Γράφει ο Βασίλης Αικατερίνης*
Βασίλης Αικατερίνης
Μοιάζει με τραγική επανάληψη που έρχεται να διδάξει σε ανεπίδεκτους μαθήσεως πολίτες η επικαιρότητα που ζούμε· λες και η ιστορία κάνει κύκλους και εμείς μέσα της, σαν αλαφιασμένα χαμστεράκια, τρέχουμε να την προλάβουμε. Την περίοδο 1972-1974 η αμερικανική αλλά και η παγκόσμια κοινή γνώμη είχε σοκαριστεί απ’ το σκάνδαλο Watergate, στο οποίο σημαίνοντα κυβερνητικά μέλη των Ρεπουμπλικανών ενεπλάκησαν άμεσα, κατηγορούμενοι για διάρρηξη δεδομένων της Εθνικής Επιτροπής Δημοκρατικών (DNC), οι συνέπειες του οποίου ήταν μεγάλων διαστάσεων και σαφώς μη αναστρέψιμες. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Νίξον, έπειτα από ασφυκτικές πιέσεις και μάχιμη δημοσιογραφία, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, αλλάζοντας τον ρου της αμερικανικής ιστορίας, όπως πολλοί πολιτικοί αναλυτές μέχρι σήμερα επισημαίνουν, χρεώνοντας μάλιστα, σαν ένα απ’ τα απόνερα του σκανδάλου, τη διπλωματική αποτυχία και την αδυναμία εύρεσης λύσης στην ελληνοτουρκική κρίση που ξέσπασε μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 και είχε ως αποτέλεσμα την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και το άλυτο, έπειτα από 38 χρόνια, Κυπριακό ζήτημα. Ήταν εκείνη την εποχή, ολοσχερώς λησμονημένη σήμερα, όπου οι πολίτες διαμαρτύρονταν (ακόμη και στη χουντική, τότε, Ελλάδα) στους δρόμους για τον πόλεμο (δια αντιπροσώπων) του Βιετνάμ, γι’ αυτή την πληγή που ποτέ δεν θα κλείσει για κάθε Αμερικανό, καθώς και για Ελευθερία, Δημοκρατία, Ισότητα κι άλλες αξίες, δίνοντας το δικό τους παρόν στα τεκταινόμενα που συνέβαιναν γύρω τους, μη μένοντας αμέτοχοι.
Για να επανέλθουμε στο σήμερα, ακούμε για Qatargate, για (εσωκομματικές και εξωκομματικές) υποκλοπές και παρακολουθήσεις απ’ την παρούσα κυβέρνηση, για τον, ξανά δια αντιπροσώπων, πόλεμο της Ουκρανίας και για την τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο. Μοιάζει με κακό ριμέικ ή σίκουελ μιας παλιάς, καλτ και επιτυχημένης εμπορικά ταινίας. Μόνο που οι θεατές δεν αγόρασαν αυτή τη φορά εισιτήριο.
Είναι, πραγματικά, σπαραξικάρδια η σύγκριση της αντιμετώπισης των πολιτικοκοινωνικών γεγονότων απ’ τον λαό του τότε και του σήμερα και αναφέρομαι παγκοσμίως. Ένας άλλος κόσμος. Πέρα απ’ την άκριτη και κακοήθη δαιμονοποίηση προσώπων, την –θεμιτή απ’ τους μανιακούς σχολιάκηδες– ανθρωποφαγική επίθεση με στόχο τη διαπόμπευση προβεβλημένων ατόμων που προσφέρει μια ανακούφιση στην κατακερματισμένη και ολότελα παραλυμένη μάζα και τον κιτρινισμό κάθε είδησης που δίνει νόημα σ’ αυτό το «εκτονωτήρι» που έχουν καταντήσει τα Μέσα, δεν υπάρχει πια ελεύθερος χώρος για αυτοκριτική, για φόρτωση ευθυνών στις δικές μας καμπούρες, για μέμψη των δικών μας λαθών· πάντοτε φταίνε οι άλλοι.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το κείμενο του κ. Χωμενίδη που ψέγει την ευρωβουλευτή Εύα Καϊλή για τη δωροδοκία της, επικαλούμενος τα νιάτα και την ομορφιά της, μαζί με τη σημαντική θέση που κατείχε στο Ευρωκοινοβούλιο και τον εύπορο βίο ως ελαφρυντικά ακέραιου χαρακτήρα: λες και η δωροδοκία και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος είναι προνόμιο μόνο των άσχημων, των γερόντων, των κατεχόντων άσημων επαγγελματικά θέσεων και των καταδικασμένων στη φτώχεια. Εντάξει, γνώριζα πως η «ομορφολαγνεία» ως νόθο πολιτικά, μιντιακού θρέμματος δόλωμα πιάνει πολλά ψάρια, αλλά όχι και τα έξυπνα. Δεν είναι θέμα εμφάνισης ή οικογενειακής/οικονομικής κατάστασης, ηλικίας ή εθνικότητας, φύλου ή οτιδήποτε άλλο η διαφθορά και ο πλουτισμός δια μέσου της πολιτικής. Είναι το ίδιο το πολιτικό σύστημα και η ανοχή του λαού που επιτρέπει τα κατά καιρούς, γιατί μπορεί για ένα να ενημερωνόμαστε ανάμεσα στα χίλια που συμβαίνουν, χρησιμοθηρικά όπως καταλήγουν χάριν εμπορευματοποίησης, σκάνδαλα.
Έτσι, αναλογικά, δεν θα πρέπει να αποκαλέσουμε «φουκαριάρα» την ευρωβουλευτή, όπως την αποκαλεί μετά βδελυγμίας ο συγγραφέας που την οικτίρει, αλλά εμάς τους ίδιους που για άλλη μια φορά κάποιοι έζησαν πλουσιοπάροχα πάνω στις πλάτες μας, κοινώς δημοσία δαπάνη.
Όσο συζητάμε σε επίπεδο κουτσομπολιού και «γειτονίτσας» αυτά τα μεγάλα και κρίσιμα ζητήματα, με προσωποκεντρικές προσεγγίσεις, μαθαίνοντας όλες τις σκανδαλολογικές λεπτομέρειες που αγγίζουν μέχρι και τα όρια της ηδονοβλεψίας, τύπου: «πώς έγινε ο βιασμός;», «πώς βρέθηκαν τα λεφτά στο σπίτι της και σε πόσες δεσμίδες;», «τι σπίτι είχε; με κήπο και ακριβά έπιπλα;», «κάνει ο Πούτιν μπότοξ;», «γιατί ο Ζελένσκι έγινε εξώφυλλο στους Times;», «τι συμβαίνει με την προσωπική ζωή του Μητσοτάκη;», τότε είμαστε καταδικαστέοι και καταδικασμένοι να παραμένουμε σ’ αυτό τον τροχό της ιστορίας, ανίκανοι και αποδυναμωμένοι, κυνηγώντας τις σκιές μας για εχθρούς.
*Απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
