Δευτέρα 18 Σεπτεμβρίου 2023

17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ - ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ

Eπιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

Ο Μάνος Λοΐζος, που έφυγε σαν σήμερα το 1982, ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικούς, συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής με σπουδαία προσφορά στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι.
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει πει: «Ο Μάνος ήταν μια πλαγιά πολύχρωμα λουλούδια που έλαμπαν καθώς τα χτυπούσε ο ήλιος. Και θα λάμπουν για πάντα και πιο πολύ όσο θα υπάρχει και θα λάμπει στον κόσμο αυτός ο μοναδικός ήλιος: Η καρδιά του Ανθρώπου…»
Γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1937, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι στην Αλεξάνδρεια ή όπως θέλουν άλλες πληροφορίες στο χωριό Άγιοι Βαβατσινιάς της επαρχίας Λάρνακας (για να μεταναστεύσει αργότερα με την οικογένειά του στην Αλεξάνδρεια). Ο πατέρας του Ανδρέας ήταν παντοπώλης και η μητέρα του Δέσποινα Μανάκη είχε καταγωγή από τη Ρόδο. Από μαθητής ακόμα γράφτηκε στο Ωδείο, επιλέγοντας να μάθει βιολί. Λίγο αργότερα, θα αλλάξει μουσικό όργανο και θα καταπιαστεί με την κιθάρα. Αποφοίτησε από το Αβερώφειο Γυμνάσιο το 1955 και έφτασε στην Αθήνα για να συνεχίσει τις σπουδές του. Γράφτηκε στην Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ωστόσο στις αρχές του 1956 εγκαταλείπει τη σχολή και ξεκινά τη φοίτησή του στην Ανωτάτη Εμπορική. Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα ο Μάνος Λοΐζος θα φοιτήσει και στην Σχολή Βακαλό θέλοντας να σπουδάσει ζωγραφική.
Στις αρχές του 1960 αοφασίζει να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική. Για να επιβιώσει κάνει διάφορες δουλειές, από γκαρσόνι σε ταβέρνα μέχρι γραφίστας και διακοσμητής. Το 1962 έρχεται σε επαφή με τον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μεσολαβεί στη «Φίλιπς» για την ηχογράφηση του πρώτου του τραγουδιού. Είναι το «Τραγούδι του δρόμου», ελληνική απόδοση του Νίκου Γκάτσου σ’ ένα ποίημα του Λόρκα με ερμηνευτή τον Γιώργο Μούτσιο.Το 1962 έγινε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής (ΣΦΕΜ), με στόχο τη στήριξη του έργου του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και την προβολή νέων δημιουργών.
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας μπήκε πολλές φορές στο στόχαστρο των αρχών για τις αριστερές πολιτικές του πεποιθήσεις. Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 συνελήφθη και πέρασε 10 μέρες στα κρατητήρια στης Ασφάλειας. Μέσα στο ξέφρενο κλίμα της μεταπολίτευσης συμμετέχει στις μεγάλες λαϊκές συναυλίες της εποχής και στο τέλος του 1974 κυκλοφορεί το δίσκο «Τα Τραγούδια του Δρόμου», με όλα εκείνα τα τραγούδια του που είτε είχαν απαγορευτεί τα προηγούμενα χρόνια, είτε δεν τους είχε επιτραπεί η ηχογράφηση από τη λογοκρισία της επταετίας. Την τριετία 1974 – 1977 υπήρξε ένας από τους βασικούς εκφραστές του πολιτικού τραγουδιού.
Τα τραγούδια του, γεμάτα λυρισμό και τρυφερότητα, ερμήνευσαν μεγάλα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού, όπως ο Γιάννης Καλατζής, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Χάρις Αλεξίου, ο Γιάννης Πουλόπουλος, ο Γιάννης Πάριος, η Μαρία Φαραντούρη, ο Στέλιος Καζαντζίδης και η Δήμητρα Γαλάνη.
Τον Οκτώβριο του 1981 μπήκε στο Γενικό Κρατικό νοσοσκομείο με περικαρδίτιδα και νεφρική ανεπάρκεια και στο τέλος του χρόνου ταξίδεψε στη Μόσχα για ιατρικές εξετάσεις. Στις 8 Ιουνίου 1982 μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο νοσηλεύεται για ένα μήνα σε νοσοκομείο. Τον Αύγουστο ταξίδεψε για νοσηλεία στη Μόσχα, όπου στις 7 Σεπτεμβρίου υφίσταται δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Πεθαίνει δέκα ημέρες αργότερα σε ηλικία 45 ετών.
Έχει πει:

– “Είμαστε πια συνειδητοί, «γνωρίζουμε». Οι καημοί της ταβέρνας με τη μοιρολατρική αίσθηση ανήκουν στο παρελθόν πια…”

Πηγή: https://www.fractalart.gr/