Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2025

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ: ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥΚΥΜΑΝΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ!

10 Φεβρουαρίου 1975 έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Καββαδίας

  Γιάννης Τζανετάκης

Αυτό ήταν το τελευταίο ποίημα που έγραψε, στις 7 Φεβρουαρίου 1975 –50 χρόνια πριν σαν σήμερα–, τρεις μέρες πριν φύγει από τη ζωή ο Νίκος Καββαδίας. Εμπνευσμένο από τον άδοξο έρωτά του για τη νεαρή φιλόλογο Θεανώ Σουνά.

«Ό,τι αγαπούσα αρνήθηκα για το πικρό σου αχείλι:/ τον τρόμο που δοκίμαζα πηδώντας το κατάρτι,/ το μπούσουλα, τη βάρδια μου και την πορεία στο χάρτη,/ για ένα δυσεύρετο μικρό θαλασσινό κοχύλι». 

Πικρία 

Ξέχασα κείνο το μικρό κορίτσι από το Αμόι 
και τη μουλάτρα που έζεχνε κρασί στην Τενερίφα, 
τον έρωτα, που αποτιμάει σε ξύλινο χαμώι, 
και τη γριά που εμέτραγε με πόντους την ταρίφα. 

Το βυσσινί του Τισιανού και του περμαγγανάτου, 
και τα κρεβάτια ξέχασα τα σαραβαλιασμένα 
με τα λερά σεντόνια τους τα πολυκαιρισμένα, 
για το κορμί σου, που έδιωχνε το φόβο του θανάτου. 

Ό,τι αγαπούσα αρνήθηκα για το πικρό σου αχείλι: 
τον τρόμο που δοκίμαζα πηδώντας το κατάρτι, 
το μπούσουλα, τη βάρδια μου και την πορεία στο χάρτη, για ένα δυσεύρετο μικρό θαλασσινό κοχύλι. 

Τον πυρετό στους Τροπικούς, του Rio τη μαλαφράντζα, την πυρκαγιά που ανάψαμε μια νύχτα στο Μανάο. 
Τη μαχαιριά που μου ’δωσε ο Μαγιάρος στην Κωστάντζα και «Σε πονάει με τη νοτιά;» – Όχι, απ’ αλλού πονάω. 

Του τρατολόγου τον καημό, του ναύτη την ορφάνια, 
του καραβιού που κάθισε την πλώρη τη σπασμένη. 
Τις ξεβαμμένες στάμπες μου, που ’χα για περηφάνια, 
για σένα, που σαλπάρισες, γολέτα αρματωμένη. 

Τι να σου τάξω, ατίθασο παιδί, να σε κρατήσω; Παρηγοριά μου ο σάκος μου, σ’ Αμερική και Ασία. 
Σύρμα που εκόπηκε στα δυο και πώς να το ματίσω; Κατακαημένε, η θάλασσα μισάει τη προδοσία. 

Κατέβηκε ο Πολύγυρος και γίνηκε λιμάνι. 
Λιμάνι κατασκότεινο, στενό, χωρίς φανάρια, 
απόψε που αγκαλιάστηκαν Εβραίοι και Μουσουλμάνοι 
και ταψιδέψαν τα νησιά στον πόντο, τα Κανάρια. 

Γέρο, σου πρέπει μοναχά το σίδερο στα πόδια, δύο μέτρα καραβόπανο, και αριστερά τιμόνι. Μια μέδουσα σε αντίκρισε γαλάζια και σιμώνει κι ένας βυθός που βόσκουνε σαλάχια και χταπόδια. 

7-2-1975 

Το ποίημα «Πικρία» περιλαμβάνεται στη συλλογή του Νίκου Καββαδία «Τραβέρσο», εκδόσεις Κέδρος, 1975 / εκδόσεις Άγρα, 1990.

Πηγή : Andro.gr [ https://www.andro.gr/empneusi/nikos-kavvadias-to-teleutaio-poihma-ths-polykymanths-zohs-tou/ ]