Του Χρήστου ΧωμενίδηΚατά τα χρόνια της μεγάλης αισιοδοξίας, από το 2019 μέχρι το 2023, κυκλοφορούσε ευρέως η εξής άποψη: πως οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι διεθνώς που με τη χρεοκοπία του κράτους τους το 2010 άνοιξαν την πόρτα στον "αντισυστημισμό". Ανέδειξαν σε μείζονα αξιώματα αχαλίνωτους δημαγωγούς, ανισόρροπους και απατεώνες, οι οποίοι κραύγαζαν πως θα έσκιζαν τα μνημόνια και θα μηδένιζαν το εθνικό χρέος διεκδικώντας και κερδίζοντας από τη Γερμανία τις πολεμικές αποζημιώσεις. Μέχρι στο παραμύθι κάποιου Αρτέμη Σώρρα έδωσαν βάση για κάποια "Τράπεζα της Ανατολής" με περιουσία 600 δισ. διαθέσιμα στον λαό. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 οι συμπολίτες μας έμαθαν -υποτίθεται- στο πετσί τους τι εστί βερύκοκο. Με το δημοψήφισμα και την κωλοτούμπα και την ευλαβική εφαρμογή του τρίτου μνημονίου από τον Αλέξη Τσίπρα, προσγειώθηκαν στον ρεαλισμό, ωρίμασαν κι εμβολιασμένοι απέναντι "στα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα" θα απέφευγαν εφεξής τους μαθητευόμενους μάγους.
Αμ δε! Η προχθεσινή δημοσκόπηση της "Real Polls” που δημοσιεύτηκε στο Protagon φέρνει το κόμμα της κυρίας Ζωής Κωνσταντοπούλου στην τρίτη θέση, με διψήφιο ποσοστό, να ακολουθείται σε απόσταση αναπνοής από την κυρία Λατινοπούλου. Προστιθέμενου και του κυρίου Βελόπουλου, η "αντισυστημική" ψήφος τείνει στο 30%. Πριν από λίγους μήνες βρισκόταν στο 20%. Ένα ακόμα τραγικό γεγονός -ο μη γένοιτο- να συμβεί με την καταλυτική επίδραση των Τεμπών, θα καλπάσει στο 40%. Και άντε μετά κυβέρνηση και υπεύθυνη αντιπολίτευση να δίνουν μάχη οπισθοφυλακών…
Κατά τα πέτρινα χρόνια, από το 2010 μέχρι το 2015, άπαντες σχεδόν ελεεινολογούσαν την περίοδο της "αστακομακαρονάδας". Την πλασματική ευμάρεια, την προκλητική ανεμελιά, τον φρενήρη δανεισμό. Ως κι ο Πέτρος Κωστόπουλος είχε φωτογραφηθεί με μπλουζάκι που έγραφε "Ήμουν κι Εγώ Μαλάκας". "Βοήθα, Παναγίτσα, να γλυτώσουμε από την καταστροφή" προσευχόμασταν "και δεν θα την ψωνίσουμε ποτέ πιά…"
Αμ δε! Μια δεκαετία άρκεσε για να ξεχαστούν σχεδόν τα πάντα. Μια βόλτα στην Αθήνα -ή στη Θεσσαλονίκη- του 2025, ένα σκρολάρισμα στα σόσιαλ μίντια, ένα ζάπινγκ στην τηλεόραση αρκεί για να αντιληφθείς ότι ο κόσμος τείνει ξανά να ξεφύγει. Μπορεί η πάλαι ποτέ μεσαία τάξη να μαστίζεται από την ακρίβεια, να τα βγάζει πέρα τσίμα-τσίμα, ο καταναλωτισμός ωστόσο έχει επιστρέψει δριμύτερος. Αν όχι ως πραγματικότητα, σίγουρα ως φιλοδοξία. "Δεν χαίρεσαι" θα ρωτήσετε "που οι δουλειές έχουν κάπως ανοίξει, η αγορά έχει κάπως συνέλθει, οι άνθρωποι τολμούν και πάλι να απολαμβάνουν και να ονειρεύονται;" Προφανώς. Από το να περιστοιχίζομαι από απελπισμένους και αγανακτισμένους, κάλλιο να βλέπω τους συμπολίτες μου να έχουν αρκετό χρόνο και κέφι ώστε να ασχολούνται επί τριήμερον με τον υμέναιο της Χρυσής Βαρδινογιάννη και του Νικολάου Ντε Γκρες – ζωή να’χουν οι άνθρωποι. Είθε οι στίχοι του Καβάφη στο ποίημα του με τίτλο "Η Τράπεζα του Μέλλοντος" να μην αποδειχθούν προφητικοί: "… Κεφάλαια μεγάλ’αν έχει αμφιβάλλω. Κι άρχισα να φοβούμαι μη στην πρώτη κρίση εξαφνικά τας πληρωμάς της σταματήσει."
Η πανδημία αντί να τροφοδοτήσει το κίνημα των αντιεμβολιαστών, θα όφειλε να μας προσφέρει αρκετά πολύτιμα διδάγματα. Το κυριότερο; Ότι η καθημερινότητα, η ρουτίνα μας -γκρινιάρικη όσο και χαριτωμένη- επ’ουδενί πρέπει να θεωρείται κεκτημένη. Πως μπορεί ανά πάσα στιγμή να συμβεί κάτι εντελώς απρόσμενο, εξωφρενικό, και να ανατρέψει κάθε δεδομένο. Το 2020 οι αφίξεις ξένων στη χώρα μας μειώθηκαν κατά 75,5%. Συμπεράναμε τότε ότι η οικονομία μας καλό θα ήταν να μη στηρίζεται σε τέτοιο βαθμό στον τουρισμό.
Πριν αλέκτωρ τρις φωνήσαι, προτού περάσουν τρεις σεζόν που τα ρεκόρ καταρρίπτονταν και τα ταμεία γέμιζαν, το λησμονήσαμε. Την τελευταία εβδομάδα κοιτάμε έντρομοι προς τις Κυκλάδες και ικετεύουμε τον Εγκέλαδο να μας λυπηθεί, το ηφαίστειο να μην σκάσει, οι ακυρώσεις -έστω και για λόγους προληπτικούς- να μη γίνουν τσουνάμι. Και ας μας έχουν οι επιστήμονες προειδοποιήσει ότι -ασχέτως τυχόν καταστροφής- η κλιματική αλλαγή πιθανότατα θα στερήσει το καλοκαίρι μας από τα θέλγητρά του. Εάν το θερμόμετρο σε λίγα χρόνια κινείται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο μεταξύ 45 και 50 βαθμών, ποιοι θα έρχονται στην Ελλάδα; Θα κλαίμε τότε πάνω απ’το χυμένο γάλα, τα άδεια υπόσκαφα;
Η Νορβηγία, ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, χειρίζεται υποδειγματικά τα κέρδη της. Έχει δημιουργήσει ένα εθνικό "ταμείο πλούτου", το οποίο ήδη διαχειρίζεται σχεδόν ενάμιση τρισεκατομμύριο δολάρια, επενδύοντας τα σε εννέα χιλιάδες εταιρείες σε εβδομήντα χώρες. Ώστε να εξασφαλίσει τη μελλοντική ευημερία των πολιτών της. Απαγορεύεται το κράτος να χρησιμοποιεί ετησίως παραπάνω από 3% αυτού του αποθεματικού.
Στην Ελλάδα ακολουθούμε πιστά την προτροπή του παλιού ρεμπέτικου. "Μπάρμπα Γιάννη, μπάρμπα Πέτρο, να τη βγάλουμε κι εφέτο…" Σπανίως διδασκόμαστε από τα παθήματά μας. Κι όταν επιδιδόμαστε σε αυτοκριτική ή αυτομαστίγωμα είναι μάλλον για να ξεθυμάνουμε. Πρόκειται ίσως για την εθνική μας ιδιοσυγκρασία, χιλιετίες τώρα. Οι σύντροφοι του Οδυσσέα στην επιστροφή από την Τροία ουδέποτε έλαβαν υπ’όψιν τους τις προειδοποιήσεις των θεών. Ώσπου αφανίστηκαν μέχρις ενός.
Κάποιος ρομαντικός θα υποστήριζε ότι κάτω από το ανεπίδεκτό μας ελλοχεύει μια βαθιά σοφία. Πως ξέρουμε ότι όλα είναι απολύτως προσωρινά, σκιάς ασθενέστερα, ονείρου απατηλότερα… Όλα σαρώνονται με ένα φύσημα του αέρα, το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια και το πέτρινο σπίτι τους έχει διαψευστεί μυριάδες φορές, το "παρ’ημέραν ζην" συνιστά τη μόνη ρεαλιστική επιλογή.
Κάποιος πιο πρακτικός θα υπενθύμιζε τη φράση του Αλκιβιάδη: "Κυβερνάν εστίν προβλέπειν". Είτε κυβερνάς τη χώρα είτε τον εαυτό σου και τον οίκο σου.
* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας
Πηγή: https://www.capital.gr/xristos-xomenidis/3900882/mparmpa-petro-na-ti-bgaloume-ki-efeto/#google_vignette
