Η «Επιχείρηση Ανθρωποειδές» ήταν μία αντιστασιακή ενέργεια στην κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία, με στόχο τον διαβόητο αρχιναζιστή Ράινχαρτ Χάιντριχ, υπαρχηγό των SS. Η απόπειρα δολοφονίας του, στις 27 Μαΐου 1942 από δύο πατριώτες στρατιωτικούς και ο θάνατος του στις 4 Ιουνίου, συνεπεία των τραυμάτων του, προκάλεσε κύμα χιλιάδων συλλήψεων και εκτελέσεων από την τοπική Γκεστάπο.
Ήταν ο πιο υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ναζιστικής Γερμανίας, που έπεσε θύμα εκτέλεσης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Γεννημένος το 1904, ο Ράινχαρτ Χάιντριχ ήταν δραστήριο στέλεχος του Ναζιστικού Κόμματος και με τη δράση του συνέβαλε στην άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ στην εξουσία. Για τις υπηρεσίες του ανταμείφθηκε με τη θέση του υπαρχηγού των Ες- Ες, υπό τον Χάινριχ Χίμλερ.
Τον Σεπτέμβριο του 1941, διορίστηκε από τον Χίτλερ Αρμοστής του Τρίτου Ράιχ στη Βοημία και τη Μοραβία, όπως είχε ονομαστεί η κατεχόμενη Τσεχία. Αδυσώπητος στην αντιμετώπιση των «εχθρών του κράτους», μέσα σε διάστημα πέντε εβδομάδων από την άφιξή του στην Πράγα, διέταξε την εκτέλεση 300 τσέχων πατριωτών.
Έπειτα στάλθηκε στη Νορβηγία, την Ολλανδία και την κατεχόμενη Γαλλία για ν’ αντιμετωπίσει τους κατά τόπους αντιστασιακούς. Οι περισσότερες επισκέψεις του κατέληξαν σε μαζικές εκτελέσεις. Ήταν τέτοιο το μίσος που έτρεφαν οι λαοί της Ευρώπης για το πρόσωπό του, που του δόθηκε το ψευδώνυμο «Ο Δήμιος».
Στις 20 Ιανουαρίου 1942, προήδρευσε στη Διάσκεψη του Βανζέε, όπου αποφασίστηκε η τελική λύση στο εβραϊκό πρόβλημα, δηλαδή η οργανωμένη εξόντωση του εβραϊκού πληθυσμού της Ευρώπης.
Η επιχείριση εξόντωσής του
Σε μια κρίσιμη καμπή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η αντίσταση στην κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία δεν ήταν αυτή που ήθελαν οι Σύμμαχοι και προσπάθησαν να την αναζωογονήσουν με μια θεαματική ενέργεια: τη δολοφονία του Χάιντριχ. Η ιδέα ανήκε στην αγγλική SOE, η οποία ανέλαβε να την υλοποιήσει με την έγκριση της εξόριστης κυβέρνησης της Τσεχοσλοβακίας υπό τον Έντουαρντ Μπένες.
Στις 20 Οκτωβρίου 1941 άρχισαν οι προετοιμασίες για την «Επιχείρηση Ανθρωποειδές» (Operation Anthropoid), όπως ονομάστηκε το σχέδιο για την εξόντωση του Χάιντριχ, που δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο τίτλο, με δεδομένο τον βίο και την πολιτεία του στόχου. Την επιχείρηση ανέλαβαν να φέρουν σε πέρας δύο στρατιωτικοί. Ο σλοβάκος ανθυπασπιστής Γιόζεφ Γκάμπτσικ και τσέχος αρχιλοχίας Κάρελ Σβόμποντα. Ο Σβόμποντα τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του στη Σκωτία και αντικαταστάθηκε από τον Γιαν Κούμπις.
Η κατεστραμμένη Μερσεντές του Χάιντριχ
Στις 28 Δεκεμβρίου 1941, ο Κούμπις, ο Γκάμπτσικ και άλλοι επτά στρατιώτες έπεσαν με αλεξίπτωτα έξω από την Πράγα. Αμέσως άρχισαν την κατόπτευση του χώρων απ’ όπου περνούσε καθημερινά ο Χάιντριχ και από τα διάφορα σχέδια που εκπόνησαν, επέλεξαν να τον χτυπήσουν στη διαδρομή από το σπίτι στην έδρα του στο Κάστρο της Πράγας. Ο Χάιντριχ κυκλοφορούσε με μια ανοιχτή Μερσεντές, για να υποδηλώνει τη δύναμή του. Το σημείο που επέλεξαν ήταν μία κλειστή στροφή, όπου το αυτοκίνητο του επιβράδυνε.
Το πρωί της 27ης Μαΐου 1942, οι δύο πατριώτες έλαβαν θέσεις το συγκεκριμένο σημείο και όταν γύρω στις 10:30 το αυτοκίνητο του Χάιντριχ εμφανίστηκε, ο Γκάμπτσικ του έκοψε τον δρόμο και προσπάθησε ν’ ανοίξει πυρ με ένα υποπολύβόλο Στεν. Για κακή του τύχη το όπλο έπαθε εμπλοκή και ο ψύχραιμος Χάιντριχ σήκωσε το Λούγκερ του, έτοιμος να πυροβολήσει τον Γκάμπτσικ.
Εκείνη τη στιγμή ο Κούμπις πέταξε μια αντιαρματική χειροβομβίδα προς το αυτοκίνητο του Χάιντριχ, η οποία προσέκρουσε στον δεξιό προφυλακτήρα της Μερσεντές και εξερράγη. Τότε ο Γκάμτσικ και Κούμπις άρχισαν να πυροβολούν με τα πιστόλια τους τύπου Colt M1903, αλλά αστόχησαν. Ο Χάιντριχ, αν και τραυματισμένος, ανταπέδωσε τα πυρά και προσπάθησε να κυνηγήσει τον Γκάμπτσικ, αλλά κατέρρευσε από τα σοβαρά τραύματά του.
Μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, αλλά δεν άντεξε και πέθανε από σηψαιμία στις 4 Ιουνίου 1942, σε ηλικία 38 ετών.
Τα αντίποινα
Αμέσως ο Χίτλερ διέταξε αντίποινα, τα οποία έφερε σε πέρας ο στρατηγός των SS Έριχ φον ντεμ Μπαχ-Τσελέφσκι, ο οποίος ήταν πιο αδυσώπητος από τον Χάιντριχ. Οι κατοχικές αρχές προχώρησαν σε 13.000 συλλήψεις, από τους οποίος οι 5.000 εκτελέστηκαν. Στις 10 Ιουνίου 1942, ισοπέδωσαν την πόλη Λίντιτσε κι εκτέλεσαν όλους του άρρενες κατοίκους του άνω των 15 ετών, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ύστερα από προδοσία ενός μέλους της αντίστασης, εντοπίστηκε το κρησφύγετο των Γκάμπτσικ και Κούμπις, που ήταν στην ορθόδοξη εκκλησία των Αγίου Μεθόδιου και Κυρίλλου στην Πράγα. Στις 17 Ιουνίου 1942, ύστερα από δίωρη μάχη οι δύο ήρωες σκοτώθηκαν, ενώ ο ορθόδοξος αρχιεπίσκοπος της Πράγας και οι ιερείς της εκκλησίας εκτελέστηκαν.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/1481
© SanSimera.gr
