Τα προηγούμενα χρόνια μόνο ως κάθοδος στην άβυσσο μπορούν να περιγραφούν. Ας κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε η νέα χρονιά το 2025 να είναι διαφορετικό και πραγματικά ελπιδοφόρο
Γράφει ο Λευτέρης Θ. ΧαραλαμπόπουλοςΕδώ και μερικά χρόνια, όταν τελειώνει η κάθε χρονιά αναζητούμε την ελπίδα ότι η επόμενη θα είναι καλύτερη. Και δυστυχώς διαψευδόμαστε.
Πρώτα ήταν η πανδημία, μετά, πάνω στην έξοδο από την πιο σκληρή φάση της, ήρθε ο πόλεμος στην Ουκρανία και στην Ευρώπη άρχισε πάλι να μυρίζει θάνατο και δυστυχία, και στη συνέχεια εδώ και πάνω από έναν χρόνο βλέπουμε στη Γάζα να ξετυλίγεται μια τραγωδία που δεν φαίνεται να έχει τέλος.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζεται να αναλάβει την εξουσία ένας πρόεδρος που όχι μόνο προκάλεσε μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην προηγούμενη θητεία αλλά μαζί με τους συνομιλητές του εκπροσωπεί ό,τι κοντινότερο σε αυταρχισμό θα μπορούσαμε να φανταστούμε ως διακυβέρνηση της μόνης υπερδύναμης.
Οι πιο σταθεροί ηγέτες παγκοσμίως, από τον Πούτιν στη Ρωσία μέχρι τον Μόντι στην Ινδία, είναι πιο αυταρχικοί την ώρα που οι φιλελεύθερες δημοκρατίες βρίσκονται στην πιο βαθιά κρίση τους, με «συστημικά» κόμματα που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των κοινωνιών και την ακροδεξιά να είναι η ανερχόμενη δύναμη.
Η Ευρώπη βυθίζεται σε μια όλο και πιο βαθιά κρίση στρατηγικής που συνδυάζεται με την απουσία ηγετικών προσωπικοτήτων που να μπορούν πραγματικά να εμπνεύσουν τις κοινωνίες.
Και όλα αυτά ενώ η κλιματική αλλαγή είναι ήδη μια ενεργή κλιματική κρίση, αυξάνοντας τη συχνότητα και την ένταση καταστροφών, που κάθε άλλο παρά «φυσικές» είναι, οι ανισότητες στον πλανήτη γεννούν διαρκώς κύματα προσφύγων και μεταναστών (και αυξάνουν τα θύματα στα σύνορα των πλούσιων περιοχών), η ανάπτυξη της τεχνολογίας, ιδίως στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης αρχίζει ολοένα και περισσότερο να μοιάζει με το «τζίνι που βγήκε από το μπουκάλι», και οι διακηρύξεις για ισότητα, εξάλειψη των διακρίσεων και συμπεριληπτικότητα συγκρούονται με την επιβίωση της πατριαρχίας, την επιμονή του ρατσισμού, τα εγκλήματα μίσους και τις γυναικοκτονίες.
Την ίδια ώρα η χώρα μας αντιμετωπίζει μια πραγματική κρίση κόστους ζωής, που τροφοδοτεί μια δυσαρέσκεια που δεν βρίσκει διέξοδο, μια ανάπτυξη που δεν συνδυάζεται ούτε με αναδιανομή ούτε με αναβάθμιση της θέσης της εργασίας, ανοιχτές πληγές σε κρίσιμους θεσμούς, από την Αστυνομία μέχρι την Παιδεία, και την αναπόφευκτη αδυναμία πλήρους λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών που φέρνει το γεγονός ότι έχουμε μια κυρίαρχη πλην μειοψηφική κυβερνητική παράταξη και μία κατακερματισμένη και αναποτελεσματική αντιπολίτευση που αφήνει επικίνδυνα χώρο στην Ακροδεξιά.
«Ζητείται ελπίς», επομένως, από όποια πλευρά και εάν κοιτάξεις τα πράγματα, έστω εκείνη η χαραμάδα φωτός που θα δίνει την υπόσχεση ότι του χρόνου τέτοια εποχή δεν θα κάνουμε τον ίδιο απολογισμό.
Όμως, υπάρχει αλήθεια αυτή η ελπίδα; Η αυθόρμητη απάντηση θα ήταν ότι όλο και λιγοστεύει. Όμως, μια τέτοια απάντηση θα ήταν ίσως και ένδειξη λιποψυχίας και φυγομαχίας απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Γιατί σε πείσμα όλων των ενδείξεων περί του αντιθέτου η ελπίδα εξακολουθεί να υπάρχει.
Τη βλέπει κανείς σε όλους εκείνους που επιμένουν να θεωρούν ότι η γνώση και η επιστήμη μπορεί να υπηρετήσει τη βελτίωση της ζωής μας και αναζητούν τρόπους ώστε, έστω και την τελευταία στιγμή, να αντιστρέψουμε την πορεία της κλιματικής καταστροφής. Που επιμένουν να βρίσκουν θεραπείες και τρόπους για να ζούμε με καλύτερη υγεία, που προσπαθούν να βελτιώσουν τη ζωή σε όλες τις όψεις της, που θεωρούν ότι η τεχνολογία μπορεί να υπηρετήσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και όχι την ακύρωσή της.
Την αναγνωρίζει κανείς σε όλες και όλους που μέσα από την Τέχνη αναζητούν τρόπους να μην κυριαρχήσει η βαναυσότητα, η ευτέλεια, και η βαρβαρότητα.
Τη συναντά κανείς σε όλους εκείνους τους ανθρώπους στην οικονομία και στο επιχειρείν που πάνω από το βραχυπρόσθεσμο κέρδος βάζουν την ανάγκη να κάνουν την αγορά εργαλείο για βιώσιμη ανάπτυξη που θα τους χωράει όλους για να ζουν όσοι περισσότεροι άνθρωποι όσο πιο καλά μπορούν.
Τη διαπιστώνει κανείς στα κινήματα που επιμένουν να διαμαρτύρονται και να αντιστέκονται στην κάθοδο στην άβυσσο και στους λαούς που δεν σταματούν να απαιτούν το δικαίωμά τους στην πατρίδα, την ειρήνη, την προκοπή και την αξιοπρέπεια ακόμη και όταν αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο του αφανισμού.
Τη αισθάνεται στην διανοητική προσπάθεια όλων εκείνων, εντός και εκτός της επίσημης πολιτικής, που αντιστέκονται στις ΤΙΝΑ (There is no alternative), επιμένουν να αναζητούν τρόπους ώστε η δημοκρατία να μην γίνει «πουκάμισο αδειανό», το κράτος να μην καταντήσει τροχονόμος «συμφερόντων» και λάφυρο των λίγων, και η πολιτική να ξαναγίνει συνώνυμη με τη συμμετοχή, την παρέμβαση που πιάνει τόπο και την κοινή προσπάθεια για τη συλλογική πρόοδο.
Τη νιώθει κανείς όταν βλέπει ότι η νέα γενιά δεν είναι μόνο η πιο καταρτισμένη στην ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά και μια γενιά που αρνείται να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι θα ζήσει σε έναν αβίωτο – από όλες τις απόψεις – πλανήτη και αναζητά τρόπους αποτελεσματικής αντίδρασης, προσπάθεια που οι μεγαλύτερες γενιές καλούνται να στηρίξουν και όχι να την λοιδορούν.
Την αφουγκράζεται στις σκέψεις και τις αγωνίες των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, που αυτό που ζητούν είναι να ζήσουν με λιγότερο φόβο και αισιοδοξία για ένα φωτεινό μέλλον.
Η μάχη της ελπίδας με ότι στέκεται απέναντί της και προσπαθεί να τη σταματήσει πάντα άνιση ήταν.
Όμως, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να πιστέψουμε ότι είναι και μια μάχη χαμένη.
Στο χέρι μας είναι να πολεμήσουμε για να κερδίσει, για να είναι το ξημέρωμα της νέας χρονιάς η αρχή μιας πορείας ανόδου από την άβυσσο, μιας πορείας προς έναν κόσμο όντως καλύτερο…
Από όλες και όλους εμάς στο in δεχτείτε τις πιο ειλικρινείς ευχές μας για τη νέα χρόνια. Θερμές ευχές για υγεία, για ειρήνη, για ελπίδα.
Πηγή: https://www.in.gr/2025/01/01/editorial/ti-nea-xronia-dokimasoume-na-vgoume-apo-tin-avysso/