Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2020

28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1974: ΚΑΘΙΕΡΩΝΕΤΑΙ Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ!


Το ημερολόγιο έγραφε 28 Σεπτεμβρίου 1974 και το μεγάλο γεγονός ονομάζεται “καθιέρωση της δημοτικής γλώσσα στα δημοτικά σχολεία της Ελλάδας”, μετά από μια μάχη δεκαετιών (και αιώνων ταλαιπωρίας) μεταξύ μορφών της καθαρεύουσας και της δημοτικής, όρος που χρησιμοποιείται ήδη προεπαναστατικά και αναφερόταν κυρίως στη μορφή της γλώσσας που προήλθε φυσιολογικά από την αρχαία Ελληνική γλώσσα σε αντίθεση με τη λόγια αρχαΐζουσα καθαρεύουσα, που αποτελούσε την επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους μέχρι το 1976. Αυτή η απίστευτη διγλωσσία που ταλαιπώρησε την Ελλάδα, άλλο να μιλάμε και άλλο να γράφουμε, ήταν πια ώρα να επιλυθεί.
Η μάχη είχε εκφραστές και υποστηρικτές. Ο μέγας Αδαμάντιος Κοραής είχε ταχθεί υπέρ του καθαρισμού της γλώσσας από ξένα στοιχεία και υπέρ της καθαρεύουσας, η οποία και καθιερώθηκε το 1834 ως επίσημη γλώσσα του κράτους. Ο Σολωμός που ανήκε στους “απέναντι” υποστήριζε ότι η νέα γλώσσα των Ελλήνων πρέπει να είναι πιο κοντά στη κοινή. Κι όμως το ζήτημα λύθηκε σχεδόν 150 χρόνια μετά.
Η πρώτη επιτυχής επίσημη κίνηση για την καθιέρωση της δημοτικής στην εκπαίδευση έγινε το 1917, με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της προσωρινής κυβέρνησης του Βενιζέλου, που όριζε τη δημοτική σαν τη γλώσσα που θα χρησιμοποιούνταν πλέον στις πρώτες τάξεις των σχολείων, κάτι που ίσχυσε μέχρι το 1921. Τότε αρχίζει η τρέλα. Πέφτει η κυβέρνηση Βενιζέλου και η νέα επαναφέρει την καθαρεύουσα. Το 1923 επανέρχεται η δημοτική, το 1926 επανέρχεται η καθαρεύουσα, το 1927 η δημοτική μαζί με την καθαρεύουσα, το 1930, με υπουργό Παιδείας τον Γ. Παπανδρέου, ψηφίστηκε ο Νόμος 5045 σύμφωνα με τον οποίο η δημοτική γλώσσα έπρεπε να διδάσκεται στις τέσσερις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, ενώ στις δύο τελευταίες διδασκόταν μαζί με την καθαρεύουσα (καλό, έτσι;), το 1931 επανέρχεται η αποκλειστικότητας της δημοτικής, το 1933 της καθαρεύουσας, και το 1939 η καθαρεύουσα μαζί με την δημοτική. Και το τρελό της υπόθεσης; Ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς προέκρινε… την Δημοτική!
Ευάγγελος Παπανούτσος

Το 1964 η κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, με τον Ευάγγελο Παπανούτσο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας, έδωσε την ελευθερία στους εκπαιδευτικούς να χρησιμοποιούν όποια από τις δυο γλώσσες ήθελαν, ενώ γινόταν η διδασκαλία και των δύο. Την είχε ο Γ. Παπανδρέου την λόξα να μην στεναχωρήσει κανέναν, φαίνεται.
Η κυβέρνηση Καραμανλή επισημοποιεί την «Νεοελληνική», η οποία όμως είναι ένα κράμα δημοτικής με στοιχεία της καθαρεύουσας. Στην Επταετία της Χούντας, οι αστείοι καθαρευουσιανισμοί των επικεφαλής και λοιπών παρατρεχάμενών της, και η χρήση της γλώσσας γίνονται φορείς του μηνύματος περί “ανωτερότητας” πνευματικής και πολιτικής.
Το Γλωσσικό Ζήτημα έλαβε τέλος στις 28 Σεπτεμβρίου του 1974 όταν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή παρέλειψε τη γλωσσική διάταξη στο Σύνταγμα της μεταπολίτευσης και καθιέρωσε τη δημοτική γλώσσα στα ελληνικά δημοτικά σχολεία. Το 1976 ο υπουργός Παιδείας Γεώργιος Ράλλης εισηγείται, και η κυβέρνηση Καραμανλή αποφασίζει με τον νόμο 309/30.04.1976 «Περί οργανώσεως και διοικήσεως της Γενικής Εκπαιδεύσεως», τη χρήση της δημοτικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, σε όλες τις λειτουργίες και τα έγγραφα του κράτους.
Το γλωσσικό ζήτημα λύνεται τυπικά με την καθιέρωση της δημοτικής στην εκπαίδευση και στη διοίκηση και παύει πλέον να υπάρχει το φαινόμενο της διγλωσσίας που διήρκεσε 20 περίπου αιώνες.
Η Νέα Ελληνική που χρησιμοποιείται σήμερα, αποτελείται από συνένωση στοιχείων της δημοτικής και της καθαρεύουσας και βρίσκεται κοντά στην Ελληνιστική Κοινή των χρόνων του Χριστού.

Με πολλές πληροφορίες από την Wikipedia
Πηγή: https://www.elniplex.com