Γεώργιος Κωστάκης (1913 – 1990)
Ελληνορώσος ζωγράφος και συλλέκτης έργων τέχνης της ρωσικής πρωτοπορίας. Η σπουδαία συλλογή του περιλάμβανε έργα αφηρημένης τέχνης, η οποία ήταν απαγορευμένη επί σταλινισμού στη Σοβιετική Ένωση, καθώς το επίσημο καλλιτεχνικό δόγμα ήταν ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός.
Ο Γεώργιος Κωστάκης (Γκεόρκι Ντιονίσοβιτς Κοστάκι στα ρώσικα) γεννήθηκε στη Μόσχα στις 5 Ιουλίου 1913. Ο πατέρας του Διονύσης Κωστάκης ήταν πλούσιος έμπορος, με καταγωγή από τη Ζάκυνθο. Ο νεαρός Κωστάκης δεν έλαβε καλλιτεχνική εκπαίδευση, αλλά από την εφηβεία ανέπτυξε ενδιαφέρον για την τέχνη. Αρχικά δούλεψε ως οδηγός στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα και στη συνέχεια ως προσωπάρχης στην καναδική πρεσβεία.
Χωρίς να έχει επαφή με τη μοντέρνα τέχνη, προικισμένος όμως με ένα σπάνιο ένστικτο, εντυπωσιάστηκε όταν αντίκρισε το 1946 ένα πίνακα της Όλγας Ροζάνοβα και άρχισε να συλλέγει έργα της ρωσικής πρωτοπορίας, τα οποία επί σταλινικού καθεστώτος ήταν απαγορευμένα και πωλούνταν σε εξευτελιστικές τιμές. Ο Κωστάκης είχε στη συλλογή του 5.000 πίνακες, σχέδια και κατασκευές των Μαλέβιτς, Καντίνσκι, Τάτλιν, Γκοντσάροβα, Πόποβα, Σαγκάλ, Ροντσένκο, Κλιούν, Λισίνσκι και πολλών άλλων, μοναδικής σημασίας για την εξέλιξη της τέχνης στις αρχές του 20ου αιώνα. Το διαμέρισμά του στη λεωφόρο Βερνάτσκι της Μόσχας λειτουργούσε ως ένα ανεπίσημο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης.
Το 1977 αποφάσισε να επαναπατρισθεί με την οικογένειά του στην Ελλάδα, μη αντέχοντας τις συνεχείς «οχλήσεις» από την KGB. Οι σοβιετικές αρχές του επέτρεψαν να εξαγάγει το ¼ των έργων της συλλογής του και το υπόλοιπο το δώρισε στην γκαλερί Τρετιακόφ της Μόσχας. Το 1981 οι πίνακες εκτέθηκαν στο μουσείο Γκουγκενχάιμ της Νέας Υόρκης και κυκλοφόρησε συνολικός κατάλογος με κείμενο του συλλέκτη.
Ο Κωστάκης ήταν και ο ίδιος ζωγράφος και το 1985 εξέθεσε πίνακές του στην γκαλερί Τρίτο Μάτι στην Αθήνα. Τα έργα του κινούνται στο ποιητικό κλίμα του Σαγκάλ και αποτελούν έκφραση των αναμνήσεών του από τη Ρωσία.
Ο Γεώργιος Κωστάκης πέθανε στην Αθήνα στις 9 Μαρτίου του 1990, σε ηλικία 76 ετών. Το 1995 έγινε μεγάλη έκθεση της συλλογής του στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα και δύο χρόνια αργότερα το ελληνικό κράτος αγόρασε τα 1277 έργα της συλλογής του, τα οποία εκτίθενται στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονη Τέχνης της Θεσσαλονίκης.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/672
© SanSimera.gr
