π. Βασίλειος Θερμός, ΑρθρογράφοςΨυχίατρος παιδιών καί εφήβων. Δρ. Θεολογικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών. Καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών
FHM VIA GETTY IMAGES
Έχουν αναρτηθεί τόσες αναλύσεις για το πρόσφατο απερίγραπτο δυστύχημα ώστε δεν αισθάνομαι ότι έχω να προσθέσω κάτι πέραν της προσευχής μου. Προτίμησα, λοιπόν, σήμερα να καταγράψω τα ανάμικτα συναισθήματά μου που σχετίζονται με το τραίνο. Δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη αξία μεγαλύτερη από τα συναισθήματά όλων σας.
Οι εμπειρίες μου αρχίζουν στα 6 μου χρόνια με το ταξίδι από το Μεσολόγγι στην Πάτρα. Το μαγικό για τα παιδικά μάτια «ωτομοτρίς», που κατήργησε η δικτατορία, συνέδεε το Αγρίνιο με το Κρυονέρι, απ’ όπου έπαιρνες το καραβάκι για απέναντι. Ανάμνηση που παραμένει ανεξίτηλη: η γέφυρα του Εύηνου, κοινή για τραίνο και για αυτοκίνητα!
Στα 22 μου πέρασα ένα μήνα στην Φινλανδία με πρόγραμμα ανταλλαγών φοιτητών Ιατρικής. Τήν γύρισα όλη με τραίνο (στην Λαπωνία έκανα και ωτοστόπ – πού να τό φαντάζονταν οι γονείς μου εδώ!). Στα όρια του σοκ η ερώτηση των υπαλλήλων όταν έβγαζα εισιτήριο: «καπνιζόντων ή μη καπνιζόντων;»! Ήμαστε στο 1979, όταν στην Ελλάδα το τσιγάρο στα μέσα συγκοινωνίας χρειάστηκε 30 χρόνια ακόμη για να καταργηθεί και να μην ασφυκτιούμε μέσα στα βαγόνια. Και να σκεφτούμε πως η Ελλάδα, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1980, αποφάσισε να ενταχθεί η Φινλανδία το 2004!
Εκείνη την εποχή ταξίδεψα μέχρι το Βελιγράδι. Διασχίζοντας τον νότο της Γιουγκοσλαβίας είδα να οργώνουν με βόδια! Παρ’ όλα αυτά, ηλεκτροκίνηση στο τραίνο!
Στη συνέχεια ο σιδηρόδρομος έγινε μέρος της ζωής μου. Στα νεανικά μου χρόνια ανεβαίναμε η παρέα στην Θεσσαλονίκη για το Άγιον Όρος με το νυχτερινό τραίνο. Αργότερα τό προτιμούσα και επειδή μού έδινε τη δυνατότητα να διαβάζω και να ξεκουράζομαι, αλλά και για τα πανέμορφα τοπία τα οποία μού χάριζε.
Στα περισσότερα ταξίδια μου προς και από Πάτρα για διάφορες εκδηλώσεις περνούσα μέσα από πορτοκαλιές και λεμονιές, ή δίπλα στην ακτή, όπως και στα υψώματα της Κακιάς Σκάλας με την εντυπωσιακή θέα κ.ά. Δεν παραπονιόμουν για το κούνημα. Και λυπόμουν που δεν μού δινόταν η ευκαιρία να δω και τα υπόλοιπα ωραία τοπία της Πελοποννήσου.
Για πολλά χρόνια υπήρχε ένα απευθείας ιντερσίτυ την ημέρα από Αθήνα για Βόλο και πίσω. Αλλά και όταν καταργήθηκε πάλι πήγαινα στη Λάρισα και κατόπιν για Βόλο με το τοπικό. Με τραίνο επίσης απήλαυσα τα όμορφα στενά του Νέστου, πέρασα δίπλα από τη Βεγορίτιδα λίμνη, έζησα την αντίθεση μεταξύ του απόκοσμου σκηνικού της Πτολεμαΐδας και του πράσινου της Έδεσσας, χάρηκα τη χαράδρα μεταξύ Κομοτηνής και Αλεξανδρούπολης με χιόνι. Για να μην αναφέρω οδοντωτό στα Καλάβρυτα και τραινάκι στο Πήλιο όπου σταμάτησε για λίγο επειδή πάνω στην γραμμή χαλάρωνε ένας γάιδαρος!
Ευφράνθηκα με την διαδρομή Γενεύη-Λωζάννη-Μοντραί, δίπλα από τη λίμνη Λεμάν. Διέσχισα την Πολωνία από Βορρά προς νότο. Χάρηκα την Τοσκάνη πηγαίνοντας στην Πίζα από την Φλωρεντία, αλλά και τα ορεινά τοπία από την Βιέννη στο Σάλτσμπουργκ. Το τραίνο, ακόμη, συνειρμικά συνδέθηκε με την επίσκεψη από το Λονδίνο στο αγαπημένο μοναστήρι του Έσσεξ.
Αλησμόνητο μού μένει το ταξίδι από Ντένβερ προς Σαν Φρανσίσκο. Πηγαίνοντας κάποτε για ομιλίες στην Καλιφόρνια κανόνισα σκόπιμα να διασχίσω τα Βραχώδη Όρη με τραίνο. Και αποζημιώθηκα για την αϋπνία (ποτέ δεν μπορώ να κοιμηθώ ταξιδεύοντας). Βουνά με χιόνια και ποτάμια στο Κολοράντο, τοπία στη Γιούτα σαν βγαλμένα από γουέστερν, έρημος στη Νεβάδα, γοητευτική οροσειρά στην Σιέρα.
Αλλά και τα διαβάσματα… Ο Φιλέας Φόγκ ταξιδεύει στην Ινδία, ο Μιχαήλ Στρογκώφ με τον Υπερσιβηρικό. Βρετανίδα περιηγήτρια διηγείται πώς ερχόταν από τα Μετέωρα στην Αθήνα, τέλη του 19ου αιώνα, δίπλα σε ένα βαγόνι με πρόβατα…
Αμ, ο Ελύτης; Που οραματίζεται κάποιος κλειδούχος να αλλάξει τις γραμμές της παλάμης «επειδή αγαπιούνται οι άνθρωποι» και τότε «θα συγκατατεθεί ο καιρός»…
Και ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης είχε μια προσφιλή παρομοίωση: «Όταν προσεύχεστε για κάποιον βάλτε και άλλους μαζί που έχουν το ίδιο πρόβλημα. Πάει που πάει η αμαξοστοιχία!»… *
Και κάποτε άρχισε το «ξήλωμα»… Χωρίζουν τον ΟΣΕ στα τρία και η πρώτη μου αντίδραση, ως μη ειδικού, ήταν το σφίξιμο: δεν θα βγει κάτι καλό από αυτό.
Κατόπιν καταργούν εν ψυχρώ το δίκτυο Πελοποννήσου. Πάλι απορία μου και δυσφορία: με τέτοια τοπία από τα οποία περνά, κάποιες χώρες θα εύχονταν να έχουν ένα τουριστικό τραίνο σαν κι αυτό.
Εν τω μεταξύ το λαμπερό μετρό γίνεται όμηρος του σιδηρόδρομου. Από Δουκίσσης Πλακεντίας μέχρι Αεροδρόμιο χειρίζεται ο ΟΣΕ την γραμμή και τους σταθμούς, με αποτέλεσμα να μην δουλεύει ούτε το μετρό όποτε οι σιδηροδρομικοί κάνουν στάση εργασίας. Και ήταν τόσες πολλές… Άσε την εικόνα εγκατάλειψης: ο σταθμός της Παλλήνης παρουσίαζε μακρόχρονες βλάβες στον ανελκυστήρα, τα δε δοχεία απορριμμάτων ήταν απλές μαύρες πλαστικές σακούλες δεμένες σε έναν στύλο…
Α, ξέχασα. Πέρυσι πήρα τον προαστιακό από Παλλήνη για Πειραιά. Στο Ρουφ αλλάξαμε και συνεχίσαμε με ντηζελομηχανή!
Και αργότερα να μαθαίνω συνεχώς για κλοπές υλικού. Και μαζί με τόσους άλλους να αισθάνομαι ότι το πλιάτσικο δημόσιας περιουσίας παραπέμπει σε χώρα του τρίτου κόσμου. Πώς τό ανέχονται;
Και να σκεφτεί κανείς πως υπάρχει και σύλλογος παθιασμένων φίλων του σιδηροδρόμου! Τους οποίους η διοίκηση ποτέ δεν λογάριασε ούτε αξιοποίησε.
Τελευταία μεγάλη διαδρομή μου τον Σεπτέμβρη του 2021. Μετά από αυτό έστειλα το ακόλουθο γράμμα στον οργανισμό:
«Κύριοι, με λύπη μου διαπίστωσα υποβάθμιση των υπηρεσιών.
Παλιότερα μπορούσα να επιβιβασθώ και να αποβιβασθώ στο ΣΚΑ (Αχαρνών), τώρα ήταν αδύνατο. [Πράγματι, εδώ και μερικά χρόνια τα ιντερσίτυ σταμάτησαν να κάνουν στάση στο ΣΚΑ]. Αλλά το ΣΚΑ θα εξυπηρετούσε χιλιάδες κόσμου που ζουν κατά μήκος της Αττικής Οδού, οι οποίοι τώρα πρέπει να πηγαίνουν στο κέντρο της Αθήνας. Πόσο χρόνο προσθέτει η στάση; 2 λεπτά; Σάς πληροφορώ ότι το ιντερσίτυ έκανε στάση στην Τιθορέα! Συνεπώς δεν ευσταθεί τυχόν επιχείρημα για συντόμευση. Αυτή η ασήμαντη προσθήκη χρόνου σημαίνει μία ώρα κέρδος για πλήθος επιβατών οι οποίοι είναι αναγκασμένοι από ολόκληρη την Αττική να πάνε στον κεντρικό σταθμό της Αθήνας.
Ενώ στην επιβίβαση από Αθήνα έγινε έλεγχος για πιστοποιητικό εμβολιασμού, στην επιβίβαση από Λάρισα δεν έγινε. Δεν έγινε ούτε στα δύο τοπικά δρομολόγια προς και από Βόλο. Αλλά και εκεί που έγινε δεν υπήρχε έλεγχος για ταυτοπροσωπία! Με ένα πιστοποιητικό άλλου ταξιδεύει κανείς άνετα...
Αποκορύφωμα: βλάβη της μηχανής στον Παλαιοφάρσαλο και αναμονή δύο ωρών για νέα!
Επίσης: ενόσω εκεί οι επιβάτες είχαν βγει στην αποβάθρα για να ξεμουδιάσουν, ένας μικρός συρμός είχε συνεχώς αναμμένες τις ντηζελοκίνητες μηχανές με αποτέλεσμα να εισπνέουμε όλοι το καυσαέριο επί μιάμιση ώρα!
Παρατήρησα ακόμη σταματημένα ρολόγια στους σταθμούς, σκάλες στις υπόγειες διαβάσεις χωρίς ράμπες, τοιχοκολλημένες ανακοινώσεις στη Λάρισα για λεωφορεία του ΟΣΕ που τώρα δεν υπάρχουν.
Στον σταθμό της Αθήνας δεν είδα στις αποβάθρες πίνακες δρομολογίων που να πληροφορούν για τις γραμμές αναχωρήσεων. Ο επιβάτης που φθάνει με ιντερσίτυ πρέπει να κατέβει σκάλες με τις βαλίτσες του, να ανέβει πάλι, να περπατήσει στην αίθουσα του σταθμού ώστε να δει σε ποιά γραμμή θα φύγει ο προαστιακός, ώστε κατόπιν να ξανακάνει την αντίστροφη διαδρομή μέχρι τη γραμμή αυτή!
Ακόμη και η ιστοσελίδα έχει προβλήματα. Συμπεραίνω ότι απαιτείται πολλή δουλειά ακόμη για να παρασχεθούν σιδηροδρομικές υπηρεσίες που να συμβαδίζουν με τις απαιτήσεις της εποχής μας και να δείχνουν σεβασμό προς τον επιβάτη. Θα παρακαλούσα στην απάντησή σας να μην περιλάβετε γενικότητες του τύπου ‘προσπαθούμε για τη συνεχή βελτίωση’ κτλ, αλλά να μού απαντήσετε με στοιχεία για τα παραπάνω».
Εννοείται ότι έλαβα απάντηση αλλά όχι ουσιαστική.
*
Πόσο ασήμαντα φαίνονται τώρα αυτά τα παράπονα όταν δεν έχουμε πια ανάμεσά μας τόσους αθώους…
Η περίπτωση του ελληνικού σιδηρόδρομου ίσως μελλοντικά να διδάσκεται σε μαθήματα μάνατζμεντ και ηγεσίας ως υπόδειγμα καταστροφικών αποφάσεων και αδιανόητης αδιαφορίας.
Και παραμένει η ελπίδα να καταφέρουμε ως λαός να αλλάξουμε τα κλειδιά στις γραμμές πορείας της χώρας μας…
Πηγή: https://www.huffingtonpost.gr/
