Ιωάννα Λιούτα
Η ευημερία και η ανάπτυξη δεν χτίζεται με φιέστες τραπεζικών ισολογισμών, αλλά με κοινωνική δικαιοσύνη. Όταν τα υπερκέρδη μένουν αφορολόγητα, τότε δεν έχουμε απλώς οικονομική ανισότητα. Έχουμε πολιτική υποτέλεια.
Σε μια χώρα όπου τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μοιάζουν με ποινή, οι καταθέσεις μένουν χωρίς απόδοση και τα νοικοκυριά εξαντλούνται από τον πληθωρισμό και τις αυξήσεις, η δημόσια πολιτική όφειλε να στέκεται στο πλευρό των πολλών. Αντί αυτού, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη ντύνει την ανισότητα με τον μανδύα της «οικονομικής σταθερότητας» και επιλέγει συνειδητά να αφήσει μαζί με το ΠΑΣΟΚ ανέγγιχτα τα υπερκέρδη των τραπεζών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία προειδοποιούσε εδώ και μήνες. Κατέθεσε πρόταση για φορολόγηση των υπερκερδών των τραπεζών με συντελεστή 90%, ζητώντας ένα αυτονόητο: να επιστρέψει ένα μέρος αυτής της άδικα αποκτημένης κερδοφορίας στην κοινωνία. Κι όμως, το κυβερνητικό μπλοκ Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, με επικοινωνιακές ασκήσεις και σταθερή πολιτική βούληση υπέρ των ισχυρών, φρόντισε να αδειάσει κάθε πιθανότητα ουσιαστικής φορολόγησης και τελικά να προσφέρει πλήρη ασυλία στις τράπεζες.
Η υποκρισία είναι εξόφθαλμη. Το ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε με πρόταση φόρου 5% που δήθεν θα απέφερε 800 εκατ. ευρώ. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, αυτό έγινε 500, μετά 250 και τελικά… μηδέν. Η δήθεν «σοσιαλδημοκρατική» ευαισθησία του περιορίστηκε σε πανηγυρισμούς για την «ευρωπαϊκή ευθυγράμμιση».
Ποια ευθυγράμμιση;
Το ΔΝΤ —ο ορισμός του οικονομικού συντηρητισμού—σε έκθεσή του τον Οκτώβριο του 2023, ανέλυσε πώς 12 χώρες της Ε.Ε. επέβαλαν έκτακτους φόρους στις τράπεζες, αναγνωρίζοντας ότι τα υπερκέρδη εν μέσω κρίσης συνιστούν πρόκληση για την κοινωνία. Η Ιταλία επέβαλε 40% στα πλεονάζοντα καθαρά επιτοκιακά έσοδα. Η Τσεχία 60% στα υπερκέρδη. Η Ισπανία φόρο 4,8% στα τραπεζικά έσοδα. Η Λιθουανία 60% στα καθαρά έσοδα που υπερβαίνουν κατά 50% τον πενταετή μέσο όρο. Τα συνολικά έσοδα από αυτές τις πολιτικές φτάνουν ήδη τα 6,7 δισ. ευρώ.
Στην Ελλάδα; Μηδέν
Όχι από λάθος, αλλά από επιλογή. Όχι από αδυναμία, αλλά από συμμαχία. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και το πρόθυμο ΠΑΣΟΚ των ημερών μας, επέλεξαν να προστατεύσουν τις τράπεζες που θησαυρίζουν στις πλάτες των πολιτών. Την ίδια στιγμή που πούλησαν τις μετοχές του Δημοσίου στις τράπεζες, χάνοντας περιουσία αξίας 40 δισ. ευρώ, πανηγυρίζουν ότι διατηρούν την εμπιστοσύνη των αγορών.
Και σήμερα, ο λαός βλέπει ότι τη στιγμή που του ζητούν να κάνει υπομονή και θυσίες, τα golden boys διανέμουν bonus και μερίσματα. Βλέπει ότι στην Ελλάδα του 2025, οι τράπεζες είναι πιο ισχυρές από την κοινωνία. Και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο σήμα αποσταθεροποίησης.
Η ευημερία και η ανάπτυξη δεν χτίζεται με φιέστες τραπεζικών ισολογισμών, αλλά με κοινωνική δικαιοσύνη. Όταν τα υπερκέρδη μένουν αφορολόγητα, τότε δεν έχουμε απλώς οικονομική ανισότητα. Έχουμε πολιτική υποτέλεια.
Και αυτό δεν διορθώνεται με ευχές, διορθώνεται με αγώνα και με αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών
Ο ελληνικός λαός δεν χρειάζεται "ανεκτικότητα" απέναντι στους ισχυρούς. Χρειάζεται πολιτική που να παίρνει θέση. Η φορολόγηση των τραπεζικών υπερκερδών δεν είναι λογιστική πράξη. Είναι πράξη δικαιοσύνης. Κι αν κάποιοι κοροϊδεύουν την κοινωνία με προτάσεις-φαντάσματα που διαλύονται κάθε εβδομάδα, τότε ας είναι και οι ίδιοι φαντάσματα στο αυριανό πολιτικό τοπίο. Στο χέρι μας είναι.
(Η Ιωάννα Λιούτα είναι οικονομική και πολιτική αναλύτρια)
Πηγή: https://www.dnews.gr/eidhseis/opinion/528437/ioanna-lioyta-oi-trapezes-xoreyoun-pano-sta-ereipia-tis-koinonias-me-ta-xrimata-tis-koinonias
