φωτ.: Shuttestock
O Charlie Munger είναι στενός φίλος και το δεξί χέρι του Warren Buffett, αντιπρόεδρος εδώ και περίπου 45 χρόνια της Berkshire Hathaway και δισεκατομμυριούχος και ο ίδιος. Στα 98 του χρόνια σήμερα, αναγνωρίζει ότι ποτέ δεν ήταν τόσο δύσκολο για τους νέους να βγάλουν χρήματα και να τα διατηρήσουν.
Όπως λέει ο Munger, το να κινηθεί κάποιος επιτυχώς στον επενδυτικό κόσμο έχει γίνει πολύ δυσκολότερο τις τελευταίες δεκαετίες. Αλλά και το κόστος ζωής σε πολλά μέρη των ΗΠΑ είναι σήμερα υψηλότερο από ό,τι έχει υπάρξει ποτέ.
«Θα είναι πολύ δυσκολότερο για τη φουρνιά των ατόμων που αποφοιτούν από το πανεπιστήμιο σήμερα να γίνουν πλούσιοι και να μείνουν πλούσιοι», λέει. «Σκεφτείτε τι κόστιζε να αγοράσεις ένα σπίτι σε μια ελκυστική γειτονιά σε μια πόλη σαν το Λος Άντζελες», εξηγεί.
Το 1980, δύο χρόνια αφότου ο Munger έγινε αντιπρόεδρος της Berkshire Hathaway, η μέση τιμή ενός σπιτιού στην Καλιφόρνια ήταν 80.055 δολάρια. Προσαρμοσμένα στον πληθωρισμό, τα χρήματα αυτά αντιστοιχούν σε 275.600 σημερινά δολάρια. Όμως πέρυσι, η μέση τιμή ενός σπιτιού στην Καλιφόρνια ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 800.000 δολάρια.
Αυτή η διαφορά σημαίνει πως σήμερα είναι πολύ δύσκολο να δώσει κάποιος στους νέους μία επενδυτική συμβουλή που να ταιριάζει σε όλους. Για δεκαετίες, η συμβουλή του ήταν «αποκτήστε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο από κοινές μετοχές», καθώς με τη στρατηγική αυτή, οι έξυπνοι επενδυτές έβγαζαν αποδόσεις περίπου 10%.
Όμως πλέον δεν υπάρχει τέτοια σίγουρη στρατηγική, ειδικά καθώς οι επενδύσεις έχουν γίνει πάρα πολύ σύνθετες. «Δεν νομίζω ότι το μέλλον θα δώσει στον τύπο που βγαίνει φέτος από το πανεπιστήμιο κάποια επενδυτική ευκαιρία που να είναι τόσο εύκολη», λέει ο Munger.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι οι σημερινοί νέοι δεν μπορούν να επωφεληθούν από έξυπνες επενδύσεις. Απλά θα χρειαστεί να δείξουν υπομονή. Στη γενική συνέλευση της Berkshire Hathaway το 2020, ο Buffett είχε προτείνει στους επενδυτές να αποφύγουν τις μεμονωμένες μετοχές και να προτιμήσουν να ποντάρουν στον S&P 500. Είναι μια πιο παθητική επενδυτική στρατηγική που μειώνει το ρίσκο σε σχέση με το να έχει κάποιος μία συγκεκριμένη μετοχή, η οποία θα μπορούσε ξαφνικά να χάσει μεγάλο μέρος της αξίας της.
«Νομίζω ότι πρέπει να κατανοήσει κανείς το επίπεδο των ικανοτήτων του ή το επίπεδο των ικανοτήτων του συμβούλου του. Σε όποιον βρίσκει το σημερινό επενδυτικό περιβάλλον σκληρό και δύσκολο και μπερδεύεται θα έλεγα: Καλώς ήρθες στην ενήλικη ζωή», λέει ο Munger.
moneyreview.gr με πληροφορίες από CNBC
Πηγή: https://www.moneyreview.gr/
