιούργησε μία de facto κατάσταση στην περιοχή της Αλεξανδρέττας, την οποία απέσπασε και ενσωμάτωσε στην Τουρκία, αναίμακτα και με τη συναίνεση των εποπτευόντων την περιοχή Γάλλων. De facto κατάσταση έχει δημιουργήσει επί 50 χρόνια και στα κατεχόμενα της Κύπρου, με πασίδηλη πρόθεση να καρπωθεί τα κατεχόμενα και de jure. Παίρνει θάρρος, για την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων, αφού γνωρίζει πως ιστορικά τα κερδίζει, ενώ βλέπει να κάνουν τα ίδια και στη χώρα βόρεια της Μακεδονίας, που με de facto χρήση ονόματος , μέσω της συναίνεσης της Ελλάδας, κέρδισαν αυτό που ήθελαν και νομικά / de jure, με τ′ όνομα Βόρεια Μακεδονία, και ας έλεγαν οι αείμνηστοι Κ. Καραμανλής και Α.Παπανδρέου πως η εκχώρηση εθνικού ιστορικού ονόματος, είναι εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας.
Ομοίως, δημιουργούνται παγκοσμίως de facto καταστάσεις που τείνουν τελικά να νομιμοποιούνται/ de jure, γινόμενες αποδεκτές υποχωρητικά από τη διεθνή κοινότητα, για να αποφευχθούν συγκρούσεις , δίνοντας έτσι στους θρασείς, ένα δείγμα φοβίας, κατευνασμού και όχι καλοπιστίας στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου, που τελικά οι ”παγκόσμιοι τσαμπουκάδες” κερδίζουν αυτό που θέλουν, με το καλό ή με το άγριο.
Η περίπτωση της Ρωσίας, αποτελεί πρότυπο για την Τουρκία.
Συγκεκριμένα, η Ρωσία χρησιμοποίησε τα de facto κράτη του Ντονμπάς, όπου μέσα από την εγκαθίδρυσή τους, την κοινωνική αποσταθεροποίηση και την εδραιωμένη πλέον κατάσταση, η Μόσχα αναγνώρισε την ανεξαρτησία των εδαφών, του συνόλου των περιοχών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, χρησιμοποιώντας τα ως εφαλτήριες αφορμές στην εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022, για να υπερασπιστεί τις ανεξάρτητες άοπλες περιοχές και τους ομοεθνείς της κατοίκους τους.
Τέλος, ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους γεωπολιτικούς στοχαστές παγκοσμίως και ειδικά των ΗΠΑ, της σχολής του Πανεπιστημίου του Σικάγο, ο John Mearsheimer, υποστηρίζει ότι η Κίνα επιδιώκει να πράξει στην Ασία, το ίδιο που έχουν πράξει οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Λατινική Αμερική ως περιφερειακή ηγεμονία.
Για την επιδίωξη αυτού του στόχου, η Κίνα προσπαθεί να καταλάβει σιγά σιγά εδάφη στην Ανατολική και Νότια Σινική Θάλασσα, ενώ βλέπουμε πως οι ΗΠΑ, δεν ξέρουν τι να κάνουν (η AUKUS δεν αρκεί) αφήνοντας το φαινόμενο να εξελίσσεται.
Η πρακτική της Κίνας, λέγεται διεθνώς ”σαλαμοποίηση” και περιλαμβάνει την αργή αλλά σταθερή αναίμακτη και εκτός συνεπειών , συσσώρευση μικρών κερδών, όπου κανένα εξ αυτών μεμονωμένα δεν ισούται, ούτε ερμηνεύεται ως casus belli, αντιθέτως με την πάροδο του χρόνου, οι Κινεζικές αυτές τεχνικές, έχουν λόγο, σε μια ουσιαστική αλλαγή στην ευρύτερη στρατηγική εικόνα.
Χρησιμοποιώντας την τακτική της ”σαλαμοποίησης” στην Ανατολική και Νότια Σινική Θάλασσα, η Κίνα, δεν χρειάζεται να διαλέξει μεταξύ του εμπορίου με τον υπόλοιπο κόσμο και της επίτευξης μιας διευρυμένης περιμέτρου ασφαλείας στον Δυτικό Ειρηνικό εις βάρος των γειτόνων της Κίνας, γιατί πετυχαίνει και τα δύο , ταυτόχρονα. (βλέπε σχετικά εδώ)
Κλείνοντας , διαβάζω και βλέπω , όλους τους καταξιωμένους διεθνείς αναλυτές να συγκλίνουν πως το πεδίο είναι ασταθές, έχει δημιουργηθεί χάος παγκοσμίως και όπως έγραψα πρόσφατα, ο ιστορικός του μέλλοντος θα χαρακτηρίσει την περίοδο 2008 - 2030 ως παγκόσμιο πόλεμο. Τα συστατικά για το παγκόσμιο χάος, που οδηγεί σε σύγκρουση και κατάρρευση, συνοπτικά είναι:
Η Τζιχαντιστική ιδεολογία,οι χρηματοδοτήσεις του Κατάρ,οι Κινεζικές πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης,τα Ρωσικά συστήματα και ο πόλεμος στην Ουκρανία,η Τουρκική μεγαλομανία, η νυν Κυβέρνηση των ΗΠΑ , οι woke καθηγητές των πανεπιστημίων διεθνώς και οι μαθητές/ ακόλουθοί τους, οι βαριεστημένοι μαθητές/ φοιτητές και φυσικά η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, που πέραν των άλλων δεινών αναγεννά τον αντισημιτισμό.
Όσο αισιόδοξος και να είμαι, όσο και να θέλω να κάνω λάθος, δεν παύω να είμαι ρεαλιστής και ο ρεαλισμός μου, μου λέει πως δεν πάμε καθόλου καλά , παγκοσμίως και σε κανένα επίπεδο.
Πηγή: https://www.huffingtonpost.gr
